ജാനകിപ്പാറയും അയ്യന്മട ഗുഹയും

പ്രകൃതിയുടെ ഹൃദയത്തിലേക്ക് അറിവിന്റെ വെളിച്ചവുമായി ഒരു യാത്ര—അതായിരുന്നു ‘Walk with VC‘ എന്ന ഞങ്ങളുടെ കൂട്ടായ്മയ്ക്കൊപ്പം ഇന്ന് നടത്തിയ ജാനകിപ്പാറ, അയ്യന്മട പര്യവേക്ഷണം. വി.സി. ബാലകൃഷ്ണൻ, അരുൺരാജ്, റോബിൻസ്, ജോർജ് മുട്ടത്തിൽ, രാമചന്ദ്രൻ, അർച്ചന, അഭിനവ് ജീവൻ, പിന്നെ ഞാനും ചേർന്ന ഒരു എട്ടംഗ സംഘമായിരുന്നു യാത്രയുടെ ഭാഗമായത്. ഞാനൊഴികെ മറ്റേഴുപേരും പ്രകൃതിയുടെ ഓരോ തുടിപ്പിലും അറിവ് കണ്ടെത്തുന്നവരായിരുന്നു. മരങ്ങളെയും ചെടികളെയും, പുഴുക്കളെയും ശലഭങ്ങളെയും കുറിച്ച് ആഴത്തിൽ അറിയുന്ന, നടക്കുന്ന വിജ്ഞാനകോശങ്ങൾ തന്നെയായിരുന്നു ഓരോരുത്തരും.

Walk with VC

രാവിലെ 7:15-ന് ഒടയഞ്ചാലിൽ നിന്ന് ബസ്സ് കയറുമ്പോൾ മനസ്സുനിറയെ ഈ യാത്ര നൽകുന്ന കൗതുകങ്ങളായിരുന്നു. കൃത്യം 10:20-ന് ഞാൻ മണ്ഡളം ബസ് സ്റ്റോപ്പിൽ ഇറങ്ങുമ്പോൾ, പ്രിയപ്പെട്ട വി.സി.യും റോബിൻസും എന്നെ കാത്തുനിൽക്കുന്നുണ്ടായിരുന്നു. അധികം വൈകാതെ അരുൺരാജും ആ സൗഹൃദക്കൂട്ടത്തിലേക്ക് എത്തിച്ചേർന്നു.

റോബിൻസിന്റെയും ജോർജ് ചേട്ടന്റെയും നാടാണ് മണ്ഡളം. ഞങ്ങൾ നേരെ പോയത് ജോർജ് ചേട്ടന്റെ വീട്ടിലേക്കായിരുന്നു. അവിടെ ഞങ്ങളെക്കാത്ത് അഭിനവും അർച്ചനയും രാമചന്ദ്രേട്ടനും എത്തിയിരുന്നു. സ്നേഹം നിറഞ്ഞ ആതിഥേയത്വത്തിന്റെ മധുരമായി ജോർജ് ചേട്ടൻ ഒരുക്കിയ ചൂട് പഴംപൊരിയും ചായയും ഞങ്ങളെ സ്വാഗതം ചെയ്തു. ആ ഒത്തുചേരലിന് അതിലും മികച്ച ഒരു തുടക്കം വേറെന്തുണ്ട്! വയറും മനസ്സും നിറഞ്ഞതോടെ, ഞങ്ങളുടെ ആദ്യ ലക്ഷ്യത്തിലേക്ക്, തൊട്ടടുത്തുള്ള അയ്യന്മട ഗുഹയുടെ ചരിത്രമുറങ്ങുന്ന വഴികളിലേക്ക് ഞങ്ങൾ ഒരുമിച്ച് നടന്നു.Odayanchal

അയ്യന്മട ഗുഹ: മലബാറിന്റെ ബുദ്ധപാരമ്പര്യത്തിലേക്ക് തുറക്കുന്ന നിഗൂഢവാതിൽ

കണ്ണൂരിലെ നടുവിൽ ഗ്രാമത്തിലെ പാലക്കയം തട്ടിന്റെ താഴ്‌വരയിൽ, ഒരു റബ്ബർ തോട്ടത്തിനുള്ളിൽ ഒളിപ്പിച്ചുവെച്ച നിധിയെന്നോണം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന അയ്യന്മട ഗുഹ, കേവലം ഒരു പ്രകൃതിദത്ത തുരങ്കം മാത്രമല്ല. അത് കേരളത്തിന്റെ, പ്രത്യേകിച്ച് മലബാറിന്റെ, വിസ്മരിക്കപ്പെട്ട ഒരു ചരിത്രത്തിലേക്കുള്ള കവാടമാണ്. ഈ ഗുഹയുടെ പേരും ഘടനയും അതിനെ ചുറ്റിപ്പറ്റിയുള്ള ഐതിഹ്യങ്ങളും വിരൽ ചൂണ്ടുന്നത് ഒരുകാലത്ത് ഈ മണ്ണിൽ തഴച്ചുവളർന്ന ബുദ്ധമത സംസ്കാരത്തിലേക്കാണ്. അയ്യന്മടയ്ക്ക് ശ്രീബുദ്ധ സന്ന്യാസികളുമായുള്ള ബന്ധം നമുക്ക് ആഴത്തിൽ പരിശോധിക്കാം. ജാനകിപ്പാറയിൽ നിന്ന് അധികം ദൂരെയല്ലാതെ, പാലക്കയം തട്ടിന്റെ താഴ്‌വരയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന മറ്റൊരു അത്ഭുതമാണ് അയ്യന്മട ഗുഹ. ഇതൊരു സ്വകാര്യ റബ്ബർ തോട്ടത്തിനുള്ളിലാണ് സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് . സാഹസികത ഇഷ്ടപ്പെടുന്നവർക്ക് മറക്കാനാവാത്ത ഒരനുഭവമാണ് ഈ ഗുഹ നൽകുന്നത്. പ്രകൃതിദത്തമായി രൂപപ്പെട്ട ഒരു ഗുഹാ സംവിധാനമാണിത്. ഉള്ളിലേക്ക് പോകുന്തോറും ഇടുങ്ങി വരുന്ന വഴികളും, വവ്വാലുകളുടെ സാന്നിധ്യവും, നിഗൂഢമായ ശാന്തതയും അയ്യന്മടയെ വ്യത്യസ്തമാക്കുന്നു. ഗുഹയ്ക്കുള്ളിലെ കാഴ്ചകൾ കാണാൻ ടോർച്ചിന്റെയും മറ്റും സഹായം ആവശ്യമാണ്. സാഹസിക യാത്ര ഇഷ്ടപ്പെടുന്നവർക്കും ചരിത്രകുതുകികൾക്കും ഈ സ്ഥലം ഏറെ പ്രിയപ്പെട്ടതാണ്. 

1. പേരിലെ ചരിത്രം: ‘അയ്യനും’ ‘മട’യും

അയ്യന്മടയുടെ ബുദ്ധമത ബന്ധത്തിലേക്കുള്ള ഏറ്റവും ശക്തമായ തെളിവ് അതിന്റെ പേരിൽത്തന്നെയുണ്ട്. ഈ പേരിനെ രണ്ടായി വിഭജിക്കാം: അയ്യൻമട.

  • അയ്യൻ: പുരാതന ദ്രാവിഡ ഭാഷകളിലും പാലിയിലും “അയ്യൻ” എന്ന വാക്ക് ബഹുമാനസൂചകമായിട്ടാണ് ഉപയോഗിച്ചിരുന്നത്. ശ്രേഷ്ഠൻ, പിതാവ്, ഗുരു, ദൈവം, ആചാര്യൻ എന്നെല്ലാമാണ് ഇതിന്റെ അർത്ഥം. കേരളത്തിന്റെ ചരിത്രത്തിൽ, ശ്രീബുദ്ധനെയും അദ്ദേഹത്തിന്റെ ശിഷ്യന്മാരായ ബുദ്ധഭിക്ഷുക്കളെയും “അയ്യൻ” എന്ന് സംബോധന ചെയ്തിരുന്നതായി നിരവധി ചരിത്രകാരന്മാർ രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്. ശബരിമലയിലെ പ്രതിഷ്ഠയായ “അയ്യപ്പൻ” പോലും, ബുദ്ധമതത്തിലെ ധർമ്മശാസ്താ സങ്കൽപ്പത്തിന്റെ പിൽക്കാല രൂപമാണെന്ന് വാദിക്കുന്നവരുണ്ട്. “അയ്യൻ” എന്ന പദം ബുദ്ധമതത്തിന്റെ സ്വാധീനത്തെയാണ് ഇവിടെ സൂചിപ്പിക്കുന്നത്.

  • മട: “മട” എന്ന വാക്കിന് ഗുഹ, സന്യാസിമഠം, ആശ്രമം, അല്ലെങ്കിൽ ഏകാന്തമായ വാസസ്ഥലം എന്നെല്ലാം അർത്ഥമുണ്ട്. സന്യാസിമാരും ഋഷിമാരും ലോകത്തിന്റെ ബഹളങ്ങളിൽ നിന്ന് മാറി ധ്യാനിക്കാനും തപസ്സനുഷ്ഠിക്കാനും തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നത് ഇത്തരം പ്രകൃതിദത്തമായ ഗുഹകളായിരുന്നു.

ഈ രണ്ടു വാക്കുകളും ചേരുമ്പോൾ “അയ്യന്മട” എന്നതിന് “അയ്യന്റെ (ശ്രീബുദ്ധന്റെ/ബുദ്ധസന്യാസിയുടെ) വാസസ്ഥലം” അല്ലെങ്കിൽ “ആചാര്യന്റെ ഗുഹ” എന്ന് വളരെ വ്യക്തമായ ഒരർത്ഥം ലഭിക്കുന്നു. ഒരു പ്രദേശത്തിന് അല്ലെങ്കിൽ സ്ഥലത്തിന് പേര് ലഭിക്കുന്നത് അവിടുത്തെ ചരിത്രപരമായ പ്രാധാന്യത്തിൽ നിന്നോ സംഭവങ്ങളിൽ നിന്നോ ആകാം. അതിനാൽ, ഈ ഗുഹ ഒരുകാലത്ത് ബുദ്ധസന്യാസിമാരുടെ ധ്യാനകേന്ദ്രമോ സങ്കേതമോ ആയിരുന്നിരിക്കാം എന്നതിന് ഈ പേര് ശക്തമായൊരു തെളിവാണ്.

