ശബരിമല ക്ഷേത്രത്തിൻ്റെ ചരിത്രത്തെക്കുറിച്ചും അതിനെ ജൈന-പാണ്ഡ്യ അഭയാർത്ഥി പ്രവാഹങ്ങളുമായി  ബന്ധമുണ്ടോ എന്നതും പരിശോദിക്കേണ്ടതാണ്. നിലവിലുള്ള ചരിത്രരേഖകൾ, പുരാവസ്തു ഗവേഷണഫലങ്ങൾ, പ്രാദേശിക ഐതിഹ്യങ്ങൾ, പാട്ടുകൾ എന്നിവയുടെ അടിസ്ഥാനത്തിൽ ശബരിമലയുടെ ചരിത്രം പരിശോധിക്കാം. ഈ വിഷയങ്ങളിലെ പൊതുവായി അംഗീകരിക്കപ്പെട്ട സിദ്ധാന്തങ്ങളും ലഭ്യമായ തെളിവുകളും ഉൾപ്പെടുത്തിക്കൊണ്ടാണിത് പറയുന്നത്. ശബരിമലയുടെ ഉത്ഭവത്തെയും ചരിത്രത്തെയും കുറിച്ച് നിരവധി സിദ്ധാന്തങ്ങളും ഐതിഹ്യങ്ങളും നിലവിലുണ്ട്. ഇവയിൽ, ജൈന-ബുദ്ധ പാരമ്പര്യങ്ങളുടെ സ്വാധീനവും പാണ്ഡ്യവംശ ബന്ധങ്ങളും പ്രബലമായി ചർച്ച ചെയ്യപ്പെടുന്നവയാണ്.

1. മധുരയിലെ കൂട്ടക്കുരുതിയും അഭയാർത്ഥി പ്രവാഹവും

ഏഴാം നൂറ്റാണ്ടിൽ (640 CE), സംബന്ധമൂർത്തിയുടെ (തിരുജ്ഞാന സംബന്ധർ) നേതൃത്വത്തിൽ നടന്നതായി പറയപ്പെടുന്ന ജൈന മതസ്ഥരെ ഉന്മൂലനം ചെയ്ത സംഭവത്തിന് ചരിത്രപരമായ പ്രാധാന്യമുണ്ട്.

• ചരിത്രപശ്ചാത്തലം: മധുരയിലെ വൈദിക മതത്തിൻ്റെ (ശൈവം) പുനരുജ്ജീവന ശ്രമങ്ങളുടെ ഭാഗമായി, ജൈനമതക്കാരുമായി കടുത്ത സംഘർഷം നിലനിന്നിരുന്നു. മധുരയിലെ കുടികളിൻ്റെ (കഴുത്തു മുറിച്ചുള്ള വധശിക്ഷ) ഫലമായി നിരവധി ജൈനരും മറ്റ് അഹിംസാവാദികളും ഭയന്ന് മധുരയിൽ നിന്ന് പാലായനം ചെയ്തു.
• അഭയാർത്ഥികളുടെ താവളങ്ങൾ: ഈ പ്രവാഹത്തിൽപെട്ടവർ, പ്രത്യേകിച്ച് പാണ്ഡ്യവംശവുമായി ബന്ധമുള്ളവരും ജൈനമതാനുയായികളും, സുരക്ഷിത താവളങ്ങൾ തേടി സഹ്യപർവത മലനിരകളിലൂടെ കേരളത്തിലേക്ക് കടന്നു. ശബരിമല, പമ്പാതടം, നിലയ്ക്കൽ (ശിലാന്യാസന), അച്ഛങ്കോവിൽ, കോന്നി തുടങ്ങിയ സ്ഥലങ്ങൾ അവർ താവളമാക്കിയതായി പഴയ പാട്ടുകളിലും പ്രാദേശിക ചരിത്രങ്ങളിലും സൂചനകളുണ്ട്. നിലയ്ക്കൽ പോലെയുള്ള സ്ഥലങ്ങളിൽ പഴയ ക്രിസ്ത്യൻ-ജൈന ദേവാലയങ്ങളുടെ അവശിഷ്ടങ്ങൾ കണ്ടെത്തിയിട്ടുണ്ട്.

