സഹാറാ മനുഷ്യർ

വർത്തമാനകാലത്ത് ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും വരണ്ടതും ജീവനില്ലാത്തതുമായ പ്രദേശമായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന സഹാറാ മരുഭൂമി, ഏകദേശം 14,500 മുതൽ 5,000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് വരെ “ആഫ്രിക്കൻ ആർദ്ര കാലഘട്ടം” (African Humid Period – AHP) അഥവാ “ഹരിത സഹാറ” (Green Sahara) എന്നറിയപ്പെട്ട ഒരുകാലത്ത്, തടാകങ്ങളും നദികളും സമൃദ്ധമായ സസ്യജാലങ്ങളുമുള്ള ഒരു സവന്നാ പ്രദേശമായിരുന്നു. ഈ പച്ചപ്പ് നിറഞ്ഞ ഭൂതകാലം നിലനിന്നിരുന്നപ്പോൾ അവിടെ ജീവിച്ചിരുന്ന ഒരു പ്രാചീന മനുഷ്യസമൂഹത്തിന്റെ ചരിത്രം മാറ്റിമറിച്ച കണ്ടെത്തലാണ് ലിബിയയിലെ തകർകോറി (Takarkori) പാറമടകൾ നൽകുന്നത്.

📍 തകർകോറിയിലെ അത്ഭുത കണ്ടെത്തൽ

7,000-year-old natural mummy found at the Takarkori rock shelter in Southern Libya.
7,000-year-old natural mummy found at the Takarkori rock shelter in Southern Libya.

തെക്കുപടിഞ്ഞാറൻ ലിബിയയിലെ തദ്രാർട്ട് അക്കാക്കസ് (Tadrart Acacus) പർവതനിരകളിലെ തകർകോറി (Takarkori) പാറമടകളിൽ നിന്നാണ് ഈ ഗവേഷണത്തിന് ആധാരമായ പുരാവസ്തുക്കൾ കണ്ടെത്തിയത്. ഇവിടെ 8,900-നും 4,800-നും വർഷങ്ങൾക്കിടയിൽ അടക്കം ചെയ്ത 15-ഓളം സ്ത്രീകളുടെയും കുട്ടികളുടെയും അസ്ഥികൂടങ്ങൾ ലഭിച്ചു.

  • പ്രകൃതിദത്ത മമ്മികൾ: ഇവയിൽ ഏകദേശം 7,000 വർഷം പഴക്കമുള്ള രണ്ട് സ്ത്രീകളുടെ ഭൗതികാവശിഷ്ടങ്ങൾ വളരെ ശ്രദ്ധേയമായ രീതിയിൽ സംരക്ഷിക്കപ്പെട്ടിരുന്നു. മരുഭൂമിയിലെ അത്യധികം വരണ്ട കാലാവസ്ഥ കാരണം ഇവ പ്രകൃതിദത്ത മമ്മികളായി മാറിയിരുന്നു. ഈ മമ്മികളിൽ നിന്ന് പുരാതന ഡി.എൻ.എ. വേർതിരിച്ചെടുക്കാനുള്ള ശാസ്ത്രജ്ഞരുടെ ശ്രമം വിജയകരമായി. ഇത് ആഫ്രിക്കയിലെ അങ്ങേയറ്റം ചൂടുള്ള കാലാവസ്ഥയിൽ നിന്ന് ലഭിക്കുന്ന ആദ്യത്തെ പൂർണ്ണമായ പ്രാചീന മനുഷ്യ ജീനോം ഡാറ്റയാണ്.
  • കാലഘട്ടം: ഈ മമ്മികൾ പ്രാരംഭ ഇടയ കാലഘട്ടത്തിൽ (Early Pastoral period) ജീവിച്ചിരുന്ന ഇടയ സ്ത്രീകളുടേതാണ് (Pastoral Neolithic female) എന്ന് തിരിച്ചറിഞ്ഞു.

🧬 ജനിതക ഒറ്റപ്പെടലിന്റെ (Genetic Isolation) തെളിവുകൾ

തകർകോറി മമ്മികളുടെ ഡി.എൻ.എ. വിശകലനമാണ് ഈ കണ്ടെത്തലിനെ ലോകശ്രദ്ധയിൽ കൊണ്ടുവന്നത്. Nature പോലുള്ള പ്രമുഖ ശാസ്ത്ര ജേണലുകളിൽ പ്രസിദ്ധീകരിച്ച പഠനങ്ങൾ പ്രധാനമായും താഴെ പറയുന്ന വിവരങ്ങൾ നൽകുന്നു:

1. അജ്ഞാത വംശാവലി (Lost Lineage)

തകർകോറിയിലെ മനുഷ്യർ അവരുടെ വംശാവലിയുടെ ഭൂരിഭാഗവും (ഏകദേശം 93%) ഉൾക്കൊള്ളുന്നത് മുമ്പ് അജ്ഞാതമായിരുന്ന ഒരു വടക്കൻ ആഫ്രിക്കൻ ജനസംഖ്യയിൽ നിന്നാണ്.

  • ഈ വംശാവലി, ഏകദേശം 50,000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ആധുനിക മനുഷ്യർ ആഫ്രിക്കയിൽ നിന്ന് ലോകമെമ്പാടും കുടിയേറിയ അതേ കാലയളവിൽ തന്നെ ഉപ-സഹാറൻ (Sub-Saharan) വംശീയ ഗ്രൂപ്പുകളിൽ നിന്ന് വേർപിരിഞ്ഞവരാണ്.
  • ഇവർ പതിനായിരക്കണക്കിന് വർഷങ്ങളായി താരതമ്യേന ഒറ്റപ്പെട്ട് (isolated) ജീവിച്ചിരുന്നു. ആധുനിക മനുഷ്യരുടെ ജീനോമുകളിൽ നേരിയ “പ്രേത അടയാളങ്ങളായി” (Ghost Population signature) മാത്രം നിലനിന്നിരുന്ന ഈ പ്രാചീന വംശത്തിന് ഇപ്പോൾ വ്യക്തമായ ജനിതക തെളിവുകൾ ലഭിച്ചു.

2. കുടിയേറ്റ പാതയെന്ന സിദ്ധാന്തത്തിന് വെല്ലുവിളി

പല ഗവേഷകരും “ഹരിത സഹാറ”യെ വടക്കൻ ആഫ്രിക്കയ്ക്കും ഉപ-സഹാറൻ ആഫ്രിക്കയ്ക്കും ഇടയിലുള്ള ഒരു പ്രധാന കുടിയേറ്റ പാതയായി കണക്കാക്കിയിരുന്നു. എന്നാൽ തകർകോറി ജനതയുടെ ജീനോമുകൾ ഈ സിദ്ധാന്തത്തിന് എതിരാണ്.

  • ആഫ്രിക്കൻ ആർദ്ര കാലഘട്ടത്തിൽ പോലും ഉപ-സഹാറൻ സമൂഹങ്ങളിൽ നിന്നുള്ള ജനിതക പ്രവാഹം (Gene flow) ഈ വടക്കൻ സമൂഹങ്ങളിലേക്ക് പരിമിതമായിരുന്നു എന്ന് ഡി.എൻ.എ. വ്യക്തമാക്കുന്നു.

3. നിയാൻഡർത്താൽ (Neanderthal) ബന്ധം

ഈ മമ്മികളുടെ ഡി.എൻ.എ.യിൽ, ആഫ്രിക്കയ്ക്ക് പുറത്തുള്ള ജനസംഖ്യയിൽ കാണപ്പെടുന്നതിനേക്കാൾ വളരെ കുറവാണെങ്കിലും, സമകാലിക ഉപ-സഹാറൻ ആഫ്രിക്കക്കാരേക്കാൾ കൂടുതൽ നിയാൻഡർത്താൽ ഡി.എൻ.എ. (Neanderthal DNA) അടങ്ങിയിട്ടുണ്ട്. ഇത്, വടക്കൻ ആഫ്രിക്കൻ ജനസംഖ്യയ്ക്ക് യൂറേഷ്യൻ വംശീയ ഗ്രൂപ്പുകളുമായി വളരെ പണ്ടുകാലത്ത് നടന്ന ചെറിയ ജനിതക സമ്പർക്കത്തിന്റെ സൂചന നൽകുന്നു.

 

🐐 സംസ്കാരവും ജീവിതശൈലിയും

തകർകോറി പാറമടകളിൽ നിന്ന് ലഭിച്ച പുരാവസ്തുക്കൾ അവിടുത്തെ ഇടയ സമൂഹത്തിന്റെ ജീവിതരീതികളിലേക്ക് വെളിച്ചം വീശുന്നു:

  • പരിവർത്തനം: തകർകോറി പ്രദേശത്തെ ആദ്യകാല താമസക്കാർ വേട്ടയാടൽ, ശേഖരണം, മത്സ്യബന്ധനം (Hunting, Gathering, Fishing) എന്നിവയിൽ ഏർപ്പെട്ടിരുന്നവരായിരുന്നു. പിന്നീട്, കാലാവസ്ഥാ മാറ്റങ്ങളും വരൾച്ചയും വർദ്ധിച്ചപ്പോൾ, അവർ കന്നുകാലികളെ മേയിക്കുന്ന ഇടയ ജീവിതത്തിലേക്ക് (Pastoralism) മാറി. ഇത് സഹാറയിലെ മനുഷ്യൻ പൊരുത്തപ്പെടലിന്റെയും (Adaptation) സാംസ്കാരിക കൈമാറ്റത്തിന്റെയും (Cultural Diffusion) കഥയാണ് പറയുന്നത്.
  • സാംസ്കാരിക കൈമാറ്റം: ആധുനിക കൃഷിരീതികളും കന്നുകാലികളെ വളർത്തുന്ന രീതികളും മധ്യേഷ്യയിൽ നിന്നോ ലെവന്റ് (Levant) പ്രദേശത്തു നിന്നോ വലിയതോതിലുള്ള ജനങ്ങളുടെ കുടിയേറ്റത്തിലൂടെയല്ല, മറിച്ച് സാംസ്കാരിക വിനിമയത്തിലൂടെയാണ് (Cultural Diffusion) തകർകോറിയിലേക്ക് എത്തിയതെന്ന് ജനിതക വിവരങ്ങൾ സൂചിപ്പിക്കുന്നു. അതായത്, ജനങ്ങൾ കൂടിക്കലരാതെ, അറിവും സാങ്കേതികവിദ്യയും കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെട്ടു.
  • ഭക്ഷണക്രമം: ഹരിത സഹാറയിലെ നദികളും തടാകങ്ങളും വരണ്ടുപോയതോടെ, മത്സ്യത്തിന്റെ ലഭ്യത കുറയുകയും ഇടയസമൂഹം കന്നുകാലികളെയും (Cattle) ചെറിയ വളർത്തുമൃഗങ്ങളെയും (Small domesticates) (ചെമ്മരിയാട്, ആട്) കൂടുതൽ ആശ്രയിക്കുകയും ചെയ്തു. ഈ കാലയളവിലാണ് കന്നുകാലി പാൽ ഉപയോഗിച്ചതിൻ്റെ (Milking) ആദ്യ തെളിവുകളും ലഭിക്കുന്നത്.
  • ശവസംസ്കാരം: തകർകോറി പാറമടയിലെ ശവസംസ്കാര രീതികളും പ്രത്യേകതയുള്ളതാണ്. ഇവിടെ അടക്കം ചെയ്തിരിക്കുന്നവരിൽ ഭൂരിഭാഗവും സ്ത്രീകളും കുട്ടികളുമാണ്. ഇത് ഒരു മാതൃകേന്ദ്രീകൃത സമൂഹത്തെ (Matrilineal Society) സൂചിപ്പിക്കാൻ സാധ്യതയുണ്ടെന്നും ചില ഗവേഷകർ അഭിപ്രായപ്പെടുന്നു.

തകർകോറിയിലെ പ്രാചീന ഡി.എൻ.എ. കണ്ടെത്തൽ, വടക്കൻ ആഫ്രിക്കയുടെ ചരിത്രം സങ്കീർണ്ണവും, മുമ്പ് കരുതിയതിലും വ്യത്യസ്തവുമായ ഒരു യാഥാർത്ഥ്യത്തിലേക്ക് വിരൽചൂണ്ടുന്നു. സഹാറാ പ്രദേശത്ത് പതിനായിരക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾ ഒറ്റപ്പെട്ട്, സ്വന്തമായ ജനിതക പാരമ്പര്യം കാത്തുസൂക്ഷിച്ച ഒരു മനുഷ്യശാഖ നിലനിന്നിരുന്നു എന്നും, സാങ്കേതികവിദ്യയുടെ വ്യാപനം ജനസംഖ്യാപരമായ കുടിയേറ്റങ്ങളില്ലാതെയും സംഭവിക്കാമെന്നും ഇത് തെളിയിക്കുന്നു. മനുഷ്യന്റെ ഭൂതകാലത്തെക്കുറിച്ചുള്ള അറിവുകൾക്ക് പുതിയ മാനം നൽകുന്ന ഒരു സുപ്രധാന നാഴികക്കല്ലാണ് ഈ കണ്ടെത്തൽ.

 

തകർകോറിയിലെ പ്രാചീന മനുഷ്യർ ഹോമോ സാപ്പിയൻസ് (Homo sapiens) എന്ന ഗണത്തിൽ പെട്ടവരാണ്. ഈ ഗണം ഉൾപ്പെടുന്ന വലിയ ജനുസ്സാണ് ഹോമോ (Homo). തകർകോറി മമ്മികൾ ജീവിച്ചിരുന്ന 7,000 വർഷം മുൻപുള്ള (Holocene Period) കാലയളവിൽ, ഹോമോ ജനുസ്സിൽപ്പെട്ട മറ്റ് പല പ്രാചീന ഗണങ്ങളും (Archaic Human Groups) ലോകത്തിന്റെ പല ഭാഗങ്ങളിലും ഒരേ സമയം നിലനിന്നിരുന്നു, അല്ലെങ്കിൽ അക്കാലത്ത് അപ്രത്യക്ഷമായിക്കൊണ്ടിരിക്കുകയായിരുന്നു.

ഹോമോ ജനുസ്സിൽപ്പെട്ട പ്രധാനപ്പെട്ട മറ്റ് ഗണങ്ങളെക്കുറിച്ചും, അവയുടെ കണ്ടെത്തൽ സ്ഥലങ്ങളെക്കുറിച്ചുമുള്ള വിവരങ്ങൾ താഴെ നൽകുന്നു:

🌎 തകർകോറി മനുഷ്യർ ജീവിച്ചിരുന്ന കാലത്തോടടുത്ത് നിലനിന്നിരുന്ന ഹോമോ ഗണങ്ങൾ

 

തകർകോറി മനുഷ്യർ ഹോമോ സാപ്പിയൻസ് ഗണത്തിൽപ്പെട്ടവരായിരുന്നുവെങ്കിലും, മറ്റ് പ്രാചീന ഹോമിനിൻ (Hominin) ഗണങ്ങൾ ലോകത്തിന്റെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളിൽ അപ്പോഴും ജീവിച്ചിരുന്നു, അല്ലെങ്കിൽ അവരുടെ ജനിതക സ്വാധീനം ആധുനിക മനുഷ്യരിൽ പ്രകടമായിരുന്നു.

1) നിയാൻഡർത്താൽ (Neanderthals – ഹോമോ ഗണം (Species)) കാലഘട്ടം – 40,000 വർഷം മുൻപ്. കണ്ടെത്തിയ സ്ഥലങ്ങൾ: യൂറോപ്പും പടിഞ്ഞാറൻ ഏഷ്യയും (ഉദാഹരണത്തിന്, സ്പെയിനിലെ എൽ സിദ്രോൺ, ക്രോയേഷ്യയിലെ വിൻഡിജ ഗുഹ). തടിച്ച ശരീരഘടന, വലിയ തലച്ചോറ്. ഇവരുടെ ഡി.എൻ.എ. യൂറേഷ്യൻ ഹോമോ സാപ്പിയൻസിൽ കലർന്നിട്ടുണ്ട്. (തകർകോറി മനുഷ്യരിലും ഇവരുടെ അംശം കണ്ടെത്തി)

2) ഡെനിസോവൻസ് (Denisovans) – 30,000 വർഷം മുൻപ് – കണ്ടെത്തിയത് സൈബീരിയയിലെ ഡെനിസോവ ഗുഹ, ടിബറ്റിലെ ബൈഷിയ കാർസ്റ്റ് ഗുഹയിൽ നിന്ന്. പ്രത്യേകതകൾ – നിയാൻഡർത്താലുകളുമായി ബന്ധമുള്ള ഇവർ, ഏഷ്യയിലും ഓഷ്യാനിയയിലും വ്യാപിച്ചിരുന്നു. ആധുനിക കിഴക്കൻ ഏഷ്യൻ, മെലനേഷ്യൻ ജനവിഭാഗങ്ങളിൽ ഇവരുടെ ഡി.എൻ.എ. അംശം കൂടുതലായി കാണപ്പെടുന്നു

3) ഹോമോ ഫ്ലോറെസിയൻസിസ് (Homo floresiensis) – 50,000 വർഷം മുൻപ് – കണ്ടെത്തിയത് ഇന്തോനേഷ്യയിലെ ഫ്ലോറെസ് ദ്വീപിലുള്ള ലിയാങ് ബുവാ ഗുഹയിൽ നിന്ന്. “ഹോബിറ്റുകൾ” എന്ന് വിളിക്കപ്പെടുന്നു. ചെറിയ തലച്ചോറും ഏകദേശം 3.5 അടി മാത്രം ഉയരവുമുള്ളവരായിരുന്നു.

4) ഹോമോ ലുസോനെൻസിസ് (Homo luzonensis) – 67,000 വർഷം മുൻപ് –  ഫിലിപ്പീൻസിലെ ലുസോൺ ദ്വീപിലുള്ള കാളാവു ഗുഹയിൽ നിന്നും കണ്ടെത്തിയത്. ചെറിയ ശരീരഘടന. ഫിലിപ്പീൻസിലെ ദ്വീപുകളിൽ ഒറ്റപ്പെട്ടു ജീവിച്ചിരുന്നു.