2. മലബാറിലെ ബുദ്ധമതത്തിന്റെ ചരിത്ര പശ്ചാത്തലം

അയ്യന്മടയുടെ പ്രാധാന്യം മനസ്സിലാക്കാൻ മലബാറിലെ ബുദ്ധമതത്തിന്റെ ചരിത്രം കൂടി അറിയേണ്ടതുണ്ട്. ബി.സി മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ടിൽ അശോകചക്രവർത്തിയുടെ കാലത്താണ് ബുദ്ധമതം ദക്ഷിണേന്ത്യയിൽ വ്യാപകമാകുന്നത്. പുരാതന കാലം മുതൽ മലബാർ തീരം, പ്രത്യേകിച്ച് ഏഴിമല പോലുള്ള പ്രദേശങ്ങൾ, ഒരു പ്രധാന വ്യാപാര കേന്ദ്രമായിരുന്നു. ഈ കച്ചവട സംഘങ്ങളിലൂടെയും ബുദ്ധഭിക്ഷുക്കളുടെ യാത്രകളിലൂടെയുമാണ് ബുദ്ധമതം ഇവിടെ വേരുറപ്പിച്ചത്.

എന്നാൽ, പിൽക്കാലത്ത് ഹിന്ദുമതത്തിലെ ശൈവ-വൈഷ്ണവ ഭക്തി പ്രസ്ഥാനങ്ങളുടെ ശക്തമായ മുന്നേറ്റത്തോടെ കേരളത്തിൽ ബുദ്ധമതത്തിന് ക്രമേണ സ്വാധീനം നഷ്ടപ്പെട്ടു. ഈ കാലഘട്ടത്തിൽ ബുദ്ധവിഹാരങ്ങൾ പലതും ക്ഷേത്രങ്ങളായി മാറ്റപ്പെടുകയും, ബുദ്ധസന്യാസിമാർക്ക് പലയിടങ്ങളിലും പീഡനങ്ങൾ നേരിടേണ്ടി വരികയും ചെയ്തു. ഈ സാഹചര്യത്തിൽ, ജനവാസകേന്ദ്രങ്ങളിൽ നിന്ന് മാറി, തങ്ങളുടെ ആചാരാനുഷ്ഠാനങ്ങൾ രഹസ്യമായി തുടരാൻ പല ബുദ്ധഭിക്ഷുക്കളും ഉൾപ്രദേശങ്ങളിലെ മലകളിലേക്കും വനങ്ങളിലേക്കും ഗുഹകളിലേക്കും പിൻവാങ്ങി. അത്തരത്തിൽ ബുദ്ധസന്യാസിമാർക്ക് അഭയവും ധ്യാനത്തിനുള്ള സൗകര്യവും നൽകിയ ഒരു കേന്ദ്രമായിരിക്കാം അയ്യന്മട ഗുഹ.

3. സന്യാസിമാരുടെ തപോഭൂമി: അയ്യന്മട എന്ന ധ്യാനകേന്ദ്രം

അയ്യന്മട ഗുഹയുടെ ഘടനയും അതിന്റെ സ്ഥാനവും ഒരു ധ്യാനകേന്ദ്രത്തിന് ഏറ്റവും അനുയോജ്യമായ ഒന്നാണ്.

  • ഏകാന്തതയും സുരക്ഷിതത്വവും: ജനവാസ കേന്ദ്രങ്ങളിൽ നിന്ന് അകന്ന്, ഒരു കുന്നിന്റെ താഴ്വരയിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നതിനാൽ പൂർണ്ണമായ ഏകാന്തതയും ശാന്തതയും ഇവിടെയുണ്ട്. പുറത്തുനിന്നുള്ള ശത്രുക്കളിൽ നിന്ന് സ്വാഭാവികമായ ഒരു സംരക്ഷണവും ഈ ഗുഹ നൽകുന്നു.

  • ധ്യാനത്തിന് അനുയോജ്യമായ അന്തരീക്ഷം: ഗുഹയ്ക്കുള്ളിലെ നിശ്ശബ്ദതയും നേരിയ തണുപ്പും ധ്യാനത്തിന് ഏറ്റവും അനുയോജ്യമായ സാഹചര്യമൊരുക്കുന്നു. ലോകവുമായി ബന്ധം വിച്ഛേദിച്ച് ആത്മീയമായ സാധനകളിൽ മുഴുകാൻ ആഗ്രഹിക്കുന്ന ഒരു സന്യാസിക്ക് ഇതിലും മികച്ചൊരിടം കണ്ടെത്തുക പ്രയാസമാണ്.

ഈ ഗുഹയിൽ സന്യാസിമാർ തപസ്സിരുന്നിരുന്നു എന്ന വാമൊഴി പാരമ്പര്യം ഇന്നും നാട്ടുകാർക്കിടയിൽ ശക്തമാണ്. ഈ “സന്യാസിമാർ” അല്ലെങ്കിൽ “അയ്യന്മാർ” എന്നത് ബുദ്ധഭിക്ഷുക്കളെക്കുറിച്ചുള്ള ഓർമ്മപ്പെടുത്തലുകളാകാം. കാലക്രമേണ ബുദ്ധമതം നാമാവശേഷമായപ്പോൾ, ആ ഓർമ്മകൾ കേവലം “സന്യാസിമാരുടെ ഗുഹ” എന്ന ഐതിഹ്യമായി ചുരുങ്ങിയതാകാം.

അയ്യന്മട ഗുഹയിൽ നിന്ന് ബുദ്ധവിഗ്രഹങ്ങളോ ലിഖിതങ്ങളോ പോലുള്ള നേരിട്ടുള്ള പുരാവസ്തു തെളിവുകൾ ഇനിയും കണ്ടെത്തിയിട്ടില്ല. എങ്കിലും, സ്ഥലനാമ പഠനം (Toponymy), ചരിത്രപരമായ സാഹചര്യങ്ങൾ, വാമൊഴി പാരമ്പര്യം, ഗുഹയുടെ സ്ഥാനം എന്നിവയെല്ലാം ചേർത്ത് വായിക്കുമ്പോൾ, അയ്യന്മടയ്ക്ക് മലബാറിന്റെ ബുദ്ധമത പാരമ്പര്യവുമായി ആഴത്തിലുള്ള ബന്ധമുണ്ടെന്ന് അനുമാനിക്കാം. ഇത് കേവലം ഒരു വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രം എന്നതിലുപരി, കേരളത്തിന്റെ സാംസ്കാരികവും മതപരവുമായ ചരിത്രത്തിന്റെ നഷ്ടപ്പെട്ടുപോയ ഒരധ്യായത്തെക്കുറിച്ചുള്ള ഓർമ്മപ്പെടുത്തലാണ്. ആ ഗുഹയുടെ നിശ്ശബ്ദതയിൽ, ഒരുപക്ഷേ, നൂറ്റാണ്ടുകൾക്ക് മുൻപുള്ള ബുദ്ധസന്യാസിമാരുടെ ധ്യാനമന്ത്രങ്ങളുടെ അലയൊലികൾ ഇന്നും തങ്ങിനിൽക്കുന്നുണ്ടാവാം.


ജോർജ് ചേട്ടന്റെ വീട്ടിൽ നിന്നും ഒരു മിനിറ്റു നടക്കാനുള്ള ദൂരമേ ഉണ്ടായിരുന്നുള്ള അയ്യന്മടയിലേക്ക്. ഗുഹ കണ്ടശേഷം തിരികെ ജോർജ്ജ് ചേട്ടന്റെ വീട്ടിലെത്തി, തൊട്ടുതാഴെയാണു ജാനകിപ്പാറ വെള്ളച്ചാട്ടം. പാലക്കയം തട്ടിൽ നിന്നും നീരരുവിയായി എത്തുന്ന വെള്ളമാണു ജാനകിപ്പാറയിൽ ദൃശ്യവിസ്മയം ഒരുക്കുന്നത്.

ജാനകിപ്പാറയെപ്പറ്റി പറയാം

കണ്ണൂർ നഗരത്തിന്റെ തിരക്കുകളിൽ നിന്ന് കിഴക്കോട്ട് സഞ്ചരിച്ച് മലയോരത്തിന്റെ കുളിരിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുമ്പോൾ, പ്രകൃതി അതിന്റെ അമൂല്യമായ ചില സൗന്ദര്യരഹസ്യങ്ങൾ ഒളിപ്പിച്ചുവെച്ച ഒരു നാടാണ് നടുവിൽ ഗ്രാമപഞ്ചായത്ത്. പച്ചപ്പ് നിറഞ്ഞ കുന്നുകളും, വളഞ്ഞുപുളഞ്ഞൊഴുകുന്ന പുഴകളും, റബ്ബർ മരങ്ങൾ തണൽ വിരിക്കുന്ന വഴികളും ഈ നാടിന്റെ മുഖമുദ്രയാണ്. ഈ പ്രകൃതിസമ്പന്നമായ ഗ്രാമത്തിലാണ് സഞ്ചാരികളെയും ചരിത്രപ്രേമികളെയും ഒരുപോലെ ആകർഷിക്കുന്ന ജാനകിപ്പാറ വെള്ളച്ചാട്ടവും നിഗൂഢമായ അയ്യന്മട ഗുഹയും സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത്. ഈ രണ്ടു സ്ഥലങ്ങളുടെയും പ്രാധാന്യവും, അവയുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ചരിത്രവും ഐതിഹ്യങ്ങളും നമുക്ക് വിശദമായി പരിശോധിക്കാം.Janaki para

പ്രകൃതിയുടെ സംഗീതം

നടുവിൽ പഞ്ചായത്തിലെ ഒരു പ്രധാന ആകർഷണമാണ് ജാനകിപ്പാറ വെള്ളച്ചാട്ടം. പ്രശസ്തമായ വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രമായ പാലക്കയം തട്ടിനോട് ചേർന്നാണ് ഈ വെള്ളച്ചാട്ടം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നത് . കണ്ണൂർ പട്ടണത്തിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 49 കിലോമീറ്റർ ദൂരമുണ്ട് ഇവിടേക്ക്. നടുവിൽ ടൗണിനടുത്തു തന്നെയുള്ള മണ്ഡളം ജങ്ഷനിൽ നിന്നും ഒരു കിലോമീറ്റർ കയറ്റം കയറിയാൽ മതിയാവും ജാനകിപ്പാറയിലെത്താൻ.

പ്രാധാന്യവും പ്രകൃതിഭംഗിയും

വനങ്ങളുടെയും കുന്നുകളുടെയും ഇടയിൽ ശാന്തമായൊഴുകുന്ന ഒരു കൊച്ചരുവിയുടെ ഭാഗമാണ് ജാനകിപ്പാറ. പാറക്കെട്ടുകളിലൂടെ തട്ടുകളായി ചിന്നിച്ചിതറി താഴേക്ക് പതിക്കുന്ന ജലപാതത്തിന്റെ കാഴ്ച നയനാനന്ദകരമാണ്. മഴക്കാലത്താണ് ജാനകിപ്പാറ അതിന്റെ പൂർണ്ണ സൗന്ദര്യത്തിലെത്തുന്നത്. ചുറ്റുമുള്ള പ്രകൃതി പച്ചപ്പണിയുകയും, നീരൊഴുക്ക് ശക്തമാവുകയും ചെയ്യുമ്പോൾ പാറകളിൽ തട്ടി ചിതറുന്ന വെള്ളത്തിന്റെ ശബ്ദം ഒരു സംഗീതം പോലെ അനുഭവപ്പെടും. ആർത്തലച്ചു വീഴുന്ന വെള്ള്അത്തിൽ നിന്നും ജലകണങ്ങൾ ചുറ്റുപാടും നിറഞ്ഞു പടരുകയാണ്. വെള്ളച്ചാട്ടത്തിലൂടെ തന്നെ ഞങ്ങൾ മറുവശം കടന്നിരുന്നു.