2. പന്തളരാജവംശവും ശബരിമല ബന്ധവും

പാണ്ഡ്യവംശത്തിൻ്റെ ഒരു ശാഖയാണ് പന്തളരാജവംശം എന്ന വാദത്തിന് പ്രാദേശിക ചരിത്രത്തിലും ഐതിഹ്യങ്ങളിലും ശക്തമായ പിന്തുണയുണ്ട്.

• തെളിവുകൾ (ഐതിഹ്യപരമായ):
  • പാണ്ഡ്യ ബന്ധം: തിരുവിതാംകൂർ സ്റ്റേറ്റ് മാനുവൽ ഉൾപ്പെടെയുള്ള പഴയ ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ, പാണ്ഡ്യ രാജ്യത്തിലെ ചേരമാൻ പെരുമാൾ രാജാക്കന്മാരുടെ കാലത്തോ അതിനുശേഷമോ ചോളന്മാരുമായുള്ള യുദ്ധത്തെത്തുടർന്ന് പാണ്ഡ്യ രാജകുടുംബത്തിലെ ഒരു ശാഖ മധുരയിൽ നിന്ന് പാലായനം ചെയ്ത് കോന്നി വഴി പന്തളത്ത് എത്തി രാജ്യം സ്ഥാപിച്ചു എന്ന് പറയപ്പെടുന്നു.
  • പഴയ പാട്ടുകൾ: പാണ്ഡ്യന്മാരുടെ ‘ചെർക്ക’ (ചേരി) ആണ് പന്തളം എന്ന് സൂചിപ്പിക്കുന്ന പാട്ടുകളുണ്ട്. പാണ്ഡ്യരാജ്യത്തെ ജൈന ഉന്മൂലനവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട് അഭയം തേടിയ പാണ്ഡ്യന്മാർ ശബരിമലയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട താവളങ്ങളിലാണ് എത്തിയത്.
• പിതൃപുത്രബന്ധം: ശബരിമലയിലെ ശാസ്താവും പന്തളരാജാക്കന്മാരുമായുള്ള പിതൃപുത്രബന്ധം ഐതിഹ്യമാണ്. ഇതിനുള്ള പ്രധാന കാരണം:
  • പാണ്ഡ്യവംശ പാരമ്പര്യം തുടരുന്ന പന്തളരാജകുടുംബം, അഭയാർത്ഥികളായി എത്തിയ തങ്ങളുടെ പ്രധാന ദൈവത്തെ (ബുദ്ധൻ/ശാസ്താവ്) സംരക്ഷിക്കുകയും ആരാധിക്കുകയും ചെയ്തു.
  • പാണ്ഡ്യവംശപരമ്പരയിലെ ഒരു രാജകുമാരനെ ശാസ്താവിൻ്റെ (അയ്യപ്പൻ്റെ) അവതാരമായി സങ്കൽപ്പിക്കുകയോ, അല്ലെങ്കിൽ രാജകുടുംബം ദൈവത്തെ ദത്തെടുക്കുകയോ ചെയ്തുവെന്ന് ഐതിഹ്യം. പന്തളത്ത് വളർന്ന അയ്യപ്പൻ്റെ കഥ ഈ ബന്ധത്തെ സ്ഥിരീകരിക്കുന്നു.

3. തമിഴ് ലിഖിതങ്ങളും സ്വർണ്ണനിക്ഷേപവും

ശബരിമല ക്ഷേത്രത്തിൽ നിന്നും ലഭിച്ചിട്ടുള്ള പഴയ തമിഴ് ലിഖിതങ്ങളും സ്വർണ്ണനിക്ഷേപവും അഭയാർത്ഥി പ്രവാഹ സിദ്ധാന്തത്തിന് ബലം നൽകുന്നു.