🧍 തകർകോറി ഹോമോ സാപ്പിയൻസ്: മറ്റ് സാപ്പിയൻസുകളുമായുള്ള ബന്ധം

തകർകോറിയിലെ മനുഷ്യർ ഹോമോ സാപ്പിയൻസ് (ആധുനിക മനുഷ്യൻ) ഗണത്തിൽപ്പെട്ടവരാണ്. എന്നാൽ, അവർ മറ്റ് ഹോമോ സാപ്പിയൻസ് കൂട്ടങ്ങളിൽ നിന്ന് ജനിതകപരമായി ഒറ്റപ്പെട്ട് നിലനിന്നിരുന്നവരായിരുന്നു:

  1. വടക്കൻ ആഫ്രിക്കൻ ഫോറേജേഴ്സ് (North African Foragers):
    • കണ്ടെത്തിയ സ്ഥലം: മൊറോക്കോയിലെ താഫോറാൾട്ട് ഗുഹ (Taforalt Cave).
    • കാലഘട്ടം: ഏകദേശം 15,000 വർഷം മുൻപ്.
    • ബന്ധം: തകർകോറി മനുഷ്യർക്ക് ജനിതകപരമായി ഏറ്റവും അടുത്ത ബന്ധം ഈ താഫോറാൾട്ടിലെ ഫോറേജേഴ്സുമായാണ് (വേട്ടയാടൽ-ശേഖരണം നടത്തി ജീവിച്ചിരുന്നവർ). ഇരുവരും വടക്കൻ ആഫ്രിക്കയിൽ ഒറ്റപ്പെട്ടു നിലനിന്നിരുന്ന ഒരു പ്രാചീന വംശാവലിയെയാണ് പ്രതിനിധാനം ചെയ്യുന്നത്.
  2. ലെവന്റൈൻ നിയോലിത്തിക് ഗ്രൂപ്പുകൾ (Levantine Neolithic Groups):
    • കണ്ടെത്തിയ സ്ഥലം: പടിഞ്ഞാറൻ ഏഷ്യയിലെ ലെവന്റ് (ഇന്നത്തെ ഇസ്രായേൽ, ജോർദാൻ, സിറിയ തുടങ്ങിയ പ്രദേശങ്ങൾ).
    • ബന്ധം: ഏകദേശം 6,400 വർഷം മുൻപ്, തകർകോറി മനുഷ്യരുടെ ഡി.എൻ.എയിൽ ഈ ഏഷ്യൻ നിയോലിത്തിക് (നവീനശിലായുഗം) ഗ്രൂപ്പുകളിൽ നിന്നുള്ള ചെറിയ ജനിതകാംശം (Levantine admixture) കണ്ടെത്താൻ കഴിഞ്ഞു. കൃഷി, കന്നുകാലി വളർത്തൽ തുടങ്ങിയ സാങ്കേതികവിദ്യകൾ വടക്കൻ ആഫ്രിക്കയിലേക്ക് പടർന്നു പിടിക്കുന്ന സമയത്താണ് ഈ ജനിതക സമ്പർക്കം ഉണ്ടായത്.

ഹോമോ സാപ്പിയൻസ് (Homo sapiens) ഈ പട്ടികയിൽ നൽകിയിട്ടുള്ള മറ്റ് ഹോമോ ഗണങ്ങളുടെയും (Species) പിന്തുടർച്ചയല്ല, മറിച്ച് ഹോമോ ജനുസ്സിലെ (Genus Homo) ഒരു സ്വതന്ത്ര ശാഖയാണ്.

ഹോമോ സാപ്പിയൻസിൻ്റെ പിന്തുടർച്ചയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് പ്രധാനമായും ശ്രദ്ധിക്കേണ്ട കാര്യങ്ങൾ താഴെക്കൊടുക്കുന്നു:

1. ഹോമോ സാപ്പിയൻസ് ആരുടെ പിന്തുടർച്ചയാണ്?

ഹോമോ സാപ്പിയൻസ് ഉത്ഭവിച്ചത് ആഫ്രിക്കയിൽ നിന്നാണ്. ഏകദേശം 300,000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് കിഴക്കൻ അല്ലെങ്കിൽ തെക്കൻ ആഫ്രിക്കയിൽ നിലനിന്നിരുന്ന ഹോമോ ഹൈഡൽബെർഗെൻസിസ് (Homo heidelbergensis) അല്ലെങ്കിൽ ഇതുമായി ബന്ധപ്പെട്ട മറ്റൊരു പ്രാചീന ഹോമോ ഗണത്തിൽ (Archaic Homo species) നിന്നാണ് ഹോമോ സാപ്പിയൻസ് പരിണമിച്ചത് എന്നാണ് മിക്ക ശാസ്ത്രജ്ഞരും വിശ്വസിക്കുന്നത്.

ചുരുക്കത്തിൽ: ഹോമോ സാപ്പിയൻസ്, നിയാൻഡർത്താൽ, ഡെനിസോവൻസ് എന്നിവയെല്ലാം ഹോമോ ജനുസ്സിലെ വ്യത്യസ്ത ശാഖകളാണ്. ഇവയുടെയെല്ലാം പൊതു പൂർവ്വികൻ ഹോമോ ഹൈഡൽബെർഗെൻസിസ് പോലുള്ള ഒരു പ്രാചീന ഹോമോ ഗണമായിരുന്നു.

2. നിയാൻഡർത്താലുകളുമായും ഡെനിസോവൻസുമായുള്ള ബന്ധം

ഹോമോ സാപ്പിയൻസ്, നിയാൻഡർത്താലുകളുടെയോ ഡെനിസോവൻസിന്റെയോ പിന്തുടർച്ചയല്ല. എന്നാൽ:

  • പൊതു പൂർവ്വികൻ: ഏകദേശം 500,000-നും 800,000-നും വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ജീവിച്ചിരുന്ന ഒരു പൊതു പൂർവ്വികനിൽ നിന്നാണ് ഹോമോ സാപ്പിയൻസ്, നിയാൻഡർത്താൽ, ഡെനിസോവൻസ് എന്നീ മൂന്ന് ശാഖകളും വേർപിരിഞ്ഞത്.
  • ജനിതക സങ്കലനം: ആധുനിക ഹോമോ സാപ്പിയൻസ് ആഫ്രിക്കയ്ക്ക് പുറത്തേക്ക് കുടിയേറിയപ്പോൾ (ഏകദേശം 50,000 മുതൽ 60,000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ്), അവർ യൂറേഷ്യയിൽ വെച്ച് നിയാൻഡർത്താലുകളുമായും ഡെനിസോവൻസുമായും ഇടകലർന്നു (Interbred).
    • ഇതുകൊണ്ടാണ് ആഫ്രിക്കയ്ക്ക് പുറത്തുള്ള മിക്കവാറും എല്ലാ ആധുനിക മനുഷ്യരിലും 1% മുതൽ 4% വരെ നിയാൻഡർത്താൽ ഡി.എൻ.എ. കാണപ്പെടുന്നത്.
    • തകർകോറിയിലെ പ്രാചീന മനുഷ്യരിലും ഈ നിയാൻഡർത്താൽ ഡി.എൻ.എ.യുടെ അംശം കണ്ടെത്തിയതിന്റെ കാരണം, ഇവരുടെ പൂർവ്വികർ ആഫ്രിക്കയിൽ നിന്ന് പുറത്ത് പോയവരുമായി ബന്ധപ്പെട്ടവരായിരുന്നതിനാലാണ്.

 

3. മറ്റ് ഹോമോ ഗണങ്ങളുടെ സ്ഥാനം

ഹോമോ ഫ്ലോറെസിയൻസിസ്, ഹോമോ ലുസോനെൻസിസ് തുടങ്ങിയ മറ്റ് ഹോമോ ഗണങ്ങൾ മനുഷ്യന്റെ പരിണാമ വൃക്ഷത്തിലെ ഒറ്റപ്പെട്ട ശാഖകളാണ്. അവ ഹോമോ സാപ്പിയൻസിന്റെ പൂർവ്വികരോ പിന്തുടർച്ചക്കാരോ അല്ല. ഹോമോ സാപ്പിയൻസുകൾക്ക് പുറമെ, ഹോമോ ജനുസ്സിൽപ്പെട്ട അവസാനത്തെ അംഗങ്ങളായിരുന്നു ഇവർ.

ഹോമോ ജനുസ്സിൽ (Genus Homo) മൊത്തത്തിൽ എത്ര ഗണങ്ങളെ (Species) കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട് എന്നതിന് കൃത്യമായ ഒരു ഏകീകൃത സംഖ്യ നിലവിലില്ല. കാരണം, പുരാവസ്തു ഗവേഷണങ്ങൾ പുരോഗമിക്കുമ്പോൾ പുതിയ കണ്ടെത്തലുകൾ വരുന്നു, കൂടാതെ ശാസ്ത്രജ്ഞർക്കിടയിൽ ഒരു ഗണത്തെ പുതിയതായി തരംതിരിക്കുന്നതിനോ, നിലവിലുള്ള ഒരു ഗണത്തിന്റെ ഉപവിഭാഗമായി മാത്രം കണക്കാക്കുന്നതിനോ (ഉദാഹരണത്തിന്, Homo ergaster നെ Homo erectus ന്റെ ഉപവിഭാഗമായി കാണുന്നത്) അഭിപ്രായ വ്യത്യാസങ്ങളുണ്ട്.