  • ജൈവവൈവിധ്യം: ഇടതൂർന്ന വനങ്ങളാൽ ചുറ്റപ്പെട്ട ഈ പ്രദേശം ധാരാളം സസ്യജന്തുജാലങ്ങളുടെ ആവാസ കേന്ദ്രമാണ്. വിവിധതരം പക്ഷികളെയും ചിത്രശലഭങ്ങളെയും ഇവിടെ കാണാൻ സാധിക്കും. പ്രകൃതിയെ സ്നേഹിക്കുന്നവർക്കും ഫോട്ടോഗ്രാഫർമാർക്കും ജാനകിപ്പാറ ഒരു പറുദീസയാണ്. കൂടെയുണ്ടായിരുന്നവരൊക്കെ അത്തരം കാര്യങ്ങൾ പെറുക്കിക്കൂട്ടുന്ന തിരക്കിലായിരുന്നു. തുടർന്ന് ഞങ്ങൾ വെള്ളച്ചാട്ടത്തിന്റെ മുകൾ വശത്തേക്കു കയറി.

  • വിനോദസഞ്ചാരം: പാലക്കയം തട്ട് സന്ദർശിക്കാനെത്തുന്ന വിനോദസഞ്ചാരികളുടെ ഇഷ്ട ഇടത്താവളമാണിത്. വെള്ളച്ചാട്ടത്തിലേക്ക് ചെറിയൊരു ട്രെക്കിംഗിലൂടെ എത്താം. പാറകൾ നിറഞ്ഞ പ്രദേശമായതിനാൽ, സുരക്ഷാ വേലികൾ ഇല്ലാത്തതുകൊണ്ട് സഞ്ചാരികൾ അതീവ ശ്രദ്ധ പുലർത്തണം. ശക്തമായ ഒഴുക്കുള്ളതിനാൽ വെള്ളത്തിലിറങ്ങി കുളിക്കുന്നത് സുരക്ഷിതമല്ല .

ചരിത്രവും ഐതിഹ്യവും

ജാനകിപ്പാറയുടെ രേഖപ്പെടുത്തപ്പെട്ട ചരിത്രം ലഭ്യമല്ല. എന്നാൽ, ഈ പേരിന് പിന്നിൽ ഒരു ഐതിഹ്യം ഒളിഞ്ഞിരിപ്പുണ്ടെന്ന് നാട്ടുകാർ വിശ്വസിക്കുന്നു. “ജാനകി” എന്ന പേരുമായി ബന്ധപ്പെട്ട ഒരു സംഭവമാകാം ഈ സ്ഥലത്തിന് ആ പേര് നേടിക്കൊടുത്തത്. “പാറ” എന്ന വാക്കിന് കല്ല് എന്നാണ് അർത്ഥം. ഒരുപക്ഷേ, ജാനകി എന്ന പേരുള്ള ഒരു സ്ത്രീയുടെ ജീവിതത്തിലെ ഏതെങ്കിലും ദുരന്തമോ സന്തോഷകരമായ നിമിഷമോ ഈ പാറയുമായി ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കാം. എന്നാൽ ഈ കഥയുടെ കൂടുതൽ വിശദാംശങ്ങളോ ലിഖിതരേഖകളോ ലഭ്യമല്ല. തലമുറകളായി കൈമാറിവന്ന വാമൊഴിയിലൂടെയാണ് ഈ പേര് നിലനിൽക്കുന്നത്. ചുരുക്കത്തിൽ, കണ്ണൂരിന്റെ മലയോര ഗ്രാമമായ നടുവിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന ജാനകിപ്പാറയും അയ്യന്മട ഗുഹയും പ്രകൃതി സൗന്ദര്യത്തിന്റെയും ചരിത്രത്തിന്റെയും മനോഹരമായ സംഗമമാണ്. ജാനകിപ്പാറ അതിന്റെ ദൃശ്യഭംഗി കൊണ്ട് നമ്മെ ആകർഷിക്കുമ്പോൾ, അയ്യന്മട ഗുഹ നമ്മെ പുരാതനമായ ഒരു ചരിത്രത്തിലേക്ക് കൂട്ടിക്കൊണ്ടുപോകുന്നു. കേരളത്തിന്റെ ടൂറിസം ഭൂപടത്തിൽ ഈ രണ്ട് സ്ഥലങ്ങൾക്കും വലിയ പ്രാധാന്യമുണ്ട്.

പാലക്കയം തട്ട്: പശ്ചിമഘട്ടത്തിന്റെ മടിയിലെ പച്ചപ്പ്

പാലക്കയം തട്ടിനെപറ്റി പറയാതിരിക്കുന്നതു ശരിയല്ല. കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ പ്രധാന വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രങ്ങളിൽ ഒന്നാണ് സമുദ്രനിരപ്പിൽ നിന്ന് ഏകദേശം 3500 അടി ഉയരത്തിൽ സ്ഥിതി ചെയ്യുന്ന പാലക്കയം തട്ട്. പശ്ചിമഘട്ട മലനിരകളുടെ ഭാഗമായ ഈ പ്രദേശം, കോടമഞ്ഞും തണുത്ത കാറ്റും കൊണ്ട് സഞ്ചാരികളെ ആകർഷിക്കുന്ന ഒരു ഹിൽ സ്റ്റേഷനാണ്. ഡി.ടി.പി.സി (ജില്ലാ ടൂറിസം പ്രൊമോഷൻ കൗൺസിൽ) ഇവിടം ഒരു വിനോദസഞ്ചാര കേന്ദ്രമായി വികസിപ്പിച്ചെടുത്തതോടെയാണ് പാലക്കയം തട്ട് പ്രശസ്തമായത്. വിശാലമായ പുൽമേടുകളും, മലനിരകളുടെ 360 ഡിഗ്രിയിലുള്ള മനോഹരമായ കാഴ്ചയുമാണ് ഇവിടുത്തെ പ്രധാന ആകർഷണം. സാഹസിക വിനോദങ്ങളിൽ താല്പര്യമുള്ളവർക്കായി സിപ്പ് ലൈൻ, റോപ്പ് ക്രോസിംഗ്, സോർബിംഗ് ബോൾ തുടങ്ങിയവയും ഇവിടെ ഒരുക്കിയിട്ടുണ്ട്.

Walk with VC

പാലക്കയം തട്ട് അതിലെ ജൈവവൈവിധ്യം കൊണ്ടും ശ്രദ്ധേയമാണ്. അപൂർവയിനം സസ്യജാലങ്ങളെ ഇവിടെ കാണാൻ സാധിക്കും. താങ്കൾ സൂചിപ്പിച്ചതുപോലെ, പാലക്കയം മലനിരകളിൽ നിന്നും ഉറവെടുക്കുന്ന നീരൊഴുക്കുകളാണ് താഴ്വാരങ്ങളിലുള്ള അരുവികളിലേക്കും പുഴകളിലേക്കും ജലം എത്തിക്കുന്നത്. ഈ മലനിരകളിൽ പെയ്യുന്ന മഴവെള്ളം ചെറിയ ചാലുകളായി രൂപപ്പെട്ട്, താഴോട്ട് ഒഴുകി പാറക്കെട്ടുകളിൽ തട്ടി ചിതറുമ്പോഴാണ് ജാനകിപ്പാറ പോലുള്ള മനോഹരമായ വെള്ളച്ചാട്ടങ്ങൾ രൂപപ്പെടുന്നത്. അതിനാൽ പാലക്കയം തട്ടിന്റെ ജലസമൃദ്ധമായ മലനിരകളാണ് ജാനകിപ്പാറയുടെ ജീവനാഡി എന്ന് പറയാം.

തളിപ്പറമ്പിൽ നിന്ന് പാലക്കയം തട്ടിലേക്ക്

തളിപ്പറമ്പിൽ നിന്ന് പാലക്കയം തട്ടിലേക്ക് എത്തിച്ചേരാൻ എളുപ്പമാണ്. ഏകദേശം 28 മുതൽ 32 കിലോമീറ്റർ വരെയാണ് ദൂരം. കാർ പോലുള്ള സ്വകാര്യ വാഹനങ്ങളിൽ യാത്ര ചെയ്യുന്നവർക്ക് താഴെ പറയുന്ന വഴി തിരഞ്ഞെടുക്കാം:

  • തളിപ്പറമ്പ് → കുടിയാൻമല റോഡ്: തളിപ്പറമ്പിൽ നിന്ന് കുടിയാൻമല റൂട്ടിലേക്ക് പ്രവേശിക്കുക.

  • കരുവഞ്ചാൽ → വെള്ളാട് → മണ്ഡളം: ഈ വഴിയിൽ കരുവഞ്ചാൽ, വെള്ളാട് തുടങ്ങിയ ചെറുപട്ടണങ്ങൾ പിന്നിട്ട് മണ്ഡളം എന്ന സ്ഥലത്ത് എത്തണം.

  • മണ്ഡളത്തിൽ നിന്ന് പാലക്കയം തട്ടിലേക്ക്: മണ്ഡളത്തിൽ നിന്ന് ഓഫ്-റോഡ് ജീപ്പുകൾ പാലക്കയം തട്ടിലേക്ക് സർവീസ് നടത്തുന്നു. സ്വന്തമായി ഓഫ്-റോഡ് വാഹനങ്ങൾ ഉള്ളവർക്ക് അതുമായി മുകളിലേക്ക് പോകാം. റോഡുകൾ കുത്തനെയുള്ളതും ഇടുങ്ങിയതുമായതിനാൽ പരിചയസമ്പന്നരായ ഡ്രൈവർമാരുടെ സഹായം തേടുന്നത് നല്ലതാണ്.

ബസ്സിലാണ് യാത്രയെങ്കിൽ തളിപ്പറമ്പിൽ നിന്നോ കണ്ണൂരിൽ നിന്നോ കുടിയാൻമലയിലേക്ക് പോകുന്ന ബസ്സിൽ കയറി മണ്ഡളത്ത് ഇറങ്ങാം. അവിടെ നിന്ന് ജീപ്പ് മാർഗ്ഗം മലയുടെ മുകളിലേക്ക് യാത്ര തുടരാം.