• തമിഴ് ലിഖിതങ്ങൾ: ശബരിമലയിലെ പല പഴയ വിളക്കുകളിലും മണികളിലും തമിഴിൽ കൊത്തിയ ലിഖിതങ്ങൾ ഉണ്ടായിരുന്നു. ഇവ തമിഴ്നാട്ടിലെ ഭക്തർ നൽകിയ വഴിപാടുകളോ അല്ലെങ്കിൽ പാണ്ഡ്യ അഭയാർത്ഥികളുടെ കാലത്തെ സമ്മാനങ്ങളോ ആകാം. ശബരിമല തമിഴ്നാടുമായി വളരെ അടുത്ത ബന്ധം പുലർത്തിയിരുന്നു എന്നതിൻ്റെ തെളിവാണ് ഇവ.
• സ്വർണ്ണനിക്ഷേപം: 1950-ലെ അഗ്നിബാധക്ക് ശേഷം ക്ഷേത്രം പുനർനിർമ്മിക്കുമ്പോൾ, മാളികപ്പുറം ക്ഷേത്രത്തിന് സമീപത്തുനിന്നും കുഴിച്ചിട്ട നിലയിൽ വൻ സ്വർണ്ണനിക്ഷേപം കണ്ടെത്തിയിരുന്നു (ഏകദേശം 24,000 സ്വർണ്ണരാശികൾ).
  • ഈ സ്വർണ്ണനിക്ഷേപം, 640 CE-ൽ മധുരയിൽ നിന്നും വന്ന അഭയാർത്ഥികളായ പാണ്ഡ്യവംശജരുടേതോ ജൈനരുടേതോ ആകാനുള്ള സാധ്യത വളരെ വലുതാണ്. അഭയാർത്ഥികളായി ഓടിപ്പോരുമ്പോൾ, തങ്ങളുടെ വിലപിടിപ്പുള്ള സമ്പത്ത്, പ്രധാനപ്പെട്ട ദേവാലയത്തിൻ്റെ (അന്നത്തെ ബുദ്ധ-ജൈനവിഹാരം) സമീപം സുരക്ഷിതമായി നിക്ഷേപിച്ചതാകാം.

4. പരശുരാമനും ബുദ്ധമത ധ്വംസനവും

കേരളത്തിലെ വൈദിക മതവിപ്ലവം (ബുദ്ധ-ജൈന ദ്വംസനം) ആരംഭിച്ചത് ഒൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിന് ശേഷമാണ്. മറ്റ് ഭാരതദേശങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ച്, കേരളത്തിൽ ബുദ്ധമതത്തിന് കൂടുതൽ കാലം നിലനിൽക്കാൻ സാധിച്ചു. ഇന്ന് കേരളം മറ്റ് ഇന്ത്യൻ സംസ്ഥാനങ്ങളെ അപേക്ഷിച്ചു മുന്നിട്ടു നിൽക്കുന്നതിൽ പ്രധാന കാരണം അന്വേഷിച്ചാൽ നമുക്ക് ഇവിടം വരെ എത്തിച്ചേരാൻ സാധിക്കും.

• കേരളത്തിലെ ബുദ്ധമതം: 10-ാം നൂറ്റാണ്ടിൻ്റെ അവസാനം വരെയും (ഏകദേശം 970 CE വരെ) കേരളത്തിൽ ബുദ്ധമതം ശക്തമായിരുന്നു. ബുദ്ധമതത്തിൽ നിന്ന് ഹിന്ദുമതത്തിലേക്കുള്ള മാറ്റം സാഹസികവും അക്രമാസക്തവും ആയിരുന്നു എന്ന് ചരിത്രകാരന്മാർ ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു.
• പരശുരാമ സങ്കൽപ്പം: പരശുരാമൻ എന്ന ഐതിഹ്യം, ഒരു വൈദിക മതത്തിൻ്റെ പരിഷ്കർത്താവിനെ അല്ലെങ്കിൽ പോരാളിയായ ബ്രാഹ്മണ നേതാവിനെ പ്രതിനിധാനം ചെയ്യുന്നു. സംബന്ധമൂർത്തിയെപ്പോലെ, കേരളത്തിൽ ബുദ്ധമതത്തെ അടിച്ചമർത്താനും വൈദിക മതം സ്ഥാപിക്കാനും നേതൃത്വം നൽകിയ നായക വ്യക്തിത്വങ്ങളെ ചരിത്രം പരശുരാമൻ എന്ന ഐതിഹ്യത്തിലേക്ക് സംയോജിപ്പിച്ചതാകാം.