എങ്കിലും, ഹോമോ ജനുസ്സിൽപ്പെട്ടതായി ശാസ്ത്ര സമൂഹം പൊതുവെ അംഗീകരിക്കുകയും, കൂടുതലായി ചർച്ച ചെയ്യുകയും ചെയ്യുന്ന പ്രധാനപ്പെട്ടതും ശ്രദ്ധേയവുമായതുമായ ഗണങ്ങളെ (Species) താഴെക്കൊടുത്ത പട്ടികയിൽ ചേർക്കുന്നു:

🧍 ഹോമോ ജനുസ്സിലെ പ്രധാന ഗണങ്ങൾ (Species of Genus Homo)

 

ഹോമോ ഗണം (Species) അർത്ഥം / വിളിപ്പേര് കാലഘട്ടം (ഏകദേശം) കണ്ടെത്തിയ സ്ഥലം
ഹോമോ ഹാബിലിസ് (Homo habilis) “കഴിവുള്ള മനുഷ്യൻ” (Tool-using man) 2.4 – 1.4 ദശലക്ഷം വർഷം മുൻപ് കിഴക്കൻ ആഫ്രിക്ക
ഹോമോ റുഡോൾഫെൻസിസ് (Homo rudolfensis) റുഡോൾഫ് തടാകത്തിനടുത്തുള്ള മനുഷ്യൻ 1.9 ദശലക്ഷം വർഷം മുൻപ് കെനിയ, കിഴക്കൻ ആഫ്രിക്ക
ഹോമോ എർഗാസ്റ്റർ (Homo ergaster) “പണി ചെയ്യുന്ന മനുഷ്യൻ” (Working man) 1.9 – 1.4 ദശലക്ഷം വർഷം മുൻപ് കിഴക്കൻ, ദക്ഷിണ ആഫ്രിക്ക
ഹോമോ ഇറക്റ്റസ് (Homo erectus) “നേരെ നിൽക്കുന്ന മനുഷ്യൻ” (Upright man) 1.89 ദശലക്ഷം വർഷം മുൻപ് – 110,000 വർഷം മുൻപ് വരെ ആഫ്രിക്ക, ഏഷ്യ (ചൈന, ജാവ)
ഹോമോ ഹൈഡൽബെർഗെൻസിസ് (Homo heidelbergensis) ഹൈഡൽബർഗിലെ മനുഷ്യൻ 700,000 – 300,000 വർഷം മുൻപ് യൂറോപ്പ്, ആഫ്രിക്ക, ഏഷ്യ
ഹോമോ റോഡെസിയൻസിസ് (Homo rhodesiensis) റോഡേഷ്യയിലെ മനുഷ്യൻ (ചിലപ്പോൾ H. heidelbergensis-ന്റെ ഉപവിഭാഗമായി കാണുന്നു) 300,000 – 125,000 വർഷം മുൻപ് സാംബിയ, ദക്ഷിണ ആഫ്രിക്ക
ഹോമോ നിയാൻഡർത്താലെൻസിസ് (Homo neanderthalensis) നിയാൻഡർ താഴ്വരയിലെ മനുഷ്യൻ 400,000 – 40,000 വർഷം മുൻപ് യൂറോപ്പ്, പടിഞ്ഞാറൻ ഏഷ്യ
ഡെനിസോവൻസ് (Denisovans) ഡെനിസോവ ഗുഹയിലെ മനുഷ്യൻ (ഇതുവരെ ഔദ്യോഗികമായി ഗണമായി നൽകിയിട്ടില്ല, എങ്കിലും ഒരു স্বতন্ত্র ഗ്രൂപ്പാണ്) 400,000 – 30,000 വർഷം മുൻപ് ഏഷ്യ
ഹോമോ സാപ്പിയൻസ് (Homo sapiens) “ജ്ഞാനമുള്ള മനുഷ്യൻ” (Wise man) 300,000 വർഷം മുൻപ് – നിലവിൽ ആഫ്രിക്ക (തുടക്കം), പിന്നീട് ലോകമെമ്പാടും
ഹോമോ ഫ്ലോറെസിയൻസിസ് (Homo floresiensis) ഫ്ലോറെസ് ദ്വീപിലെ മനുഷ്യൻ (“ഹോബിറ്റ്”) 100,000 – 50,000 വർഷം മുൻപ് ഇന്തോനേഷ്യ (ഫ്ലോറെസ് ദ്വീപ്)
ഹോമോ ലുസോനെൻസിസ് (Homo luzonensis) ലുസോൺ ദ്വീപിലെ മനുഷ്യൻ 67,000 വർഷം മുൻപ് ഫിലിപ്പീൻസ് (ലുസോൺ ദ്വീപ്)
ഹോമോ നലേദി (Homo naledi) “നക്ഷത്ര മനുഷ്യൻ” 335,000 – 236,000 വർഷം മുൻപ് ദക്ഷിണ ആഫ്രിക്ക

 

📊 ഏകദേശ എണ്ണം

 

മുകളിൽ നൽകിയിരിക്കുന്ന 12 ഗണങ്ങൾ ഹോമോ ജനുസ്സിലെ ഏറ്റവും അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടതും സുപ്രധാനവുമായ കണ്ടെത്തലുകളാണ്. കൂടുതൽ സൂക്ഷ്മമായ തരംതിരിവുകൾ പരിഗണിക്കുമ്പോൾ, ഹോമോ ജനുസ്സിലെ ഗണങ്ങളുടെ എണ്ണം 15 മുതൽ 20 വരെയാകാം.

നമ്മുടെ സഹോദരീസഹോദരന്മാർ

മനുഷ്യന്റെ പരിണാമം

മനുഷ്യൻ, അതായത് ഹോമോസാപ്പിയൻസ്, ദശലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങളിലൂടെ നടന്ന പരിണാമ പ്രക്രിയയുടെ ഫലമാണ്. ആഫ്രിക്കയിൽ ഉത്ഭവിച്ച പുരാതന ഹോമിനിഡ് സ്പീഷീസുകളിൽ നിന്നാണ് നാം പരിണമിച്ചത്. കാലക്രമേണ, ഈ പൂർവ്വികർക്ക് ശാരീരികവും മാനസികവുമായ നിരവധി മാറ്റങ്ങൾ സംഭവിച്ചു.

ഇതിൽ, രണ്ട് കാലിൽ നടക്കാനുള്ള കഴിവ് (bipedalism), തലച്ചോറിന്റെ വലുപ്പത്തിലുള്ള വർദ്ധനവ്, ഉപകരണങ്ങൾ നിർമ്മിക്കാനും ഉപയോഗിക്കാനുമുള്ള കഴിവ്, സങ്കീർണ്ണമായ സാമൂഹിക ഘടനകൾ എന്നിവയെല്ലാം നിർണായകമായിരുന്നു. ഈ മാറ്റങ്ങൾ അവരെ അതിജീവനത്തിന് സഹായിക്കുകയും, ഒടുവിൽ ആധുനിക മനുഷ്യനായ ഹോമോസാപ്പിയൻസായി മാറാൻ ഇടയാക്കുകയും ചെയ്തു.

ഹോമോ സാപ്പിയൻസിനോടൊപ്പം മറ്റ് അഞ്ച് മനുഷ്യവർഗ്ഗങ്ങൾ ഒരുമിച്ച് ജീവിച്ചിരുന്നു. എന്നാൽ, മറ്റുള്ളവരുമായി പൊരുത്തപ്പെടാനുള്ള കഴിവ്, ബുദ്ധിശക്തി, പാരിസ്ഥിതിക ഘടകങ്ങൾ എന്നിവയുടെ സവിശേഷമായ ഒരു കൂടിച്ചേരൽ കാരണം നമ്മുടെ വർഗ്ഗം മാത്രമാണ് അതിജീവിച്ചത്. നിയാണ്ടർത്തലുകൾ (ഹോമോ നിയാണ്ടർത്തലെൻസിസ്), ഡെനിസോവൻസ്, ഹോമോ ഇറക്റ്റസ്, ഹോമോ ഹൈഡൽബെർജെൻസിസ്, ഹോമോ ഫ്ലോറേഷ്യൻസിസ് എന്നിവയായിരുന്നു ഈ വർഗ്ഗങ്ങൾ.

നിയാണ്ടർത്തലുകൾ (Homo neanderthalensis)

Homo neanderthalensisശക്തരും തണുപ്പിനോട് നന്നായി ഇഴുകിച്ചേർന്നവരുമായിരുന്ന നിയാണ്ടർത്തലുകൾ ഏകദേശം 400,000 മുതൽ 40,000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് യൂറോപ്പിലും പശ്ചിമേഷ്യയിലും ജീവിച്ചിരുന്നു. ഇവർക്ക് ഏകദേശം 1.50-1.75 മീറ്റർ ഉയരവും 64-82 കിലോഗ്രാം ഭാരവും ഉണ്ടായിരുന്നു. ആധുനിക മനുഷ്യരെ അപേക്ഷിച്ച് നീണ്ടതും താഴ്ന്നതുമായ തലയോട്ടിയും, കണ്ണിന് മുകളിൽ വ്യക്തമായ പുരികക്കൊടിയും ഇവരുടെ പ്രത്യേകതയായിരുന്നു. ഇവർക്ക് ആധുനിക മനുഷ്യരെക്കാൾ വലിയ തലച്ചോറുണ്ടായിരുന്നു (ശരാശരി 1500 ക്യുബിക് സെന്റിമീറ്റർ).

അവർ സങ്കീർണ്ണമായ ഉപകരണങ്ങൾ (മൗസ്റ്റീരിയൻ ടൂളുകൾ), തീ എന്നിവ ഉപയോഗിക്കുകയും, വലിയ മൃഗങ്ങളെ കൂട്ടായി വേട്ടയാടുകയും ചെയ്തിരുന്നു. മൃതദേഹങ്ങൾ അടക്കം ചെയ്യുന്ന രീതിയും പ്രതീകാത്മകമായ സ്വഭാവരീതികളും അവർക്കുണ്ടായിരുന്നതായി തെളിവുകളുണ്ട്. എന്നിരുന്നാലും, അവരുടെ കരുത്തുറ്റ ശരീരഘടനയും അതിജീവനത്തിനുള്ള ഉയർന്ന ഊർജ്ജ ആവശ്യകതകളും കാലാവസ്ഥാ മാറ്റങ്ങളോട് പൊരുത്തപ്പെടാനുള്ള അവരുടെ കഴിവിനെ പരിമിതപ്പെടുത്തിയിരിക്കാം. ഹോമോ സാപ്പിയൻസുമായി അവർക്ക് ഇടപഴകലുകൾ സംഭവിച്ചു, ആധുനിക യൂറോപ്യൻ, ഏഷ്യൻ ജനസംഖ്യയുടെ ഡിഎൻഎയിൽ അവരുടെ ജനിതക അവശിഷ്ടങ്ങൾ ഇപ്പോഴുമുണ്ട്.