വൈകുന്നേരം 3:30 ഓടെ വി.സിയും അരുൺരാജും ഞാനും മണ്ഡളത്തു നിന്നും തളിപ്പറമ്പിലേക്ക് ബസ്സ് കയറി. 4:30 ഓടെ ഞങ്ങൾ തളിപ്പറമ്പിൽ ഇറങ്ങി. 5 മണിക്കുതന്നെ ട്രൈൻ ഉള്ളതിനാൽ അരുൺരാജ് പെട്ടന്നു പോയിരുന്നു. വി,സിയും ഞാനും നേരെ ഇന്ത്യൻ കോഫിഹൗസിലേക്ക് നടന്നു. അവിടെ അല്പം സംസാരിച്ചിരുന്ന് ചായയും കുടിച്ച്, ഞാനും കിട്ടിയ ടിടി ബസ്സിനു കയറി കാഞ്ഞങ്ങാടേക്കു പോന്നു. വൈകുന്നേരം 7 മണിയോടെ വീട്ടിലെത്തി!

വൈക്കത്തിന്റെ ബൗദ്ധ പശ്ചാത്തലം

ഡോ. അജയ് ശേഖർ എഴുതിയ ഒരു ലേഖനത്തിൽ, വൈക്കം സത്യാഗ്രഹത്തിന് വഴിയൊരുക്കിയ ചരിത്രസംഭവങ്ങളെക്കുറിച്ചും, പ്രത്യേകിച്ച് “ദളവാക്കുളം സമരവും കൂട്ടക്കൊലയും” എന്ന നിർണ്ണായക സംഭവത്തെക്കുറിച്ചും വിശദീകരിക്കുന്നുണ്ട്. നാണുഗുരുവിന്റെ വൈക്കം സത്യാഗ്രഹത്തിലെ നേരിട്ടുള്ള പങ്കാളിത്തം ഇല്ലായിരുന്നെങ്കിലും, അദ്ദേഹത്തിന്റെ ജാതി വിരുദ്ധ ധാർമ്മിക സമരങ്ങൾക്കുള്ള പിന്തുണയും സഹായസഹകരണങ്ങളും ടി. കെ. മാധവനിലൂടെ സത്യാഗ്രഹത്തിന് ശക്തി നൽകി എന്ന് ലേഖകൻ പറയുന്നു.

ദളവാക്കുളം: ചരിത്രവും പ്രാധാന്യവും വൈക്കത്തെ ദളവാക്കുളം ഇന്ന് ഒരു ബസ് സ്റ്റാൻഡായി മാറിയിരിക്കുന്നു; അവിടെ കുളം പോലും ശേഷിക്കുന്നില്ല. വൈക്കത്തമ്പലത്തിന്റെ കിഴക്കേ നടയിലായിരുന്നു ഈ കുളം സ്ഥിതി ചെയ്തിരുന്നത്. തിരുവിതാംകൂർ ദളവയായിരുന്ന വേലുത്തമ്പിയുടെ പേരിലാണ് ഈ സ്ഥലപ്പേര് വന്നത്.

പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ, ജാതിക്കും തീണ്ടലിനും എതിരെ സമരം ചെയ്ത് അമ്പലത്തിൽ പ്രവേശിക്കാനായി സമരജാഥ നടത്തിയ അവർണ്ണരെ കിഴക്കേനടയിലിട്ട് കൂട്ടക്കൊല ചെയ്ത് ചവിട്ടിത്താഴ്ത്തിയ കുളമാണ് ദളവാക്കുളം എന്ന് രേഖപ്പെടുത്തുന്നു. അന്നത്തെ ദളവയായിരുന്ന വേലുത്തമ്പിയുടെ ഉത്തരവിനെ തുടർന്ന് കുഞ്ഞുക്കുട്ടി പിള്ളയും വൈക്കം പപ്പനാവ (പദ്മനാഭ) പിള്ളയും കുതിരപ്പക്കിയുമാണ് ഈ കൊടുംകൊല നേരിട്ട് നടത്തിയത്.

1924-25 കാലഘട്ടത്തിലെ വൈക്കം സത്യാഗ്രഹത്തിലേക്ക് നയിച്ച ചരിത്രസംഭവങ്ങളിൽ ഏറ്റവും നിർണ്ണായകമായ ഒന്നാണ് “ദളവാക്കുളം വെട്ടിക്കൊല”. എന്നാൽ, ഹിന്ദുബോധത്താൽ പ്രേരിതരായ പുതിയ തലമുറ ഈ സംഭവം മറന്നുപോയെന്നും മാധ്യമങ്ങളുടെയും അക്കാദമികളുടെയും മൗനം ഈ പൊതുമറവിക്ക് ആക്കം കൂട്ടുന്നുവെന്നും ലേഖകൻ ചൂണ്ടിക്കാട്ടുന്നു. വൈക്കം സത്യാഗ്രഹത്തെക്കുറിച്ച് പഠിച്ച വിദേശികളടക്കം, സമ്മത അജ്ഞതയാൽ ഈ നിർണ്ണായക സംഭവം വിട്ടുപോവുകയോ മറക്കുകയോ ചെയ്തിട്ടുണ്ട്.

വൈക്കത്തിന്റെ ബൗദ്ധ പശ്ചാത്തലം വൈക്കം കടലും കായലും ചേർന്ന ഒരു ഭൂപ്രദേശമാണ്. അശോകന്റെ മിഷനറിമാർ ജലമാർഗം ദക്ഷിണേന്ത്യയിലും സിലോണിലും എത്തിയ ബി.സി. മൂന്നാം നൂറ്റാണ്ട് മുതലെങ്കിലും തമിഴകത്തിന്റെ മറ്റ് ഭാഗങ്ങളെയും കടലോര-കായലോര പ്രദേശങ്ങളെയും പോലെ വൈക്കവും ബൗദ്ധവും ജൈനവുമായിരുന്നു. ഇന്നത്തെ വൈക്കത്തമ്പലത്തിനുള്ളിലുള്ള പനച്ചിക്കൽ കാവ് ഒരു ബുദ്ധവിഹാരവും സംഘാരാമവുമായിരുന്നു എന്നതിന് നിലനിൽക്കുന്ന തെളിവാണ്. വട്ടശ്രീകോവിൽ തേരാവാദ രീതിയിലുള്ള മഹാസ്തൂപത്തിന്റെ വാസ്തുശില്പ പരിണാമമാണ്. വട്ടങ്ങളും (കുറ്റി, കോട്ടം എന്നും പറയും) മുക്കാൽവട്ടങ്ങളെന്ന ഗജപൃഷ്ഠ വാസ്തുശൈലിയും ബൗദ്ധമായ പ്രതീകാത്മക അർത്ഥങ്ങളാണ് പേറുന്നത്. ദയാനദിക്കരയിൽ ധൗലിഗിരിയിൽ അശോകൻ സാക്ഷാത്കരിച്ചതുപോലെ ഗജോത്തമൻ അഥവാ വിനായകൻ എന്ന അർത്ഥത്തിലുള്ള ബുദ്ധന്റെ പ്രതിനിധാനമാണ് ഗജപൃഷ്ഠ അഥവാ മുക്കാൽവട്ട വാസ്തുശില്പം. ഇതിന്റെ ഉത്ഭവം അജന്തയിലെയും കലിംഗത്തിലെയും തേരാവാദ പുരാവസ്തുക്കളിൽ കാണാം.

കേരളത്തിലും ഈഴത്തുമാണ് വട്ടഡാഗേ അഥവാ വട്ടക്കോവിലുകളുടെ പ്രചാരം ഏറ്റവും കൂടുതൽ കാണുന്നത്. എട്ടാം നൂറ്റാണ്ടോടെ തമിഴകത്ത് അപ്പരും ജ്ഞാനസംബന്ധരും ചേർന്ന് ആരംഭിച്ച ലിംഗപൂജയിൽ കേന്ദ്രീകരിക്കുന്ന ശൈവഭക്തി പ്രസ്ഥാനത്തിന്റെ ഭാഗമായാണ് ബ്രാഹ്മണിക ഹിന്ദുമതം തമിഴകത്ത് ഹിംസാത്മകമായി വേരുറപ്പിച്ചത്. ഇതിന്റെ ഭാഗമായി വ്യാഖപാദനെന്ന പുലിക്കാൽ ഋഷിയും മറ്റും മധ്യകാലത്ത് വൈക്കത്തെ വിഹാരത്തിലെ വട്ടത്തിനുള്ളിലുണ്ടായിരുന്ന ബുദ്ധനെ പുറംതള്ളി ശിലാലിംഗം സ്ഥാപിച്ചു. ഔദ്യോഗിക ഐതിഹ്യം അനുസരിച്ച്, ഖരനെന്ന അസുരൻ (രാക്ഷസവൽക്കരിക്കപ്പെട്ട ബൗദ്ധൻ) നടത്തിയ സ്തൂപ പ്രതിഷ്ഠയെ പുലിക്കാലനും പിന്നീട് പരശുരാമനും സ്വായത്തമാക്കി ലിംഗമാക്കി ബ്രാഹ്മണർക്ക് കൈമാറി. കടുത്തുരുത്തി, ഏറ്റുമാനൂർ, ചെങ്ങന്നൂർ, എറണാകുളം ക്ഷേത്രങ്ങൾക്കും ഇത് ബാധകമാണ്.

അന്നുമുതൽ അമ്പലത്തിന്റെയും കാവിന്റെയും യഥാർത്ഥ ഉടമസ്ഥരായ ബൗദ്ധ ബഹുജനങ്ങളെ ബ്രാഹ്മണ്യത്തിന് കീഴടങ്ങാത്തവർ എന്ന നിലയിൽ അവർണ്ണരും തീണ്ടൽക്കാരുമായി അമ്പലപരിസരങ്ങളിൽ നിന്ന് ആട്ടിയകറ്റുകയും അവരുടെ മനുഷ്യാവകാശങ്ങളും സഞ്ചാര സ്വാതന്ത്ര്യവും നിഷേധിക്കുകയും ചെയ്തു. അമ്പലത്തിന്റെയും കാവിന്റെയും ഉടയവർ സംഘടിച്ച് തിരിച്ചു പിടിക്കാതിരിക്കാനായിരുന്നു അമ്പലത്തിലേക്കുള്ള പൊതുവഴികളിൽ പോലും ഹിന്ദുമതം അവർണ്ണർക്ക് പ്രവേശനം നിരോധിച്ചത്. ഇന്നത്തെ “അഹിന്ദുക്കളേയും നായ്ക്കളേയും” ചെറുക്കുന്ന ബോർഡുകൾ പഴയ തീണ്ടൽ പലകകളുടെ പ്രച്ഛന്ന രൂപങ്ങളാണെന്ന് ലേഖകൻ പറയുന്നു.