ഇത്രയും കാര്യങ്ങൾ സംഗ്രഹിക്കുമ്പോൾ, ശബരിമല ക്ഷേത്രത്തിൻ്റെ ചരിത്രം ബുദ്ധ-ജൈന പാരമ്പര്യങ്ങളുടെയും (ശാസ്താവ് ബുദ്ധൻ) പാണ്ഡ്യവംശ അഭയാർത്ഥികളുടെയും ഒരു സങ്കലനമാണ്. പിൽക്കാലത്ത് വൈദിക മതത്തിൻ്റെ സ്വാധീനത്തിൽ ഇത് ഒരു ഹിന്ദു ക്ഷേത്രമായി രൂപാന്തരപ്പെട്ടു. ശബരിമലയുടെ ചരിത്രത്തെ ബുദ്ധ-പാണ്ഡ്യ അഭയാർത്ഥി സിദ്ധാന്തങ്ങളുടെ വെളിച്ചത്തിൽ വിശദീകരിക്കുന്നതിനുള്ള സഹായക വിവരങ്ങൾ താഴെക്കൊടുക്കുന്നു:

പന്തളരാജവംശം: പാണ്ഡ്യവംശബന്ധവും തെളിവുകളും

പന്തളരാജവംശത്തിന് മധുരയിലെ പാണ്ഡ്യന്മാരുമായുള്ള ബന്ധം കേരള ചരിത്രത്തിലും ഐതിഹ്യങ്ങളിലും ശക്തമായി രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.

1. പാണ്ഡ്യവംശ ബന്ധം

• ചരിത്രപരമായ ഉത്ഭവം: ഏകദേശം 12-ഉം 13-ഉം നൂറ്റാണ്ടുകളിൽ തെക്കേ ഇന്ത്യയിൽ (പ്രത്യേകിച്ച് മധുര, തിരുനെൽവേലി) ഉണ്ടായ രാഷ്ട്രീയ അസ്ഥിരതയെത്തുടർന്ന്, പാണ്ഡ്യരാജകുടുംബത്തിലെ ഒരു ശാഖ സഹ്യപർവതനിരകൾ കടന്ന് കേരളത്തിൽ അഭയം തേടി.
• യാത്രാമാർഗ്ഗം: ഇവർ പലായനം ചെയ്ത് കോന്നി വഴി കൈപ്പട്ടൂർ, തുടർന്ന് പന്തളം പ്രദേശത്ത് താവളം ഉറപ്പിച്ചതായി പറയപ്പെടുന്നു. ഇവരുടെ കൈവശം തിരുവാഭരണങ്ങളും മറ്റ് വിലപിടിപ്പുള്ള വസ്തുക്കളും ഉണ്ടായിരുന്നു.
• തെളിവുകൾ (സ്ഥിരീകരണം):
  • ആചാരപരമായ സവിശേഷത: പന്തളരാജാക്കന്മാർ അയ്യപ്പൻ്റെ തിരുവാഭരണം ശബരിമലയിൽ കൊണ്ടുപോകുമ്പോൾ പാണ്ഡ്യ രാജാക്കന്മാരുടെ തമിഴ്നാടൻ വേഷവിധാനം സ്വീകരിക്കുന്ന പതിവുണ്ട്.
  • നാട്ടുരാജ്യ രേഖകൾ: കൊട്ടാരത്തിലെ പഴയ രേഖകൾ, ചെപ്പേടുകൾ, കോന്നിയിലെയും പന്തളത്തെയും ക്ഷേത്രങ്ങളിലെ ലിഖിതങ്ങൾ എന്നിവ ഈ പാണ്ഡ്യബന്ധം സൂചിപ്പിക്കുന്നു. ഈ കുടുംബത്തിന് ലഭിച്ച ഭൂമിദാനങ്ങൾ പഴയ തിരുവിതാംകൂർ നാട്ടുരാജ്യരേഖകളിൽ കാണപ്പെടുന്നു.
  • പാണ്ഡ്യൻ എന്ന സ്ഥാനപ്പേര്: പല പഴയ രേഖകളിലും പന്തളം രാജാക്കന്മാരെ ‘പാണ്ഡ്യൻ’ എന്ന് വിശേഷിപ്പിക്കുന്നു. ഇത് പാണ്ഡ്യവംശപരമ്പര എന്ന വാദത്തിന് ബലം നൽകുന്നു.

