📜 ബിസി കാലഘട്ടം: അടിത്തറയും ആദ്യ സാമ്രാജ്യങ്ങളും

ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിൻ്റെ ചരിത്രം, വിശാലവും ലോകോത്തരവുമായ സിന്ധു നദീതട സംസ്കൃതിയിൽ (Indus Valley Civilization – IVC) നിന്നാണ് ആരംഭിക്കുന്നത്. ഹാരപ്പ, മൊഹൻജൊദാരോ തുടങ്ങിയ നഗരങ്ങൾ മികച്ച നഗരാസൂത്രണം, ശുചിത്വ സംവിധാനങ്ങൾ, വികസിത വാണിജ്യം എന്നിവയുടെ കേന്ദ്രങ്ങളായിരുന്നു. ഈ പ്രശസ്തമായ സംസ്കൃതിയുടെ തകർച്ചയ്ക്ക് ശേഷമാണ് ചരിത്രത്തിൽ അടുത്ത ഘട്ടം ആരംഭിക്കുന്നത്.

തുടർന്ന്, ആര്യകുടിയേറ്റങ്ങളോടെയാണ് (Vedic Period) ഇന്ത്യൻ സംസ്കാരത്തിൻ്റെ പുതിയൊരു അടിത്തറ രൂപപ്പെട്ടുവന്നത്. വേദങ്ങളുടെ രചന, വർണ്ണവ്യവസ്ഥയുടെ രൂപീകരണം, ഗ്രാമങ്ങളിലധിഷ്ഠിതമായ ജീവിതശൈലി എന്നിവ ഈ വേദകാലഘട്ടത്തിലെ പ്രധാന സവിശേഷതകളാണ്.

പിന്നീട് മഗധ കേന്ദ്രീകരിച്ച് ഹര്യങ്ക, ശിശുനാഗ, നന്ദ രാജവംശങ്ങൾ ശക്തി പ്രാപിച്ചു. ബി.സി. 3-ാം നൂറ്റാണ്ടിൽ, ചന്ദ്രഗുപ്ത മൗര്യൻ സ്ഥാപിച്ച മൗര്യ സാമ്രാജ്യം (Maurya Empire), ഇന്ത്യയെ ആദ്യമായി രാഷ്ട്രീയമായി ഏകീകരിച്ചു. അശോക ചക്രവർത്തിയുടെ ഭരണകാലത്ത് ബുദ്ധമതം ലോകമെമ്പാടും വ്യാപിക്കുകയും ‘ധർമ്മം’ അടിസ്ഥാനമാക്കിയുള്ള ഭരണസംവിധാനം നിലവിൽ വരികയും ചെയ്തു. ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ ശതവാഹനർ ശക്തമായ പ്രാദേശിക ഭരണം സ്ഥാപിച്ചു.

✨ സുവർണ്ണ കാലഘട്ടവും ബുദ്ധമതത്തിൻ്റെ ക്ഷയവും

മൗര്യൻമാരുടെ പതനത്തിനു ശേഷം ശുംഗ, കണ്വ രാജവംശങ്ങൾ മഗധയിൽ അധികാരത്തിൽ വന്നു. തുടർന്ന് ഗുപ്ത രാജവംശത്തിൻ്റെ (Gupta Dynasty – CE 320-550) ഭരണകാലം ഇന്ത്യയുടെ ‘സുവർണ്ണ കാലഘട്ടം’ എന്ന് അറിയപ്പെട്ടു. ശാസ്ത്രം, കല, സാഹിത്യം, ഗണിതം (ആര്യഭടൻ, വരാഹമിഹിരൻ) എന്നിവയിൽ വലിയ മുന്നേറ്റങ്ങൾ ഉണ്ടായി. എന്നാൽ, ഈ കാലഘട്ടത്തോടെ ബുദ്ധമതത്തിൻ്റെ പ്രാധാന്യം പതുക്കെ കുറയുകയും ഹൈന്ദവ മതത്തിന് (പുരാണങ്ങളും ഭക്തി പ്രസ്ഥാനവും) പ്രാധാന്യം വർദ്ധിക്കുകയും ചെയ്തു.

ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ പല്ലവ, ചാലൂക്യ, രാഷ്ട്രകൂട രാജവംശങ്ങൾ ക്ഷേത്ര വാസ്തുവിദ്യയുടെയും പ്രാദേശിക ഭാഷകളുടെയും വികാസത്തിന് (തമിഴ്, കന്നഡ) സംഭാവന നൽകി. ഈ രാജ്യങ്ങൾ പരസ്പരമുള്ള ആക്രമണങ്ങളിലൂടെയും യുദ്ധങ്ങളിലൂടെയും (ഉദാഹരണത്തിന്, ചാലൂക്യ-പല്ലവ യുദ്ധങ്ങൾ) ശക്തി തെളിയിച്ചു.

🗡️ മധ്യകാലഘട്ടം: രാജ്യങ്ങൾ തമ്മിലുള്ള പോരാട്ടവും ഇസ്ലാമിക ഭരണവും

CE 8-12 നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ രാഷ്ട്രകൂടർ, പാലർ, പ്രതിഹാരർ എന്നിവർ കനൗജിനു വേണ്ടി ത്രികക്ഷി പോരാട്ടം (Tripartite Struggle) നടത്തി. ഇതേസമയം ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ ചോള രാജവംശം (Chola Dynasty) അവരുടെ ശക്തമായ നാവിക ശക്തിയിലൂടെ തെക്കുകിഴക്കൻ ഏഷ്യൻ രാജ്യങ്ങൾ വരെ സ്വാധീനം ചെലുത്തി. ചേര, പാണ്ഡ്യ രാജ്യങ്ങൾ വാണിജ്യത്തിലും സംസ്കാരത്തിലും തിളങ്ങി.