ദളവാക്കുളം കൂട്ടക്കൊലയുടെ വിശദാംശങ്ങൾ പത്തൊൻപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ, അധിനിവേശ ആധുനികത തുറന്ന വിമോചന സന്ദർഭത്തിൽ, വൈക്കത്തെ പ്രബുദ്ധരും ധീരരുമായ അവർണ്ണർ തങ്ങളുടെ ആരാധനാ സ്വാതന്ത്ര്യവും സഞ്ചാര സ്വാതന്ത്ര്യവും മനുഷ്യാവകാശങ്ങളും തിരിച്ചുപിടിക്കാനായി തങ്ങളുടെ ബൗദ്ധ പാരമ്പര്യമായ അഹിംസയിലും നൈതികതയിലും ഊന്നി ഒരു പൊതുസമരം നടത്തി. വൈക്കം വടക്ക്, കിഴക്ക് ഭാഗത്തുള്ള ഇരുന്നൂറിലധികം ഈഴവ യുവാക്കൾ ഒത്തുചേർന്ന് ഒരു പരസ്യ പ്രഖ്യാപനം നടത്തി. തങ്ങളുടേതായിരുന്ന കാവിലേക്ക് പൊതുവായ ആരാധനയ്ക്കായി ഒരു ദിവസം ഒന്നിച്ചു പോകുന്നു എന്നതായിരുന്നു ആ ഐതിഹാസിക തീരുമാനവും പ്രഖ്യാപനവും. ദലിത്ബന്ധു എൻ.കെ. ജോസ് രേഖപ്പെടുത്തുന്നത് ഈ സംഭവം 1806-ൽ ആയിരുന്നു എന്നാണ്.

ചാതുർവർണ്ണ്യത്തെ അംഗീകരിക്കാത്ത വർണ്ണാശ്രമധർമ്മത്തിനു പുറത്തുള്ളതിനാൽ ജാതി ഹിന്ദുക്കൾക്ക് അയിത്തക്കാരായ ഈഴവർ അമ്പലത്തിലേക്ക് വരുന്നു എന്ന വാർത്ത തിരുവിതാംകൂർ തലസ്ഥാനമായ തിരുവനന്തപുരത്തെത്തി. വൈക്കം പപ്പനാവ പിള്ള അത് തന്റെ തമ്പുരാനും മച്ചമ്പിമാരുമായ തമ്പിയുടെ ചെവിയിലെത്തിച്ചു. അന്നത്തെ തിരുവിതാംകൂർ രാജാവ് അവിട്ടം തിരുനാൾ ബാലരാമവർമ്മ (1782-1810) ജയന്തൻ നമ്പൂരിയെന്ന കോഴിക്കോടൻ ബ്രാഹ്മണന്റെ പാവയായിരുന്നു. നാഗർകോവിലിൽ നിന്നുള്ള വേലുത്തമ്പി (1765-1809) തിരുവിതാംകൂറിലെ സേനയിലെ അവർണ്ണരെ മുഴുവനായി പിരിച്ചുവിടുകയും നായർപ്പടയുടെ കൂലികുറയ്ക്കുകയും ചെയ്ത അവസരവാദിയായ അധികാരക്കൊതിയനായിരുന്നു.

തികഞ്ഞ ഇടപ്രഭുവും വർണ്ണാശ്രമത്തിലെ “നല്ല” ശൂദ്രനും അതിനാൽ അവർണ്ണമർദ്ദകനുമായിരുന്ന ദളവ വേലുത്തമ്പി, വൈക്കത്തെ അവർണ്ണരുടെ സമരത്തെ തന്റെ ആണത്തം ഉയർത്തിക്കാട്ടാനുള്ള അവസരമായി കാണുകയും, വർണ്ണാശ്രമധർമ്മമെന്ന സനാതന ഹിന്ദുമതത്തെയും അതിന്റെ പരമ പൗരോഹിത്യമായ ബ്രാഹ്മണിക ആൺകോയ്‌മയെയും വെല്ലുവിളിക്കുന്ന ഈഴവ യുവാക്കളെ ഒരു പാഠം പഠിപ്പിക്കാനുള്ള നിശിതമായ ഉത്തരവ് തന്റെ കിരാത കിങ്കരന്മാർക്ക് നൽകുകയും ചെയ്തു.

“പപ്പനാവന്റെ നാലുകാശ്” വാങ്ങുന്ന ഒരു സൈനിക ദൂതൻ വൈക്കത്തെത്തി. വൈക്കം പപ്പനാവ പിള്ളയും കുഞ്ഞുക്കുട്ടി പിള്ളയും അവർണ്ണരുടെ തല നോക്കി പറന്നു വെട്ടുന്ന കുതിരപ്പക്കി നായകനും നായർപ്പടയും തയ്യാറായി. 1806-ലെ മുൻകൂട്ടി പ്രഖ്യാപിച്ച ദിവസം രാവിലെ അമ്പലത്തിന് കിഴക്കുവശത്ത് ഒത്തുചേർന്ന ഈഴവ യുവാക്കൾ കിഴക്കേ നടയിലേക്ക് നടന്നു വന്നു. പൂർണ്ണമായും നിരായുധരായും സമാധാനപരമായും ആയിരുന്നു അവരുടെ വരവ്. തങ്ങളുടേതായിരുന്ന കാവിലേക്ക് ആരാധനയ്ക്കായി പ്രവേശിക്കാൻ വേണ്ടിയാണവർ വന്നതെന്ന് പഴമക്കാർ ഓർക്കുന്നു.

തികച്ചും ന്യായവും മനുഷ്യാവകാശപരവും സഞ്ചാരസ്വാതന്ത്ര്യത്തെയും ആരാധനാ സ്വാതന്ത്ര്യത്തെയും ഉയർത്തിപ്പിടിച്ചതുമായ ഈ പൊതുസമരത്തിൽ അണിചേർന്ന എല്ലാ ഈഴവ യുവാക്കളെയും കുഞ്ഞുക്കുട്ടി പിള്ളയുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള നായർപ്പട വൈക്കം കിഴക്കേനടയിലിട്ട് നിഷ്‌കരുണം വെട്ടിത്തള്ളി അരുംകൊല ചെയ്തു. അപ്രതീക്ഷിതമായ ഈ അരുംകൊലയിൽ, വെട്ടുകൊണ്ട് ഓടിയവരെ കുതിരപ്പക്കിയും മറ്റ് പടനായന്മാരും പുറകെ പോയി വെട്ടിവീഴ്ത്തിയെന്ന് ദലിത്ബന്ധു പറയുന്നു. പിന്നാലെ പോയി അവരെ വീടുകളിൽ ചെന്ന് വേട്ടയാടിയെന്നും, രണ്ടുദിവസം കഴിഞ്ഞ് തിരിച്ചെത്തിയപ്പോഴേക്കും ശരീരങ്ങൾ ദൂരേക്കെടുത്തു കൊണ്ടുപോകാൻ ആവാത്തവിധത്തിലായിരുന്നെന്നും ദലിത്ബന്ധു പറയുന്നു.

ഇത്രയധികം പേരെ പ്രത്യേകം കുഴികളെടുത്തു മനുഷ്യോചിതമായി മറവു ചെയ്യുന്നത് നായർപ്പട്ടാളത്തിനു ബുദ്ധിമുട്ടായി തോന്നി. തങ്ങൾ വെട്ടിക്കൊന്ന അവർണ്ണരുടെ മൃതദേഹങ്ങളെ അപമാനിച്ചുകൊണ്ട് “നല്ലവരായ” ശൂദ്രന്മാർ ശവത്തിൽ കുത്തുന്ന പ്രവൃത്തി ചെയ്ത് വർണ്ണാശ്രമധർമ്മമെന്ന സനാതന ഹിന്ദുമതത്തോടും അതിന്റെ കാതലായ ബ്രാഹ്മണ പൗരോഹിത്യ ആൺകോയ്‌മയോടുമുള്ള കൂറും ദാസ്യവും കാട്ടി. ഇരുനൂറോളം അവർണ്ണ ഇരകളുടെ ശവശരീരങ്ങൾ തൊട്ടടുത്തുള്ള ചളിനിറഞ്ഞ കുളത്തിലിട്ട് ചവിട്ടിയമർത്തി. അന്നു മുതലാണ് കിഴക്കേനടയിലെ കുളത്തിന് ദളവാക്കുളം എന്ന പേരുണ്ടായത്. മനുഷ്യമനസാക്ഷിയെ ഞെട്ടിക്കുന്ന ഈ വർണ്ണാശ്രമധർമ്മ സംസ്ഥാപനത്തിനായുള്ള കിരാതമായ ജാതിക്കൊലയാണ് ദളവാക്കുളം കൂട്ടക്കൊല എന്നറിയപ്പെടുന്നത്. വേലുദളവായും നായർപ്പടയും തന്നെയാണ് ഇതിന്റെ ഉത്തരവാദികൾ.

ദളവാക്കുളം സംഭവത്തിന്റെ പ്രത്യാഘാതങ്ങൾ ഈ കിരാതമായ ജാതിമർദ്ദനം വൈക്കത്തെയും തിരുവിതാംകൂറിലെയും അവർണ്ണരെ ആകെ കിടിലം കൊള്ളിക്കുന്നതായിരുന്നു. പലരും ചേർത്തലയിലേക്കും കുറവിലങ്ങാട്ടേക്കും കുടിയൊഴിഞ്ഞുപോയി. കുറവിലങ്ങാട്ടേക്ക് പോയവരാണ് കുറച്ചോവർ എന്നറിയപ്പെട്ടത്. മര്യാദാ പുരുഷോത്തമന്മാരായ രാമലക്ഷ്‌മണാദികൾ രാവണസോദരിയോട് ചെയ്തതുപോലെ അവർണ്ണരുടെ ചെവിയും മൂക്കും മുറിക്കുക എന്നതായിരുന്നു ദളവായുടെയും നായർപ്പടയുടെയും മറ്റൊരു ക്രൂരവിനോദം. ഇതിന് സമാനമായ മർദ്ദനങ്ങൾ തെക്കൻ തിരുവിതാംകൂറിലും വേലുത്തമ്പി നടത്തിയിരുന്നു. നാടാർ സമുദായം ആകെ കാടുകയറേണ്ട ദുരവസ്ഥ വരെ ദളവ വേലുത്തമ്പി ഉണ്ടാക്കിയിട്ടുള്ളതായി പ്രൊഫസർ ജെ. ഡാർവിൻ തന്റെ “ഒരു നഷ്ടജനതയും രാജ്യവും” എന്ന പുസ്തകത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തിയിട്ടുണ്ട്.