ഡെനിസോവൻസ് (Denisovans)

സൈബീരിയയിലെ ഡെനിസോവ ഗുഹയിൽ നിന്നും ഏഷ്യയുടെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നും ലഭിച്ച അപൂർവ ഫോസിൽ അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്ന് അറിയപ്പെടുന്ന ഡെനിസോവൻസ്, നിയാണ്ടർത്തലുകളുടെ അതേ കാലഘട്ടത്തിലാണ് (ഏകദേശം 500,000 മുതൽ 30,000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് വരെ) ജീവിച്ചിരുന്നത്. ഫോസിലുകൾ വളരെ കുറവായതിനാൽ ഇവരെക്കുറിച്ച് കൂടുതലും അറിയാവുന്നത് ജനിതക തെളിവുകളിലൂടെയാണ്. നിയാണ്ടർത്തലുകളുടെ സഹോദര വർഗ്ഗമായാണ് ഇവരെ കണക്കാക്കുന്നത്.

ഡെനിസോവൻസിന് കറുത്ത ചർമ്മവും കണ്ണുകളും മുടിയും ഉണ്ടായിരുന്നിരിക്കാം. ഉയരമുള്ള പ്രദേശങ്ങളിലെ ജീവിതത്തെ അതിജീവിക്കാനുള്ള കഴിവ് (ആധുനിക ടിബറ്റൻമാരിൽ കാണപ്പെടുന്നത് പോലെ) പോലുള്ള പൊരുത്തപ്പെടുത്തലുകൾ അവർക്കുണ്ടായിരുന്നു. ആധുനിക മനുഷ്യരുമായി, പ്രത്യേകിച്ച് മെലനേഷ്യക്കാർ, ആദിവാസി ഓസ്‌ട്രേലിയക്കാർ, ഫിലിപ്പിനോ നെഗ്രിറ്റോസ് എന്നിവരുമായി ഇവർ ഇണചേർന്നിരുന്നു. ഇവരുടെ പരിമിതമായ ഫോസിൽ രേഖകൾ അവർ അപ്രത്യക്ഷമായതിന്റെ കാരണം വ്യക്തമാക്കുന്നില്ല, എന്നാൽ, ഹോമോ സാപ്പിയൻസുമായുള്ള മത്സരം ഒരു പങ്കുവഹിച്ചിരിക്കാം.

ഹോമോ ഇറക്റ്റസ് (Homo erectus)

ഏകദേശം 1.9 ദശലക്ഷം മുതൽ 110,000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് വരെ ആഫ്രിക്ക, ഏഷ്യ, യൂറോപ്പ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ വ്യാപിച്ചുകിടന്ന ഹോമോ ഇറക്റ്റസ്, മനുഷ്യ പരിണാമത്തിലെ ഒരു സുപ്രധാന കണ്ണിയാണ്. മനുഷ്യനെപ്പോലെയുള്ള ശരീരഘടനയും നിവർന്നുനിൽക്കുന്ന രീതിയും ആദ്യമായി വികസിപ്പിച്ചെടുത്തത് ഇവരാണ്. ആഫ്രിക്കയ്ക്ക് പുറത്തേക്ക് കുടിയേറിയ ആദ്യത്തെ ഹോമിനിൻ വർഗ്ഗവും ഇവരായിരുന്നു.

ഇവർ തീ നിയന്ത്രിക്കാനും അടിസ്ഥാന കല്ലുപകരണങ്ങളായ അച്ചൂലിയൻ കൈക്കോടാലികൾ നിർമ്മിക്കാനും ഉപയോഗിക്കാനും പഠിച്ചു. ഇവരുടെ തലച്ചോറ് ആധുനിക മനുഷ്യരെക്കാൾ ചെറുതും പല്ലുകൾ വലുതുമായിരുന്നു. ജാവ മാൻ, പെക്കിംഗ് മാൻ തുടങ്ങിയ നിരവധി ഫോസിലുകൾ ഇവരുടെ നിലനിൽപ്പിന് തെളിവാണ്. ഹോമോ സാപ്പിയൻസുമായി താരതമ്യം ചെയ്യുമ്പോൾ സാങ്കേതിക കണ്ടുപിടുത്തങ്ങളിലെ വേഗതക്കുറവ് കാരണമാകാം ഇവരുടെ ക്രമാനുഗതമായ തകർച്ചയ്ക്ക് വഴിമരുന്നിട്ടത് എന്നു കരുതുന്നു.

ഹോമോ ഹൈഡൽബെർജെൻസിസ് (Homo heidelbergensis)

നിയാണ്ടർത്തലുകളുടെയും ഹോമോ സാപ്പിയൻസിന്റെയും പൂർവ്വികനായി കണക്കാക്കപ്പെടുന്ന ഹോമോ ഹൈഡൽബെർജെൻസിസ് ഏകദേശം 700,000 മുതൽ 200,000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ജീവിച്ചിരുന്നു. ജർമ്മനിയിലെ ഹൈഡൽബെർഗ്, ഗ്രീസിലെ പെട്രലോണ തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഇവരുടെ ഫോസിലുകൾ കണ്ടെത്തിയിട്ടുള്ളത്. ഇവരുടെ തലയോട്ടികൾക്ക് ഹോമോ ഇറക്റ്റസിന്റെയും ആധുനിക ഹോമോ സാപ്പിയൻസിന്റെയും സവിശേഷതകൾ ഉണ്ടായിരുന്നു.

ഇവർ കുന്തങ്ങൾ ഉപയോഗിക്കുകയും അഭയകേന്ദ്രങ്ങൾ നിർമ്മിക്കുകയും ചെയ്തിരുന്നു. കൂടാതെ, വേട്ടയാടൽ, മാംസം മുറിക്കൽ എന്നിവയ്ക്കായി സങ്കീർണ്ണമായ കല്ലുപകരണങ്ങൾ ഉപയോഗിച്ചിരുന്നതായും തെളിവുകളുണ്ട്. യൂറോപ്പിലെ ഹോമോ ഹൈഡൽബെർജെൻസിസ് നിയാണ്ടർത്തലുകളായി പരിണമിച്ചപ്പോൾ, ആഫ്രിക്കയിലെ വിഭാഗം ഹോമോ സാപ്പിയൻസായി പരിണമിച്ചുവെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. ഹോമോ സാപ്പിയൻസിന്റെ വൈജ്ഞാനികമോ സാമൂഹികമോ ആയ മുന്നേറ്റങ്ങളുമായി പൊരുത്തപ്പെടാൻ അവർക്ക് കഴിഞ്ഞില്ല.

ഹോമോ ഫ്ലോറേഷ്യൻസിസ് (Homo floresiensis)

ഇന്തോനേഷ്യയിലെ ഫ്ലോറസ് ദ്വീപിൽ നിന്ന് കണ്ടെത്തിയ ഈ ചെറിയ “ഹോബിറ്റ്” ഇനം ഏകദേശം 100,000 മുതൽ 50,000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് വരെ നിലനിന്നിരുന്നു. ഇവരുടെ ശരാശരി ഉയരം ഏകദേശം 1 മീറ്ററും ഭാരം 30 കിലോഗ്രാമും ആയിരുന്നു. ചിമ്പാൻസിയുടെ തലച്ചോറിന്റെ വലുപ്പമുള്ള (ഏകദേശം 380-420 ക്യുബിക് സെന്റിമീറ്റർ) വളരെ ചെറിയ തലച്ചോറാണ് ഇവർക്കുണ്ടായിരുന്നത്.

ചെറിയ ശരീരവും തലച്ചോറും ഉണ്ടായിരുന്നിട്ടും, ഇവർ കല്ലുപകരണങ്ങൾ നിർമ്മിക്കുകയും ഉപയോഗിക്കുകയും, ചെറിയ ആനകളെയും വലിയ എലികളെയും വേട്ടയാടുകയും, ഭീമാകാരമായ കൊമോഡോ ഡ്രാഗണുകളെപ്പോലുള്ള വേട്ടക്കാരെ നേരിടുകയും ചെയ്തിരുന്നു. ദ്വീപുകളിലെ ഒറ്റപ്പെട്ട ജീവിതവും പരിമിതമായ വിഭവങ്ങളും കാരണം സംഭവിച്ച “ദ്വീപ് കുള്ളൻത്വം” (island dwarfism) ആണ് ഇവരുടെ ചെറിയ ശരീരഘടനയ്ക്ക് കാരണമെന്ന് കരുതപ്പെടുന്നു. ഈ ഒറ്റപ്പെടലാണ് ഇവരുടെ വംശനാശത്തിലേക്ക് നയിച്ച പ്രധാന ഘടകം.

ഹോമോ സാപ്പിയൻസ് (Homo sapiens)

നമ്മുടെ വർഗ്ഗമായ ഹോമോ സാപ്പിയൻസ് (അർത്ഥം: “വിവേകമുള്ള മനുഷ്യൻ”) ഏകദേശം 300,000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ആഫ്രിക്കയിൽ പരിണമിച്ചു. ആധുനിക മനുഷ്യരുടെ അസ്ഥികൂടങ്ങൾക്ക് മുൻഗാമികളേക്കാൾ ഭാരം കുറവാണ്. നമ്മുടെ തലച്ചോറിന്റെ വലുപ്പം ശരാശരി 1300 ക്യുബിക് സെന്റിമീറ്ററാണ്. ഉയരമുള്ളതും പരന്നതുമായ നെറ്റിത്തടം, വ്യക്തമായ താടി, ചെറിയ പല്ലുകൾ എന്നിവ നമ്മുടെ മുഖത്തിന്റെ സവിശേഷതകളാണ്.