CE 13-ാം നൂറ്റാണ്ടോടെ മുസ്ലീം ഭരണം ഇന്ത്യയിൽ ആരംഭിച്ചു. ഡൽഹി സൽത്തനത്തിലെ (Delhi Sultanate) അടിമ, ഖിൽജി, തുഗ്ലക്, ലോദി വംശങ്ങൾ വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ ഭരണം സ്ഥാപിച്ചു. ഈ ഭരണാധികാരികൾക്ക് പലപ്പോഴും മംഗോളിയൻ ആക്രമണങ്ങളെ ചെറുക്കേണ്ടി വന്നു.

തെക്ക്, ഡൽഹി സൽത്തനത്തിനെതിരെ ശക്തമായ പ്രതിരോധം തീർത്തുകൊണ്ട് വിജയനഗര സാമ്രാജ്യവും, ബഹ്മനി സുൽത്താനേറ്റും നിലവിൽ വന്നു.

👑 മുഗൾ സാമ്രാജ്യവും പ്രാദേശിക ചെറുത്തുനിൽപ്പുകളും

CE 1526-ൽ ബാബർ സ്ഥാപിച്ച മുഗൾ സാമ്രാജ്യം (Mughal Empire) ഇന്ത്യൻ ഉപഭൂഖണ്ഡത്തിൻ്റെ ഏറ്റവും വലിയ സാമ്രാജ്യമായി വളർന്നു. അക്ബറിൻ്റെ ഭരണപരിഷ്കാരങ്ങൾ, ഷാജഹാൻ്റെ വാസ്തുവിദ്യ (താജ്മഹൽ), ഔറംഗസേബിൻ്റെ കടുത്ത നയങ്ങൾ എന്നിവ ചരിത്രത്തിൽ നിർണ്ണായകമായി.

മുഗളരുടെ ശക്തി ക്ഷയിച്ചതോടെ മറാഠാ സാമ്രാജ്യം (Maratha Empire) ഛത്രപതി ശിവജിയുടെ നേതൃത്വത്തിൽ പടിഞ്ഞാറൻ ഇന്ത്യയിൽ ശക്തിപ്പെട്ടു. കേരളത്തിൽ തിരുവിതാംകൂർ, കോഴിക്കോട് സാമൂതിരി, കൊച്ചി തുടങ്ങിയ പ്രാദേശിക രാജവംശങ്ങൾ ഡച്ചുകാർ, പോർച്ചുഗീസുകാർ തുടങ്ങിയ യൂറോപ്യൻ ശക്തികളെ ചെറുക്കുകയും അവരുമായി വ്യാപാര ബന്ധത്തിലേർപ്പെടുകയും ചെയ്തു.

🌍 ബ്രിട്ടീഷ് ആധിപത്യവും സ്വാതന്ത്ര്യ സമരവും

യൂറോപ്യൻ ശക്തികൾ, പ്രത്യേകിച്ചും ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനി രാഷ്ട്രീയമായി ഇടപെടാൻ തുടങ്ങി. പ്ലാസ്സി യുദ്ധം (1757), ബക്സർ യുദ്ധം (1764) എന്നിവയിലൂടെ ബ്രിട്ടീഷുകാർ ഇന്ത്യയിൽ ആധിപത്യം സ്ഥാപിച്ചു. മുഗളരെയും മറാഠകളെയും മറ്റ് പ്രാദേശിക ശക്തികളെയും (മൈസൂരിലെ ടിപ്പു സുൽത്താൻ, കേരളത്തിലെ പഴശ്ശിരാജ) തോൽപ്പിച്ചുകൊണ്ട് ബ്രിട്ടീഷ് രാജ് നിലവിൽ വന്നു.

രാജ്യങ്ങൾ പരസ്പരം നടത്തിയ ആക്രമണങ്ങളും ആഭ്യന്തര കലഹങ്ങളും ബ്രിട്ടീഷുകാർക്ക് മുതലെടുക്കാൻ സഹായകമായി.

ബ്രിട്ടീഷ് ചൂഷണത്തിനെതിരെ ഉയർന്നുവന്ന ഇന്ത്യൻ സ്വാതന്ത്ര്യസമരങ്ങൾ (Indian Independence Movements) ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട അധ്യായമാണ്. 1857-ലെ ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യസമരം, മഹാത്മാഗാന്ധിയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള അഹിംസാത്മകമായ പ്രക്ഷോഭങ്ങൾ എന്നിവയിലൂടെ ഇന്ത്യൻ ജനത ഒരു ഒറ്റ ജനതയായി മാറി.

ഈ നീണ്ട പോരാട്ടങ്ങളുടെയും 50-ഓളം രാജവംശങ്ങളുടെ പൈതൃകത്തിൻ്റെയും ഫലമായി, 1947 ഓഗസ്റ്റ് 15-ന് ഇന്ത്യ ഒറ്റ രാജ്യമായി സ്വാതന്ത്ര്യം നേടി. രാജവംശങ്ങളുടെ ഭരണത്തിന് അന്ത്യം കുറിച്ചുകൊണ്ട്, ഇന്ത്യ ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വലിയ ജനാധിപത്യ രാജ്യമായി മാറി. ഇന്നത്തെ ഇന്ത്യയിൽ പ്രധാനപ്പെട്ട 50 രാജവംശങ്ങളുടെ ഡീറ്റൈൽസ് താഴെ കൊടുക്കുന്നു.