ദളവാക്കുളം കൂട്ടക്കൊല മനുസ്മൃതി അനുശാസിക്കുന്ന ഹൈന്ദവ ബ്രാഹ്മണ്യപരമായ ദണ്ഡനീതിക്ക് ഒരു ഉദാഹരണമാണെന്ന് ലേഖകൻ പറയുന്നു. ഇത്തരം നിരവധി ജാതിക്കൊലകളിലൂടെയും നിരന്തര മർദ്ദനങ്ങളിലൂടെയുമാണ് ജാതിക്കും ബ്രാഹ്മണ്യത്തിനും കീഴടങ്ങാതിരുന്ന അവർണ്ണരെ, പ്രത്യേകിച്ചും എഴുത്തും വായനയും ബൗദ്ധികവിചാരവുമുണ്ടായിരുന്ന ഈഴവരെ ചവിട്ടിയമർത്തുകയും ചിതറിക്കുകയും ചെയ്തത്. “ഇഞ്ചത്തലയും ഈഴത്തലയും ഒരുപോലെ നന്നായി ചതയ്ക്കണം” എന്ന വരേണ്യ പഴമൊഴി ഈ അവർണ്ണ മർദ്ദനത്തിന്റെ ചരിത്രത്തെ അടയാളപ്പെടുത്തുന്നു.

പിന്നീടുള്ള സമരങ്ങളും നവോത്ഥാന നായകരും 1923-ൽ വൈക്കത്തിനു തെക്ക് വടയാറ്റിൽ നടന്ന എസ്.എൻ.ഡി.പി.യുടെ സമ്മേളനത്തിൽ കുമാരനാശാൻ ദളവാക്കുളം സമരത്തെക്കുറിച്ച് സംസാരിച്ചതായും, യോഗ പ്രാദേശിക നേതാവ് തലയോലപ്പറമ്പിലെ കെ.ആർ. നാരായണൻ അതച്ചടിച്ച് പ്രസിദ്ധീകരിച്ചതായും ദലിത്ബന്ധു രേഖപ്പെടുത്തുന്നു. ഈ ദണ്ഡനീതിയും ജാതിമർദ്ദനവും ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിലും തുടർന്നു. 1888-ലെ അരുവിപ്പുറം പ്രതിഷ്ഠയിലൂടെ ബ്രാഹ്മണികമായ പ്രതിഷ്ഠാപനത്തെയും പൗരോഹിത്യ കുത്തകയെയും അട്ടിമറിച്ച നാരായണഗുരു വൈക്കത്തു വന്നപ്പോൾ ശിഷ്യനും മഹാകവിയുമായ കുമാരനാശാനൊപ്പം അദ്ദേഹത്തെ ജാതിക്കോമരങ്ങൾ തടയുകയും തിരിച്ചുപോകാൻ അന്ത്യശാസനം നൽകുകയും ചെയ്തു. അയ്യൻകാളിയെയും തന്റെ വില്ലുവണ്ടിയിൽ നിന്നും ഇറങ്ങി തീണ്ടൽക്കാരുടെ വളഞ്ഞവഴി നടന്നുപോകാൻ ഈ ശൂദ്രക്കോമരങ്ങൾ നിർബന്ധിക്കുകയുണ്ടായി.

നാണുഗുരുവിന്റെ ശിഷ്യനും കോൺഗ്രസ് നേതാവുമായ ടി.കെ. മാധവൻ കാക്കിനാടയിലും മറ്റും പോയി കോൺഗ്രസ് ദേശീയ നേതാക്കളെയും ഗാന്ധിജിയെയും കണ്ട് സംസാരിച്ചാണ് അഹിംസയിലൂന്നിയ സത്യഗ്രഹ സമരത്തിലേക്ക് വൈക്കത്തെ നയിച്ചത്. ജാതിയെയും തീണ്ടലിനെയും അവസാനിപ്പിക്കണം എന്ന നിശ്ചയവും ആശയവും സമരവും അനിഷേധ്യമാക്കിയത് അവർണ്ണരായ ബഹുജനങ്ങളുടെ നൂറ്റാണ്ടുകൾ നീണ്ട സമരങ്ങളിലൂടെയാണ്. അത് നാണുഗുരുവിനും മുൻപേ ആരംഭിക്കുന്നു. ദളവാക്കുളം കൂട്ടക്കൊല ഇവിടെ പരമ പ്രധാനമാണ്.

അറുനൂറു ദിവസത്തിലധികം നീണ്ട വൈക്കം സത്യഗ്രഹ സമരത്തിൽ സിഖുകാരടക്കമുള്ള ഇന്ത്യയിലെ ന്യൂനപക്ഷങ്ങളും സജീവവും ക്രിയാത്മകവുമായ ഭൗതിക, ധാർമ്മിക പിന്തുണ നൽകിയിട്ടുണ്ട്. നിരവധി അവർണ്ണ ബഹുജനങ്ങൾ ഈ കാലത്ത് സിഖ് മതമടക്കമുള്ള ന്യൂനപക്ഷ മതങ്ങളിലേക്ക് മാനസാന്തരം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. നാണുഗുരു അക്കാലത്തു തന്നെ ആയിരം രൂപ സത്യഗ്രഹ സമരത്തിനു സംഭാവന ചെയ്തിട്ടുണ്ട്. ജാതിജന്മിത്തത്തെയും വർണ്ണാശ്രമത്തെയും ഇനിയും താങ്ങിനിർത്താനാവില്ല എന്ന് തിരിച്ചറിഞ്ഞ സവർണ്ണരിലെ സംഘടനാബോധമുള്ള മന്നം അടക്കമുള്ള നേതാക്കൾ “സവർണ്ണജാഥ”യും നയിച്ച് സമരവിജയത്തിൽ പങ്കാളിയായി.

നാണുഗുരുവിന് മുൻപ് തന്നെ അവർണ്ണർക്കായി അമ്പലം പണിത് പ്രതിഷ്ഠ നടത്തിയ കായംകുളത്തെ ആറാട്ടുപുഴ വേലായുധ പണിക്കർ (1825-74) ദളവാക്കുളം കൂട്ടക്കൊലയ്ക്ക് ശേഷമാണ് 1850-ൽ വേഷംമാറി ഒരു ‘വേഷബ്രാഹ്മണനായി’ വൈക്കം അമ്പലത്തിൽ വരികയും താന്ത്രിക രീതികൾ നിരീക്ഷിക്കുകയും ചെയ്തത്. താന്ത്രിക വിധികൾ പഠിക്കാൻ മാത്രമല്ല, ജാതി ഹിന്ദുക്കളുടെ കോട്ടയ്ക്കുള്ളിൽ വിഹരിച്ച് ദളവാക്കുളം കൂട്ടക്കൊലയടക്കമുള്ള അവരുടെ കിരാതതന്ത്രങ്ങളെക്കുറിച്ച് മനസ്സിലാക്കാനും ദണ്ഡനീതിക്കാരെ വെല്ലുവിളിക്കാനും കൂടിയാവാം വേലായുധ പണിക്കർ വൈക്കത്തമ്പലത്തിൽ പ്രവേശിച്ചത്. ദളവാക്കുളം സമരം അനിഷേധ്യമായി തുറന്ന സഞ്ചാര സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ പ്രക്ഷോഭത്തെ അരനൂറ്റാണ്ടിന് ശേഷം ആറാട്ടുപുഴ സജീവമാക്കുകയായിരുന്നു, അത് നാണുഗുരുവിന്റെ കാലത്ത് വീണ്ടും ഉദിച്ചു.

ദളവാക്കുളം: ഒരു ചരിത്രസ്മാരകം പ്രബുദ്ധരായ കേരള ജനതയുടെ ധീരമായ ജാതി വിരുദ്ധ പ്രതിരോധത്തിന്റെ ഐതിഹാസികമായ സ്ഥലനാമ അവശേഷിപ്പായ ദളവാക്കുളത്തെ ഒരു ചരിത്രസ്മാരകമായി സംരക്ഷിക്കേണ്ടത് സാംസ്കാരിക, ചരിത്ര, രാഷ്ട്രീയ ബോധമുള്ള ഓരോ പൗരന്റെയും ജനപ്രതിനിധികളുടെയും പ്രാദേശിക സ്വയംഭരണ സ്ഥാപനങ്ങളുടെയും സർക്കാരിന്റെയും പൊതുവായ ചുമതലയാണെന്ന് ലേഖനം അടിവരയിടുന്നു. വൈക്കം നഗരസഭയും രാഷ്ട്രീയ പ്രസ്ഥാനങ്ങളും ജനപ്രതിനിധികളും ഇക്കാര്യത്തിൽ ഉണർന്നു പ്രവർത്തിക്കേണ്ടതുണ്ട്. മാധ്യമങ്ങൾക്കും അക്കാദമികൾക്കും ചരിത്രത്തെ ഉണർത്താനും പുതുതലമുറകളിലേക്ക് ജാതിക്കും ബ്രാഹ്മണ്യത്തിനുമെതിരായ മാനവിക ജനാധിപത്യ സംസ്കാരത്തെ വിനിമയം ചെയ്യാനുമുള്ള പ്രാഥമികമായ ധാർമ്മിക ബാധ്യത ഭരണഘടനാപരമായിത്തന്നെ ഉണ്ട്.

ബഹുജനങ്ങൾ സ്വന്തം ചരിത്രം മറക്കുമ്പോഴാണ് ഫാസിസം വീട്ടിലും നാട്ടിലും കാലുനാട്ടുന്നത് എന്നും ലേഖനം ഓർമ്മിപ്പിക്കുന്നു. ദളവാക്കുളം രക്തസാക്ഷികളെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു നാടൻപാട്ട് ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിലും വൈക്കത്തു സജീവമായിരുന്നു, 1924-ലെ ടി.കെ. മാധവന്റെ ദേശാഭിമാനി അത് പ്രസിദ്ധീകരിച്ചിട്ടുണ്ട്. വൈക്കത്തെ മാലു തണ്ടാറായിരുന്നു സമരനായകനെന്ന് ദലിത്ബന്ധു വിലയിരുത്തുന്നു. സി.വി. കുഞ്ഞിരാമൻ ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ മാലു തണ്ടാറിനെക്കുറിച്ചുള്ള ഒരു ലഘു ജീവചരിത്രം രചിക്കുകയുമുണ്ടായി. സുജിത് കെ.എസ്. എന്ന കലാകാരൻ ദളവാക്കുളം കൂട്ടക്കൊലയെക്കുറിച്ച് ഒരു ശില്പം ചെയ്തിട്ടുണ്ട്; ദ്വാരപാലകനെ കടിച്ചു ചവയ്ക്കുന്ന ഒരു തലയോട്ടിയാണിത്. ഇത് വൈക്കം കായൽക്കരയിൽ നിന്നും നമ്മെ നോക്കുന്നുണ്ട്