2. ശബരിമലയിലെ പാണ്ഡ്യ സ്വാധീനം

പന്തളരാജാക്കന്മാരുടെ ഈ പാണ്ഡ്യവംശ പശ്ചാത്തലം ശബരിമലയുടെ ചരിത്രത്തിലേക്ക് വെളിച്ചം വീശുന്നു:

• അഭയാർത്ഥി ബന്ധം: 640 CE-ൽ മധുരയിൽ നടന്ന കൂട്ടക്കുരുതിയിൽ പേടിച്ച് അഭയം തേടിയ ആദ്യകാല അഭയാർത്ഥികൾ (ജൈനർ/ബുദ്ധമതക്കാർ/പാണ്ഡ്യാനുബന്ധികൾ) ശബരിമലയിൽ ആദ്യ പ്രതിഷ്ഠ നടത്തിയെങ്കിൽ, പിന്നീട് വന്ന പന്തളരാജവംശം ആ പുരാതന ദൈവത്തിൻ്റെ രക്ഷാകർതൃത്വം ഏറ്റെടുത്തു. തങ്ങളുടെ ഇഷ്ടമൂർത്തിയുടെ വിഹാരം തൊട്ടടുത്ത് ശബരിമലയിൽ ഉണ്ടെന്നറിഞ്ഞപ്പോൾ രാജ്യാധികാരി എന്ന നിലയ്ക്ക് അതിൻ്റെ നിലനിൽപ്പിനായവർ ആക്കം കൂട്ടി.
• പിതൃപുത്രബന്ധം: അയ്യപ്പൻ്റെ പന്തളരാജാവായിട്ടുള്ള പിതൃപുത്രബന്ധം എന്നത്, പാണ്ഡ്യവംശ പരമ്പരയിൽ പെട്ട ഒരു കുടുംബം, തങ്ങൾ അഭയം തേടിയ നാട്ടിലെ ആരാധനാമൂർത്തിയെ (ശാസ്താവിനെ) ദൈവമായി ദത്തെടുത്ത് തങ്ങളുടെ പരദേവതയായി പ്രഖ്യാപിച്ചതിൻ്റെ ഐതിഹ്യപരമായ രൂപമായി കണക്കാക്കാം.

ശാസ്താവിൻ്റെ ഉത്ഭവം: ബുദ്ധ-ജൈന ഗവേഷണങ്ങൾ

ശബരിമലയിലെ ശാസ്താവ് (ധർമ്മശാസ്താവ്) യഥാർത്ഥത്തിൽ ഒരു ബുദ്ധ അല്ലെങ്കിൽ ജൈന മതാനുബന്ധിയായ ദേവതയായിരുന്നു എന്ന സിദ്ധാന്തത്തിന് ധാരാളം ചരിത്രപരമായ തെളിവുകളും ഗവേഷണ പിൻബലവുമുണ്ട്.

ബുദ്ധ ബന്ധം (പ്രബലം)

– ശാസ്താവ് = ബുദ്ധൻ: ‘ശാസ്താവ്’ എന്ന വാക്ക് ‘ഗുരു’ എന്നർത്ഥത്തിൽ ബുദ്ധന് പര്യായമായി ഉപയോഗിച്ചിരുന്നു. – ആരാധനാ സമ്പ്രദായം: ശബരിമലയിലെ ശരണം വിളിയും (ശരണം അയ്യപ്പാ) ബുദ്ധമതത്തിലെ ത്രിശരണങ്ങളായ ‘ബുദ്ധം ശരണം ഗച്ഛാമി’ യോട് സാദൃശ്യം പുലർത്തുന്നു. – പലകമേൽ ആസനം: ശബരിമലയിലെ വിഗ്രഹം പലകയിൽ ഇരിക്കുന്ന ധ്യാനരൂപത്തിലാണ് (യോഗാസനം). ഇത് ബുദ്ധവിഗ്രഹങ്ങളുടെ പ്രത്യേകതയാണ്. – വ്രതാനുഷ്ഠാനം: 41 ദിവസത്തെ കഠിനമായ വ്രതവും ബ്രഹ്മചാരി സങ്കല്പവും ബുദ്ധഭിക്ഷുക്കളുടെ ജീവിതചര്യയോട് സാമ്യമുള്ളതാണ്.