ഹോമോ സാപ്പിയൻസിന്റെ അതിജീവനത്തിന് കാരണം അവരുടെ വികസിതമായ ഭാഷാശേഷി, സങ്കീർണ്ണമായ സാമൂഹിക സഹകരണം, സാങ്കേതിക കണ്ടുപിടുത്തങ്ങൾ (ഉദാഹരണത്തിന്, കൂടുതൽ കാര്യക്ഷമമായ ഉപകരണങ്ങൾ, കല, സംഗീതം) എന്നിവയാണ്. ഈ കഴിവുകൾ അവരെ മറ്റ് വർഗ്ഗങ്ങളെ അതിജീവിക്കാനും വൈവിധ്യമാർന്ന പരിതസ്ഥിതികളുമായി പൊരുത്തപ്പെടാനും ലോകമെമ്പാടും വ്യാപിക്കാനും സഹായിച്ചു. കാലാവസ്ഥാ മാറ്റങ്ങളോടും വിഭവങ്ങളുടെ ലഭ്യതയിലുണ്ടായ വ്യതിയാനങ്ങളോടും ഫലപ്രദമായി പ്രതികരിക്കാൻ ഈ കഴിവുകൾ ഹോമോ സാപ്പിയൻസിനെ പ്രാപ്തരാക്കി.

ഹോമോ ലോംഗി (Homo longi)

“ഡ്രാഗൺ മാൻ” തലയോട്ടി, ഔദ്യോഗികമായി ഹോമോ ലോംഗി (Homo longi) എന്ന് പേരിട്ടിരിക്കുന്നു. ഏകദേശം 146,000 വർഷം പഴക്കമുള്ള ഈ തലയോട്ടി വടക്കുകിഴക്കൻ ചൈനയിൽ നിന്നാണ് കണ്ടെത്തിയത്.

ആദ്യകാലങ്ങളിൽ ഇത് ഒരു പുതിയ പ്രാചീന മനുഷ്യവർഗ്ഗമാണെന്ന് കരുതപ്പെട്ടിരുന്നു. തലയോട്ടിയുടെ വലുപ്പവും ആകൃതിയും വലിയ തലച്ചോറുള്ളതും ആദിമവും ആധുനികവുമായ സവിശേഷതകൾ കലർന്ന ഒരു ഹോമിനിനിനെയാണ് സൂചിപ്പിച്ചിരുന്നത്. എന്നാൽ, സമീപകാലത്തെ ജനിതക പഠനങ്ങൾ ഡ്രാഗൺ മാൻ ഒരു പ്രത്യേക സ്പീഷീസല്ല, മറിച്ച് നിഗൂഢമായ ഡെനിസോവൻ വംശത്തിലെ ഒരംഗമാണെന്ന് സ്ഥിരീകരിച്ചു.

നിയാണ്ടർത്താലുകളുടെയും ആധുനിക മനുഷ്യരുടെയും അടുത്ത ബന്ധുക്കളാണ് ഡെനിസോവന്മാർ. സൈബീരിയയിലും ടിബറ്റിലും നിന്ന് ലഭിച്ച ഡിഎൻഎ തെളിവുകളിലൂടെയും വളരെ കുറഞ്ഞ ഫോസിൽ അവശിഷ്ടങ്ങളിലൂടെയുമാണ് ഇവരെക്കുറിച്ച് ഇതുവരെ അറിവുണ്ടായിരുന്നത്.

ഡ്രാഗൺ മാൻ തലയോട്ടിയിലെ പുരാതന പ്രോട്ടീനുകളും ഡിഎൻഎയും മറ്റ് ഡെനിസോവൻ അവശിഷ്ടങ്ങളുമായി താരതമ്യം ചെയ്തുള്ള നൂതനമായ വിശകലനങ്ങളിലൂടെയാണ് ഈ കണ്ടെത്തൽ സ്ഥിരീകരിച്ചത്. ഈ കണ്ടെത്തൽ, ഒരു ഏകദേശം പൂർണ്ണമായ ഡെനിസോവൻ തലയോട്ടി ആദ്യമായി തിരിച്ചറിയപ്പെടുന്ന ചരിത്രപരമായ നിമിഷമാണ്. ഇത് ഡെനിസോവന്മാരുടെ ശാരീരിക രൂപത്തെക്കുറിച്ച് അഭൂതപൂർവ്വമായ ഉൾക്കാഴ്ചകൾ നൽകുന്നു.

ഈ തലയോട്ടിയുടെ പ്രത്യേകതകളായ കട്ടിയുള്ള പുരികങ്ങൾ, വലിയ കണ്ണുകൾ, വലിയ പല്ലുകൾ എന്നിവയെല്ലാം നേരത്തെ അറിയുന്ന ഡെനിസോവൻ സ്വഭാവസവിശേഷതകളുമായി യോജിക്കുന്നു. ചൈനയിലെ ഈ കണ്ടെത്തൽ, ഡെനിസോവന്മാർ ഏഷ്യയിൽ വ്യാപകമായിരുന്നെന്നും ആദ്യകാല ആധുനിക മനുഷ്യരുമായി ഇവർക്ക് സങ്കലനം നടന്നിരിക്കാമെന്നുമുള്ള ആശയത്തെ ബലപ്പെടുത്തുന്നു.

മനുഷ്യപരിണാമത്തിലെ വലിയ വിടവുകൾ നികത്താൻ ഈ കണ്ടെത്തൽ സഹായിക്കുന്നു, പ്രത്യേകിച്ചും കിഴക്കൻ ഏഷ്യയിലെ പ്രാചീന മനുഷ്യവർഗ്ഗങ്ങളുടെ വ്യാപനത്തെയും വൈവിധ്യത്തെയും കുറിച്ചുള്ള വിവരങ്ങൾ. ഡ്രാഗൺ മാനിനെ ഡെനിസോവനായി തിരിച്ചറിഞ്ഞത് പാലിയോആന്ത്രോപോളജിയിലെ ഒരു നാഴികക്കല്ലാണ്. ഫോസിൽ തെളിവുകളും ജനിതക വിവരങ്ങളും ഒരുമിപ്പിച്ച് നമ്മുടെ പ്രാചീന ബന്ധുക്കളെക്കുറിച്ച് കൂടുതൽ മനസ്സിലാക്കാൻ ഇത് സഹായിക്കുന്നു.

കൂടുതൽ വിവരങ്ങൾ:

  • കണ്ടെത്തലിന്റെ പശ്ചാത്തലം: ഡ്രാഗൺ മാൻ തലയോട്ടി (ഹാർബിൻ തലയോട്ടി എന്നും അറിയപ്പെടുന്നു) 1933-ൽ ഹാർബിനിലെ ഒരു പാലം പണിയുടെ സമയത്താണ് ഒരു തൊഴിലാളിക്ക് ലഭിച്ചത്. അതിന്റെ പ്രാധാന്യം തിരിച്ചറിഞ്ഞ അദ്ദേഹം അത് ജപ്പാൻ അധിനിവേശ അധികാരികളിൽ നിന്ന് ഒളിപ്പിച്ച് ഒരു കിണറ്റിൽ സൂക്ഷിച്ചു. 2018-ൽ, അദ്ദേഹത്തിന്റെ കുടുംബം അത് ശാസ്ത്രജ്ഞർക്ക് കൈമാറുകയായിരുന്നു. ഈ തലയോട്ടി ഏകദേശം 221.3 മില്ലിമീറ്റർ നീളമുള്ളതും ഇതുവരെ കണ്ടെത്തിയിട്ടുള്ളതിൽ വെച്ച് ഏറ്റവും നീളമുള്ള പ്രാചീന മനുഷ്യന്റെ തലയോട്ടിയുമാണ്.
  • ജനിതക വിശകലന രീതികൾ: ഡ്രാഗൺ മാൻ തലയോട്ടി ഡെനിസോവനാണെന്ന് സ്ഥിരീകരിക്കാൻ പ്രധാനമായും രണ്ട് സാങ്കേതിക വിദ്യകളാണ് ഉപയോഗിച്ചത്:
    • പുരാതന പ്രോട്ടീൻ വിശകലനം (Paleoproteomics): തലയോട്ടിയിൽ നിന്ന് വേർതിരിച്ചെടുത്ത പ്രോട്ടീനുകളുടെ തന്മാത്രാഘടന ഡെനിസോവൻ മാതൃകകളുമായി താരതമ്യം ചെയ്തു. ഡെനിസോവന്മാർക്ക് മാത്രമുള്ള മൂന്ന് പ്രോട്ടീൻ വകഭേദങ്ങൾ ഡ്രാഗൺ മാൻ തലയോട്ടിയിലും കണ്ടെത്തി.
    • മൈറ്റോകോൺട്രിയൽ ഡിഎൻഎ (mtDNA) വിശകലനം: തലയോട്ടിയുടെ പല്ലുകളിൽ അടിഞ്ഞുകൂടിയ ടാർടാറിൽ (dental calculus) നിന്ന് മൈറ്റോകോൺട്രിയൽ ഡിഎൻഎ വേർതിരിച്ചെടുത്തു. ഈ ഡിഎൻഎ സൈബീരിയയിലെ ഡെനിസോവ ഗുഹയിൽ നിന്ന് ലഭിച്ച മറ്റ് ഡെനിസോവൻ മാതൃകകളിലെ ഡിഎൻഎയുമായി അടുത്ത ബന്ധം കാണിച്ചു. മൈറ്റോകോൺട്രിയൽ ഡിഎൻഎ മാതാവിലൂടെയാണ് കൈമാറ്റം ചെയ്യപ്പെടുന്നത്, ഇത് കിഴക്കൻ ഏഷ്യയിലേക്ക് വ്യാപിച്ച ഡെനിസോവൻ ജനസംഖ്യയുടെ സൂചന നൽകുന്നു.
  • ഡെനിസോവന്മാരുടെ വ്യാപനം: സൈബീരിയ, ടിബറ്റ് എന്നിവിടങ്ങളിൽ നിന്ന് ലഭിച്ച ഫോസിലുകളും ചൈനയിലെ ഈ കണ്ടെത്തലും സൂചിപ്പിക്കുന്നത് ഡെനിസോവന്മാർ ഏഷ്യയുടെ വിശാലമായ ഭൂപ്രദേശങ്ങളിൽ ജീവിച്ചിരുന്നു എന്നാണ്. ആധുനിക ടിബറ്റൻ വംശജരിൽ ഉയർന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ അതിജീവിക്കാൻ സഹായിക്കുന്ന ചില ഡെനിസോവൻ ജീനുകൾ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്.
  • മനുഷ്യപരിണാമത്തിലെ പ്രാധാന്യം: ഡ്രാഗൺ മാൻ തലയോട്ടി ഡെനിസോവനാണെന്ന് തിരിച്ചറിഞ്ഞതോടെ, അവർക്ക് വ്യക്തമായ ശാരീരിക രൂപമുണ്ടായിരുന്നെന്ന് മനസ്സിലായി. ഇത് ഏഷ്യയിലെ മനുഷ്യപരിണാമത്തെക്കുറിച്ചുള്ള നമ്മുടെ ധാരണയെ മാറ്റിയെഴുതുന്നു. ഹോമോ ഇറക്ടസ് അല്ലെങ്കിൽ തിരിച്ചറിയപ്പെടാത്ത മറ്റ് പ്രാചീന മനുഷ്യവർഗ്ഗങ്ങളെന്ന് മുൻപ് കരുതിയ മറ്റ് ഏഷ്യൻ ഫോസിലുകളും ഡെനിസോവന്മാരുടേതാകാനുള്ള സാധ്യതയും ഈ കണ്ടെത്തൽ മുന്നോട്ട് വയ്ക്കുന്നു.
  • ഭാവി ഗവേഷണങ്ങൾ: ഈ തലയോട്ടി ഡെനിസോവന്മാരുടെ ജീവിതരീതികളെക്കുറിച്ചും അവർ എങ്ങനെ വ്യത്യസ്ത കാലാവസ്ഥകളുമായി പൊരുത്തപ്പെട്ടുവെന്നും മറ്റ് ഹോമിനിനുകളുമായി എങ്ങനെ ഇടപഴകിയെന്നുമൊക്കെയുള്ള പഠനങ്ങൾക്ക് പുതിയ വഴി തുറക്കുന്നു.