കേരളത്തിലെ ബുദ്ധചിന്തകൾ

ബോധിധർമ്മ, കളരിപ്പയറ്റ്, ബുദ്ധമതം, കേരളം

ഇന്നത്തെ ഭാരതീയ സംസ്കാരത്തില്‍ പണ്ടുണ്ടായിരുന്ന ബുദ്ധ സംഹിതയ്ക്കുള്ള സ്വാധീനം വളരെ വലുതാണ്‌. ദ്രാവിഡ സംസ്‌കാരത്തിന്റെ ഔന്നിത്യത്തില്‍ സവര്‍ണ്ണരും അവര്‍ണ്ണരുമില്ലാതെ, ദുഷിച്ച ജാതി-വ്യവസ്ഥകളില്ലാതെ ഒത്തൊരുമയോടെ ഓണാഘോഷം നടത്തിയ ഒരു കാലഘട്ടമുണ്ടായിരുന്നു നമുക്ക്. ഇന്ന് മതങ്ങൾ പലതുണ്ട്; അവർ പരസ്പരം തലകൾ കൊയ്യുന്നുമുണ്ട്. ഇത് ഇന്നോ ഇന്നലെയോ തുടങ്ങിയതല്ല – ചരിത്രം പലരൂപത്തിൽ രേഖപ്പെടുത്തി തുടങ്ങിയ കാലം മുതലിങ്ങോളമുള്ളത് നമുക്ക് കണ്ടെത്താനാവുന്നു. മാറ്റങ്ങൾ അനിവാര്യം തന്നെ. അതെപ്രകാരം തിരിച്ചറിയുന്നു എന്നതിലാണു പ്രാധാന്യം. ഹിന്ദുവംശരും കൃസ്ത്യാനികളും മുസ്ലീങ്ങളും കാട്ടിക്കൂട്ടുന്ന പരാക്രമങ്ങളും അവയ്ക്കുവേണ്ടി ജനതതി കൂട്ടം ചേർന്നു പാടിനടക്കുന്ന പാവനഗീതങ്ങളും നമുക്കിന്ന് അന്യമല്ലല്ലോ. പ്രാചീനകാലങ്ങളിൽ ദ്രാവിഡവംശത്തിലേക്ക് പടന്നു കയറി കേരളം പരക്കെ വ്യാപിച്ച വിശ്വാസസംഹിതയായിരുന്നു ബുദ്ധമതം. ഇന്നതിനെ ഹിന്ദുമതം ആക്രമിച്ചുകീഴടിക്കി ഇല്ലാതാക്കിയെങ്കിലും അവർ കൊണ്ടുവന്ന സാംസ്കാരികസ്വാധീനം മാത്രം നിലനിൽക്കുന്നുണ്ട്. കൃസ്തുവിനും മുമ്പ് ആറാം നൂറ്റാണ്ടിലായിരുന്നു ബുദ്ധസന്യാസികൾ കേരളനാട്ടിൽ എത്തിയതായി ചരിത്രപരമായ തെളിവുകൾ ലഭ്യമായിരിക്കുന്നത്. അശോകചക്രവർത്തിയുടെ ആജ്ഞ പ്രകാരവും ഇന്നത്തെ ശ്രീലങ്കയിൽ നിന്നും ഒക്കെയാണ് കേരളത്തിലേക്ക് ഇവരെത്തിയത്. പ്രസിദ്ധ സംഘകാല മഹാകാവ്യമായ മണിമേഖല

Rise and fall of Buddhism in Kerala, Budha Statue
ബുദ്ധൻ

ബൗദ്ധകൃതിയാണ്, ചിലപ്പതികാരത്തിന്റെ തുടർച്ചയാണിത്. ചിലപ്പതികാരം ജൈനമതസിദ്ധാന്തങ്ങളെ വിശദീകരിക്കുന്ന കാവ്യമാണെങ്കിൽ മണിമേഖല ബുദ്ധമതതത്വങ്ങളെയാണ്‌ പ്രതിപാദിക്കുന്നത്. രചയിതാവ് കൂലവാനികൻ ചാത്തനാർ ആണ്. ചേരൻ ചെങ്കുട്ടുവൻ, ഇളങ്കോവടികൾ എന്നിവരുടെ സമകാലികനായിരുന്നു ഇദ്ദേഹം. ചാത്തൻ ശബ്ദം, ശാസ്തനായും ശാസ്താവായും മാരിയതും ദൈവമായി ആരാധിക്കുന്നതും നമുക്കിടയിൽ ഇന്നുമുണ്ടല്ലോ. ജാതിവ്യവസ്ഥകളെന്തെന്നറിയാത്ത അഹിംസാവാദികളായിരുന്നു നമ്മുടെയൊക്കെ പൂർവ്വികർ എന്ന ഓർമ്മപ്പെടുത്തൽ തന്നെ ഇപ്പോൾ ആശ്വാസം തരുന്നുണ്ട്… അതിനും മുമ്പുണ്ടായിരുന്ന ദ്രാവിഡസംസ്കാരം അവിടെ നിൽക്കട്ടെ. ഇപ്പോൾ നമുക്ക് ബുദ്ധമതത്തിൽ ശ്രദ്ധകേന്ദ്രീകരിക്കാം. മതമെന്നു വിളിക്കാൻ മാത്രമുള്ള ഒന്നല്ല ബുദ്ധിസം. മതമെന്ന് ആധുനികകാല നിർവ്വചനത്തിൽ പറയുന്നു എന്നേ ഉള്ളൂ. അതൊരു സംസ്കാരമായി ലോകത്ത് പലസ്ഥലങ്ങളിലേക്കും അന്ന് വ്യാപിച്ചതായിരുന്നു. വിദ്യാഭ്യാസത്തിനു പ്രാധാന്യം നൽകി നാടൊട്ടുക്ക് വിവിധ ബുദ്ധവിഹാരങ്ങൾ പണിതവരായിരുന്നു അവർ.

ബുദ്ധമതത്തിന്റെ ശോഷണം 8-ആം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ ആരംഭത്തിൽ നന്നായി തുടങ്ങി. എഴാം നുറ്റാണ്ടോടെ ശക്തി ക്ഷയിച്ചു തുടങ്ങി എന്നു ചൈനക്കാരായ സഞ്ചാരികളുടെ വിവരണങ്ങളിൽ നിന്ന് മനസ്സിലാക്കാം. 9 ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ ശങ്കരാചാര്യരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ അദ്വൈത വേദാന്തികൾ മുഖേന ഹിന്ദുമതത്തിന് വൻ പ്രചാരം ലഭിച്ചതു ബുദ്ധമതത്തെ നന്നായി ബാധിച്ചിരുന്നു. അക്കാലത്തൊക്കെയും ഹൈന്ദവരാജാക്കന്മാർ പോലും പഴയ ബൗദ്ധികപാരമ്പര്യം വെച്ച് സംസ്കാരപൂർണരായിത്തന്നെ നല്ല സഹിഷ്ണുതയോടെ ബുദ്ധസങ്കേതങ്ങൾ സംരക്ഷിച്ചുവന്നുരുന്നെങ്കിലും, ശങ്കരാചാര്യരുടെ നേതൃത്വത്തിൽ സവർണഹിന്ദൂയിസം ബുദ്ധിസത്തെ തുടച്ചു നീക്കാൻ മുന്നിട്ടിറങ്ങി. ബ്രാഹ്മണ മതത്തിന്റെ തിരിച്ചു വരവ് മൂലം മെല്ലെ രാജാക്കന്മാർ ബുദ്ധ മതത്തിനെതിരായി തിരിഞ്ഞു; ഭീഷണിയും അക്രമവും തന്നെയായിരുന്നു ബൗദ്ധർക്ക് നേരിടേണ്ടി വന്നത്. തൻമൂലം പടിപടിയായി ബുദ്ധമതത്തിന്റെ സ്വാധീനം കുറഞ്ഞു കുറഞ്ഞു വന്നു. വൈഷ്ണവ കുലശേഖരയുടെ കാലത്ത്, 11- ആം നൂറ്റാണ്ടിൽ ബുദ്ധമതം ഏതാണ്ട് പൂർണ്ണമായും അപ്രത്യക്ഷമായി . പ്രസിദ്ധമായ പല ബുദ്ധ വിഹാരങ്ങളും (പള്ളികൾ) ക്ഷേത്രങ്ങൾ ആയി പരിവർത്തനം ചെയ്യപ്പെട്ടു. ബുദ്ധമതത്തിൽ വിശ്വസിച്ചിരുന്ന പല ജനവിഭാഗങ്ങളും പിന്നീട് ഹിന്ദുമതത്തിലെ താഴ്ന്ന ജാതികളിലേക്ക് ചേർക്കപ്പെട്ടു. ചാതുർവർണ്യം നിലവിൽ വന്നത് 11 ആം നൂറ്റോണ്ടോടെയായിരുന്നു. ചാതുര്‍വര്‍ണ്യം അഥവാ ജാതി വ്യവസ്ഥ നടപ്പിലാക്കാന്‍ ഹൈന്ദവര്‍ക്ക് ഏറ്റവും വലിയ തടസമായി നിന്നത് ഇവിടെ വേരുറച്ചുപോയ ബുദ്ധമതമായിരുന്നു. അതുകൊണ്ടുതന്നെ വേരോടെ പിഴുതെറിയുന്ന രീതിയിലുള്ള ഹിംസയാണ് ഇവിടെ അന്ന് അരങ്ങേറിയത്.. ക്രൂരമായിരുന്നു ശിക്ഷണ രീതികൾ. തകർന്നുപോയ ബൗദ്ധകൽപ്രതിമകളൊക്കെ അതിന്റെ കേവലോദാഹരണങ്ങൾ മാത്രം. ഇന്നത്തെ കേരളത്തിലെ ഓരോ തരിമണ്ണിനും പറയാനുള്ളത് ഇവിടെ ബുദ്ധിസത്തെ ഇല്ലാതാക്കാൻ ശ്രമിച്ചതിന്റെ കഥകളാണ്; ഇന്ത്യ മൊത്തം ഇതുതന്നെ പറയും. സംഘകാലത്തിന്റെ അവസാനമായും കണക്കാക്കപ്പെടുന്നത് 12 ആം നൂറ്റാണ്ടോടെയാണ്. ഏറ്റവും പഴയ ദ്രാവിഡ സാഹിത്യം സംഘകാല കാവ്യങ്ങളാണ്. ബുദ്ധമതശോഷണം മുഴുമിപ്പിച്ചതും ചാതുര്‍ വര്‍ണ്ണ്യത്തിന്റെ വിഷവിത്തുകള്‍ ദ്രാവിഡ സംസ്‌കാരത്തില്‍ പാകി മുളപ്പിച്ചതും ഇതേ കാലഘട്ടത്തിൽ തന്നെ. ദ്രാവിഡരുടെ ഇടയിൽ സ്നേഹാംശമായി അലിഞ്ഞുചേർന്ന വികാരമായിരുന്നു പണ്ട് ബൗദ്ധിസം.