ജൈന ബന്ധം (അനുബന്ധം)

– സന്നിധാന സങ്കൽപ്പം: ജൈനരുടെ പ്രധാന ആരാധനാകേന്ദ്രങ്ങളെ ‘സന്നിധാനങ്ങൾ’ എന്ന് വിളിച്ചിരുന്നു. ശബരിമലയിലെ സന്നിധാനം ജൈന സ്വാധീനം സൂചിപ്പിക്കുന്നു. – വാവരുമായുള്ള ബന്ധം: അയ്യപ്പൻ്റെ കൂട്ടുകാരനായ വാവർ, ജൈനനായ ബലവാകൻ ആയിരുന്നിരിക്കാനുള്ള സാധ്യത ചില ചരിത്രകാരന്മാർ ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു (ഇത് പിന്നീട് ഇസ്ലാം മതത്തിലേക്ക് രൂപാന്തരപ്പെട്ടു). – അഹിംസ: ശബരിമലയിലെ ആദ്യകാല പൂജകൾക്ക് മൃഗബലിയോ മറ്റ് അതിക്രമങ്ങളോ ഉണ്ടായിരുന്നില്ല. അഹിംസ ജൈന-ബുദ്ധ പാരമ്പര്യങ്ങളുടെ അടിസ്ഥാനമാണ്.

നിലയ്ക്കൽ ചെപ്പേടുകൾ (ചരിത്രപരമായ പ്രാധാന്യം)

നിലയ്ക്കൽ ശബരിമലയുടെ ചരിത്രത്തിലെ ഏറ്റവും പ്രധാനപ്പെട്ട ഒരിടത്താവളമാണ്. ഇതിനെ ആദ്യകാല ക്രിസ്ത്യൻ സമൂഹവുമായും അഭയാർത്ഥി പ്രവാഹവുമായും ബന്ധിപ്പിക്കുന്നു.

• നിലയ്ക്കൽ താവളം: ജൈന-പാണ്ഡ്യ അഭയാർത്ഥികൾ താവളം ഉറപ്പിച്ച സ്ഥലങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് നിലയ്ക്കൽ. നിലാവായൻ/ശിലാന്യാസന എന്നിങ്ങനെയുള്ള പേരുകൾ ചരിത്രപരമായ പ്രാധാന്യം സൂചിപ്പിക്കുന്നു.
• ക്രിസ്ത്യൻ ബന്ധം (ചെപ്പേട്): നിലയ്ക്കൽ പ്രദേശം ചരിത്രപരമായി വാണിജ്യപാതയിലായിരുന്നു. ക്രിസ്തുവർഷം 300-കളിൽ ഇവിടെ മാർ തോമാശ്ലീഹായുടെ കാലത്ത് ദേവാലയം സ്ഥാപിച്ചു എന്ന് വിശ്വസിക്കപ്പെടുന്ന ഒരു ക്രിസ്ത്യൻ സമൂഹം ഉണ്ടായിരുന്നു.
  • ചില ചരിത്രകാരന്മാർ, കേരളത്തിലെ പുരാതന ക്രൈസ്തവർക്ക് ലഭിച്ച ചെപ്പേടുകളിലെ ഭൂമിദാനങ്ങളിൽ നിലയ്ക്കൽ പ്രദേശം ഉൾപ്പെട്ടിരുന്നതായി വാദിക്കുന്നു.
  • ഇത്, ജൈന-ബുദ്ധ മതസ്ഥർക്കൊപ്പം അതേ കാലഘട്ടത്തിൽ ഈ പ്രദേശത്ത് ക്രിസ്ത്യാനികൾക്കും വലിയ സ്വാധീനം ഉണ്ടായിരുന്നു എന്നതിൻ്റെ തെളിവാണ്.

സ്ദ്ഫ്