നിലനിൽപ്പിൻ്റെ പാഠങ്ങൾ

മനുഷ്യരാശിയുടെ ചരിത്രം വെറുമൊരു ഏകമുഖമായ യാത്രയായിരുന്നില്ല. ഹോമോ സാപ്പിയൻസ് എന്ന നമ്മുടെ വർഗ്ഗം അതിജീവിച്ചപ്പോൾ, ഒരുകാലത്ത് നമ്മോടൊപ്പം ഭൂമി പങ്കിട്ട മറ്റ് അഞ്ച് മനുഷ്യവർഗ്ഗങ്ങൾ ചരിത്രത്തിൻ്റെ ഭാഗമായി മാറിയത് പല ചോദ്യങ്ങളും ഉയർത്തുന്നുണ്ട്. നിയാണ്ടർത്തലുകളുടെ കരുത്ത്, ഡെനിസോവൻസിൻ്റെ വ്യാപനം, ഹോമോ ഇറക്റ്റസിൻ്ൻ്റെ പര്യവേഷണങ്ങൾ, ഹോമോ ഹൈഡൽബെർജെൻസിൻ്റെ വൈദഗ്ദ്ധ്യം, ഹോമോ ഫ്ലോറേഷ്യൻസിൻ്ൻ്റെ അതിജീവന ശേഷി – ഇവയെല്ലാം ശ്രദ്ധേയമായിരുന്നു. എന്നിട്ടും, എന്തുകൊണ്ട് നമ്മുടെ വർഗ്ഗം മാത്രം വിജയിച്ചു?

ഈ ചോദ്യത്തിനുള്ള ഉത്തരം ലളിതമല്ല. കേവലം ശാരീരിക ബലമോ ഒറ്റപ്പെട്ട ബുദ്ധിശക്തിയോ ആയിരുന്നില്ല അതിജീവനത്തിൻ്റെ താക്കോൽ. പകരം, സങ്കീർണ്ണമായ ഭാഷാശേഷി, വിപുലമായ സാമൂഹിക സഹകരണം, നിരന്തരമായ സാങ്കേതിക കണ്ടുപിടിത്തങ്ങൾ, മാറുന്ന സാഹചര്യങ്ങളോട് പൊരുത്തപ്പെടാനുള്ള അസാധാരണമായ കഴിവ് എന്നിവയുടെ സമ്മിശ്രമാണ് ഹോമോ സാപ്പിയൻസിനെ മുന്നോട്ട് നയിച്ചത്. നമ്മുടെ പൂർവ്വികർക്ക് വേഗത്തിൽ ചിന്തിക്കാനും, അറിവ് പങ്കുവെക്കാനും, കൂട്ടായി പ്രശ്നങ്ങൾക്ക് പരിഹാരം കാണാനും കഴിഞ്ഞു. ഇത് വിഭവങ്ങൾ കണ്ടെത്താനും, പുതിയ ആവാസ വ്യവസ്ഥകളിലേക്ക് വ്യാപിക്കാനും, പ്രതികൂല സാഹചര്യങ്ങളെ അതിജീവിക്കാനും അവരെ സഹായിച്ചു.

ഈ ചരിത്രം നമുക്ക് നൽകുന്ന വലിയ പാഠം പൊരുത്തപ്പെടലിന്റെയും സഹകരണത്തിന്റെയും പ്രാധാന്യമാണ്. ഇന്നത്തെ ലോകത്ത്, സാങ്കേതികവിദ്യയും സാമൂഹിക ഘടനകളും അതിവേഗം മാറിക്കൊണ്ടിരിക്കുമ്പോൾ, നമ്മുടെ പൂർവ്വികരുടെ അതിജീവന തന്ത്രങ്ങൾ കൂടുതൽ പ്രസക്തമാകുന്നു. വെല്ലുവിളികളെ ഒറ്റക്കെട്ടായി നേരിടാനും, അറിവ് പങ്കുവെച്ച് പുതിയ പരിഹാരങ്ങൾ കണ്ടെത്താനും, നമ്മുടെ ചുറ്റുപാടുകളുമായി സംയോജിച്ച് മുന്നോട്ട് പോകാനും നമുക്ക് സാധിക്കുമോ എന്നതിനെ ആശ്രയിച്ചിരിക്കും മനുഷ്യരാശിയുടെ ഭാവി. അതിജീവിച്ച ഒരു വർഗ്ഗം എന്ന നിലയിൽ, നാം ഭൂമിയുടെ സംരക്ഷകരാണോ അതോ കേവലം ഉപഭോക്താക്കളാണോ എന്ന ചോദ്യം പ്രസക്തമാണ്. ഈ ഭൂമിയിൽ നമ്മുടെ സഹവാസികളായിരുന്ന മറ്റ് മനുഷ്യവർഗ്ഗങ്ങളിൽ നിന്ന് പഠിച്ചുകൊണ്ട്, കൂടുതൽ വിവേകത്തോടെയും സഹാനുഭൂതിയോടെയും നമുക്ക് മുന്നോട്ട് പോകാൻ കഴിയണം.

ഹോമോ സാപിയൻസ്

Human evolutionഭൂമിയിൽ ഹോമോ സാപ്പിയൻ‌മാരുടെ വരവിനു മുമ്പായി ദശലക്ഷക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പുതന്നെ ഹോമിനിഡുകൾ വികസിക്കുകയും വ്യാപിക്കുകയും ചെയ്തു. ഈ പരിണാമം പക്ഷേ, മന്ദഗതിയിലായിരുന്നു. ഒരു പുതിയ സംഗതിയുടേയോ ഉപകരണത്തിന്റെയോ വികസനം പലപ്പോഴും ആയിരക്കണക്കിന് വർഷങ്ങളെടുത്താണു അന്നു നടക്കുന്നത്. ഹോമോ സാപ്പിയൻ‌മാരുടെ വരവോടെ ഇതെല്ലാം മാറി. മുന്നേറ്റത്തിന്റെ വേഗത ഗണ്യമായി വർദ്ധിച്ചു. ആയിരക്കണക്കിന് വർഷങ്ങൾക്ക് പകരം നൂറുകണക്കിന് അല്ലെങ്കിൽ ഡസൻ വർഷങ്ങളിൽ പോലും വലിയ പുരോഗതി ഉണ്ടായി. Homosapiens എന്ന നമ്മുടെ മനുഷ്യ വർഗം ഭൂമിയിൽ ഉടെലെടുക്കുന്നത് മുൻപ് തന്നെ നമ്മളെ പോലെ നിവർന്നു നിന്ന്‌ ഇരുകാലുകളിൽ നടന്നിരുന്ന ഒരു മനുഷ്യ വർഗ്ഗമാണു neanderthlal മനുഷ്യർ (Homo neanderthalensis).

ആദ്യത്തെ ഹോമോ സാപ്പിയന്മാർ നിയാണ്ടർത്തലുകളാണെന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്നു. 200,000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് ആഫ്രിക്കയിലാണ് നിയാണ്ടർത്തൽ ആളുകൾ ആദ്യമായി ഭൂമിയിൽ പ്രത്യക്ഷപ്പെട്ടത്. ഒരു ലക്ഷം വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പ് അവർ ആഫ്രിക്കയിൽ നിന്ന് ലോകത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിലേക്ക് കുടിയേറി. നിയാണ്ടർത്തലുകൾക്ക് അഞ്ച് മുതൽ ആറ് അടി വരെ ഉയരമുണ്ടായിരുന്നു. നല്ല ബലവും ഉറപ്പുമുള്ള അസ്ഥികളും പേശീബലം, തോളുകൾ, കാലുകൾ, കഴുത്ത് എന്നിവയൊക്കെ ചേർന്ന രൂപം തന്നെയായിരുന്നു അവയ്ക്ക്. നിയാണ്ടർത്തലിനും വലിയ തലച്ചോറുകളുണ്ടായിരുന്നു. വാസ്തവത്തിൽ, അവരുടെ തലച്ചോർ ആധുനിക മനുഷ്യരെ അപേക്ഷിച്ച് അല്പം വലുതായിരുന്നു.

മനുഷ്യ ജനുസിൽ, സമാനമായ അനേകം സ്പീഷിസുകൾ അന്നുണ്ടായിരുന്നു. പ്രധാനപ്പെട്ട ചിലത് Homo Heidelbergensis, Australopithecus Africanus, Australopithecus Sediba, Paranthropus Aethiopicus, Homo Erectus, Homo Neanderthalensis (Neanderthal), Homo Sapiense, Homo Floresiensis, Denisovans, Homo habilis, homo rudolfensis, homo heidelbergensis, homo floresiensis, homo naledi, and homo luzonensis ഇവയൊക്കെയാണ്. അവരെയൊക്കെ ഒറ്റ പേരാണ് വിളിക്കുക ‘മനുഷ്യൻ’. ഇവരൊക്കെ വ്യത്യസ്ത species ആണ്, എന്നാൽ അവർ ഒരേ ഫാമിലിയിൽ പെടുന്നതാണ്. ഏതാണ്ട് 70,000 വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പുതന്നെ ബാക്കിയുള്ള സകല സ്പീഷീസുകളേയും വംശനാശത്തിലേക്കു തുടച്ചുനീക്കി ഹോമോ സാപിയൻസ് ശേഷിച്ചു. ഇന്നുകാണുന്ന നമ്മളോളം ശരീര വലിപ്പവും, തലച്ചോറിന്റെ വലിപ്പവും അല്ലാതെ മറ്റു സ്പീഷീസുകളിൽ നിന്നും വേർതിരിച്ചു നിർത്താൻ മാത്രം മറ്റൊന്നും അന്നിവർക്കുണ്ടായിരുന്നില്ല. 70,000 വർഷങ്ങൾക്ക് മുമ്പോടെ ഹോമോ സാപിയൻസ് സ്പീഷ്യസിൽ പെടുന്ന ജീവികൾ സംസ്കാരം എന്ന് ഇന്നറിയപ്പെടുന്ന വിപുലവും വൈവിധ്യം നിറഞ്ഞതുമായ ഒരു ഘടനയ്ക്ക് രൂപം നൽകിയിരുന്നു എന്ന് അനുമാനിക്കുന്നു. ഇതിന്റെ വികാസ പരിണാമങ്ങളാണു നമ്മൾ പിന്നീട് ചരിത്രമെന്ന പേരിൽ രേഖപ്പെടുത്തി വെച്ചത്. ആ സമയത്തു തന്നെ പൂർവ്വ ആഫ്രിക്കൻ ദേശത്തു നിന്നും ഹോമോസാപ്പിയൻസ് അറേബ്യൻ ഭൂപ്രദേശത്തേക്ക് പടരുകയും അവിടെ നിന്നും യൂറോപ്പില്ലേക്ക് വ്യാപിക്കുകയും ചെയ്തു എന്ന് ശാസ്ത്രം അംഗീകരിച്ചിരിക്കുന്നു.

പിന്നീട് സാപ്പിയൻസ് നിയാണ്ടർത്താലുകളുമായും ഡെനിസോവിയൻസുമായും എറെക്ടസ്സുകളുമായും ഇണ ചേർന്ന് കൂടിക്കലർന്നാണ് വിവിധ ദേശങ്ങളിലായി ഇന്നുകാണുന്ന നമ്മളൊക്കെയും ഉണ്ടായത് എന്നൊരു കണ്ടെത്തലും, എന്നാൽ അന്നുണ്ടായിരുന്ന മറ്റു മനുഷ്യ സ്പീഷിസുകളെ മൊത്തം കൊന്നൊടുക്കിയും പ്രകൃതിയോടു പിടിച്ചു നിൽക്കാനാവാതെ പലതും സ്വയമൊടുങ്ങിയും തീർന്നപ്പോൾ അവിടെ പിടിച്ചു നിന്ന ഏകവർഗം സാപ്പിയൻസ് മാത്രമെന്നുമുള്ള വാദമുഖങ്ങളും ഉണ്ടായിരുന്നു. രണ്ടാം വാദമായിരുന്നു ശരിയെങ്കിൽ നമ്മുടെയൊക്കെ പൈതൃകം പൂർവ്വ ആഫ്രിക്കൻ വനാന്തരങ്ങളിൽ ഉണ്ടായിരുന്ന ആ സാപിയൻസ് തന്നെയ ആവുമായിരുന്നു. എന്നാൽ 2010 ഇൽ നിയണ്ടർത്താൽ ജീനുകളെ പറ്റിയുള്ള പഠനത്തിൽ സമകാലീന മനുഷ്യരിലെ DNA കളുമായി താരതമ്യം ചെയ്യുക വഴി കാതലായ ചില പൊരുത്തങ്ങൾ കണ്ടെത്താൻ ശാസ്ത്ര ലോകത്തിനു കഴിഞ്ഞു. പൂർവ്വ ഏഷ്യയിലേയും യൂറോപ്പിലേയും ജനങ്ങളിലെ DNA യിൽ 1 മുതൽ 4 ശതമാനം വരെ നിയാണ്ടർത്താൽ DNA തന്നെയാണുള്ളത് എന്ന് കണ്ടെത്തി. ഇതു നൽകുന്ന സൂചന, അന്നത്തെ ഹോമോസ് പരസ്പരം ഉണചേർന്നിരുന്നു എന്നും അവർ പുതിയ സന്തതി പരമ്പരകൾ ഉണ്ടാക്കിയിരുന്നു എന്നും തന്നെയാണ്. നിലവിൽ നമുക്ക് പുതിയൊരു നിയാണ്ടർത്താൽ കുട്ടിയെ സാപിയൻ മാതാവിലൂടെ പുനർജ്ജനിപ്പിക്കാൻ സാധ്യമാണ് എന്നതാണു വസ്തുത.

[ലോവർ, മിഡിൽ പാലിയോലിത്തിക്ക് കാലഘട്ടത്തിൽ ഏഷ്യയിലുടനീളം വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്ന പുരാതന മനുഷ്യന്റെ വംശനാശം സംഭവിച്ച ഒരു ജീവിവർഗമാണ് ഡെനിസോവൻസ് അല്ലെങ്കിൽ ഡെനിസോവ ഹോമിനിൻസ്. കുറച്ച് അവശിഷ്ടങ്ങളിൽ നിന്നാണ് ഡെനിസോവൻ അറിയപ്പെടുന്നത്, തൽഫലമായി, അവയെക്കുറിച്ച് അറിയപ്പെടുന്ന മിക്കതും ഡിഎൻ‌എ തെളിവുകളിൽ നിന്നാണ്.]

സ്വന്തം കാര്യങ്ങൾ നോക്കി നടത്താൻ പറ്റുന്ന അപ്രധാനികളായിരുന്ന കേവലമൊരു മൃഗം മാത്രമായിരുന്നു എഴുപതിനായിരം വർഷങ്ങൾക്കു മുമ്പ് ആഫ്രിക്കൻ വനാന്തരങ്ങളിൽ കഴിഞ്ഞിരുന്ന ഹോമോ സാപിയൻസ്. പിന്നീടു വന്ന സഹസ്രാബ്ദങ്ങളിലൂടെ ഭൂമുഖത്താകെ പടർന്ന്, ലോകത്തിന്റെ തന്നെ യജമാനന്മാരായിട്ടവർ മാറി. ദൈവം എന്ന വാക്കിനു പകരം വെയ്ക്കുന്ന തരത്തിലേക്ക് സാപിയൻസ് ഉയർന്നിരിക്കുന്നു. ചുറ്റുപാടുകളെ കീഴടക്കി, ഭക്ഷ്യോത്പാദനം വർദ്ധിപ്പിച്ച്, നാഗരികതകളും സാമ്രാജ്യങ്ങളും പണിത്, വ്യാപാര ശൃംഖലകൾ തീർത്ത്, മറ്റു ജീവജാലങ്ങൾക്ക് അറുതി വരുത്തി മുന്നേറുകയാണിന്നിവർ.

ആയിടത്തേക്ക്, ഇന്ന് സൂക്ഷ്മാണുവായ കേവലമൊരു കൊറോണവൈറസ് വന്ന് സാപിയൻസിനെ മൊത്തം വീടിനകത്ത് തളച്ചിട്ടിരിക്കുന്ന കാഴ്ചയാണിപ്പോൾ കാണുന്നത്. യുഗങ്ങൾ ഇനിയും ഏറെ വരാനുണ്ട്. ഹോമോ സാപിയൻസ് നശിപ്പിച്ചു കളഞ്ഞ മനുജാതികൾ നിരവധിയുണ്ട്, നിലവിൽ കേവലമൊരു ബന്ധുവായി കാണാൻ പറ്റുന്നത് ചിമ്പാൻസിയെ മാത്രമാണ്. അല്പം അകന്നാണെങ്കിലും ഗോറില്ലകളും ഒറാങ് ഊട്ടാനുകളും ഉണ്ടെന്നല്ലാതെ മനുജാതിയിൽ പെട്ട ഒന്നിനേ പോലും ഹോമോ സാപിയൻസ് നിലനിർത്തിയിരുന്നില്ല.