South India in Sangam Period
South India in Sangam Period

പ്രകൃതി ശക്തികളെ പൂജിക്കുക എന്ന അന്ധവിശ്വാസ പ്രചാരണത്തിലൂടെ ദക്ഷിണേന്ത്യയിലെ നാട്ടുരാജാക്കന്മാരുടെ പ്രീതി പിടിച്ചു പറ്റി, ഹിന്ദുത്വവാദവും ക്ഷേത്രാചാരങ്ങളും വളര്‍ത്തുകയായിരുന്നു ആര്യന്മാര്‍ ആദ്യം ചെയ്തത്. പലകഥകളും അവരതിനായി സൃഷ്ടിച്ചു; ഉള്ളവയ്ക്ക് പുത്തൻ നിർവ്വചനങ്ങൾ നൽകി. പല്ലവര്‍, ചാലൂക്യര്‍, രാഷ്ട്രകൂടര്‍ എന്നീ ദ്രാവിഡ രാജാക്കന്മാര്‍ക്ക് അന്നത്തെ ദേശത്തുണ്ടായിരുന്ന ശക്തിയും സ്വാധീനവും ഹിന്ദുമതത്തിന്റെ വേരോട്ടത്തിന് ശക്തി കൂട്ടി; പിന്നീട് ബൗദ്ധവിഹാരങ്ങളെ തകർത്തെറിയാനുള്ള സഹായമായും ഇതുഭവിച്ചു. ക്രമേണ ചാതുർവർണ്യം വന്നപ്പോൾ ശൂദ്രരേയും അധകൃതരും ജനിച്ചു. രാജ്യഭരണ സഹായത്തിനും മാര്‍ഗദർശനത്തിനു, ആയുള്ള പുരോഹിതന്മാരായി ബ്രാഹ്മണര്‍ ഉന്നതകുലജാതരായി മാറി. ബൈദ്ധിസം കൊണ്ടുവന്ന വിദ്യാഭ്യാസത്തെ അവർ തച്ചുടച്ചു. വിദ്യപഠിക്കുന്നവന്റെ ചെവിയിൽ ഈയം ഉരുക്കിയൊഴിക്കുന്ന കാഴ്ചകൾക്കുവരെ ശേഷം കേരളം സാക്ഷിയായി. ദ്രാവിഡ വാസ്തുവിദ്യയുടെ പ്രോത്സാഹകർ എന്ന നിലയിലാണ് പല്ലവർ അറിയപ്പെടുന്നത്. ഇവരുടെ പ്രോത്സാഹനത്തിൽ നിർമ്മിച്ച ശില്പങ്ങൾ ഇന്നും മഹാബലിപുരത്ത് കാണാം. ഭീമാകാരമായ ശില്പങ്ങളും അമ്പലങ്ങളും നിർമ്മിച്ച പല്ലവർ തനത് ദ്രാവിഡ വാസ്തുവിദ്യയുടെ അടിസ്ഥാനങ്ങൾ നിർവ്വചിച്ചു. പല്ലവ ഭരണകാലത്ത് ചീന സഞാരിയായ ഹുവാൻ സാങ്ങ് കാഞ്ചിപുരം സന്ദർശിച്ചു. ഹുവാൻ സാങ്ങ് തന്റെ ഗ്രന്ഥങ്ങളിൽ പല്ലവ ഭരണത്തിന്റെ മഹിമയെ വാഴ്ത്തിയിട്ടുണ്ട്. അങ്ങനെയൊരു സംസ്കാരത്തിലേക്കായിരുന്നു സവർണത നിറച്ച ബീജാണുവുമായി ആര്യവംശം കടന്നുവന്നത്.

ശബരിമല അയ്യപ്പനും ബുദ്ധനും

കലപ്പയുടെ ഉപയോഗം, ആയൂർവേദം, കൃഷിരീതി, വിദ്യാലയങ്ങളിൽ വിദ്യ ആദ്യമായി പഠിപ്പിച്ചത്, വാസ്തുശില്പവിദ്യ കേരളത്തിൽ അവതരിപ്പിച്ചത് ഒക്കെയും ബുദ്ധഭിക്ഷുക്കളാണ്. ക്ഷേത്രാചാരങ്ങളായ വെടിക്കെട്ട്, കതിന, പറയെടുപ്പ്, പടയണി, പൂരം, കെട്ടുകാഴ്ച, രഥോത്സവമെന്നിവയും ഓണാഘോഷത്തിന്റെ പൂർണ്ണതവരെ വരെയും ബൗദ്ധ സംഭാവനയാണ്. ഓണാഘോഷത്തിന്റെ ചരിത്രം അങ്ങ് ദ്രാവിഡമഹിമവരെയുണ്ടെങ്കിലും അതൊരു നല്ല കലാപരിപാടിയാക്കിയത് ബൗദ്ധർ തന്നെ. (പിന്നീട് സവർണകാലത്ത് വിഷ്ണുപൂജ പച്ചപിടിച്ചുവന്നപ്പോൾ വിഷ്ണു മഹാബലിയെ പാതാളത്തിലേയ്‍ക്കു ചവിട്ടിത്താഴ്‍ത്തിയതായി കഥ രൂപാന്തരപ്പെടുത്തിയതൊക്കെ ബ്രാഹ്മണേതിഹാസങ്ങൾ മാത്രം). പൂജ്യം കണ്ടുപിടിച്ചത് ഭാരതത്തിലായിരുന്നല്ലോ. ആര്യഭടൻ ആണതു കണ്ടുപിടിച്ചത് എന്നൊരു വാദമുണ്ട്; (അതു കൃസ്തുവിനു മുമ്പേ പിംഗളൻ കണ്ടുപിടിച്ചു എന്നൊരു ഭാധ്യവും നിലനിൽക്കുന്നു – ബി സി 4ആം നൂറ്റാണ്ടിലാണ് ജീവിതകാലഘട്ടം എന്നും കരുതുന്നു). ആര്യഭടൻ കൊടുങ്ങല്ലൂരിൽ വസിച്ചിരുന്ന ബുദ്ധമതാനുയായിയായിരുന്നു എന്ന് ചൈനീസ് സഞ്ചാരിയായിരുന്ന ഹുയാങ് സാങ് പറയുന്നു. 5 – 6 നൂറ്റാണ്ടിൽ ജീവിച്ചിരുന്ന ബുദ്ധ പണ്ഡിതനായിരുന്നു ആര്യദേവൻ അഥവാ ആര്യഭടൻ. ലോകത്തിന്റെ പല ഭാഗങ്ങളിലും അറിയപ്പെടുന്നത് എല്ലാ ആയോധന കലകളുടെയും മാതാവാണു കളരിപ്പയറ്റ് എന്നാണ്. ആറാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ അവസാനത്തോടെ ചൈനയടക്കമുള്ള വിദേശ രാജ്യങ്ങളില്‍ കളരി പയറ്റ് നിരന്തര മാറ്റങ്ങള്‍ക്കു വിധേയമായിക്കൊണ്ടിരുന്നു, ആറാട്ട്, ഉത്സവാഘോഷങ്ങൾ, ദേവീ വിഗ്രഹങ്ങൾ, അയ്യപ്പൻ, ശാസ്താവ്, ചാക്യാർ കൂത്ത് ഇങ്ങനെ ഒട്ടനവധി സംഗതികളിൽ നമുക്ക് ബൗദ്ധികബീജം കണ്ടെത്താനാവുന്നു. കോഴിക്കോട്, മാവേലിക്കര, കരുമാടി, കരുനാഗപ്പള്ളി, മരുതൂർകുളങ്ങര, ഭരണിക്കാവ്, പള്ളിക്കൽ, കോട്ടപ്പുറം ഇവിടെ നിന്നൊക്കെയും ബദ്ധപ്രതിമകൾ കണ്ടെടുത്തിട്ടുണ്ട്. ശബരിമല, കിളിരൂർ, കുട്ടംപേരൂർ, കൊടുങ്ങല്ലൂർ, അർത്തുങ്കൽ തുടങ്ങി അനേകം പേരുകേട്ട അമ്പലങ്ങളുടെ ചരിത്രത്തിലും ബുദ്ധമത സ്വാധീനം കാണാം. ഇതയും പറഞ്ഞത് ഒരു തുടക്കമെന്ന നിലയിൽ മാത്രമാണ്. പറയാനുദ്ദേശിക്കുന്നത് ശബരിമലയിലെ അയ്യപ്പനെ പറ്റിതന്നെയാണ്. പറ്റൊരു കാര്യം മലനാടിന്റെ മുഖമുദ്രയായ കളരിപ്പയറ്റാണ്. അതുപോലെതന്നെ ആയൂർവേദവും. കേരളത്തിലും ശ്രീലങ്കയിലും വാഗ്‌ഭടന്റെ അഷ്ടാംഗഹൃദയം, അഷ്ടാംഗസംഗ്രഹം എന്നീ ഗ്രന്ഥങ്ങളും മറ്റുംആയൂർവേധരംഗത്ത് കൂടുതൽ പ്രചാരത്തിലുണ്ടെന്നോർക്കുക. ബ്രാഹ്മണമതം പിന്നീടതിനെ ബ്രഹ്മാവ്‌ ഉണ്ടാക്കി മകനായ ദക്ഷപ്രജാപതിക്കും പ്രജാപതി അശ്വനീകുമാരന്മാർക്കും അങ്ങനെയങ്ങനെ വിവിധങ്ങളായ മഹർഷിവര്യന്മാരിലേക്കും അതെത്തിച്ചേർന്നുവെന്നൊക്കെ കഥകളുണ്ടാക്കി; അഞ്ചാം വേദവും ആക്കിമാറ്റി. തനിക്കാക്കി വെടക്കാക്കുന്ന പരിപാടി തന്നെ മുഖ്യം. എങ്കിലും കാവും കുളവും വിഗ്രഹങ്ങളും ക്ഷേത്രങ്ങളും എല്ലാം ബുദ്ധമതത്തിന്റെ കൈയൊപ്പ് പതിഞ്ഞതാണെന്ന് നിസംശയം പറയാൻ സാധിക്കും. എ. ഡി. 5-ആം നൂറ്റാണ്ടില്‍ പാടലീപുത്രത്തില്‍ കാണപ്പെട്ടിരുന്ന ബുദ്ധ മഹോത്സവങ്ങളുമായി കേരളത്തിലെ ക്ഷേത്രങ്ങളില്‍ നടത്തുന്ന ഉത്സവങ്ങള്‍ക്കും കെട്ടുകാഴ്ചകളും സാമ്യമുളളതായി ചീനാ സഞ്ചാരിയായ ഫാഹിയാന്‍ രേഖപ്പെടുത്തി വെച്ചിട്ടുണ്ട്. ശബരിമല, അച്ചന്‍കോവില്‍ തുടങ്ങിയ പുരാതന അയ്യപ്പക്ഷേത്രങ്ങള്‍ ദ്രാവിഡബിംബങ്ങളും പിന്നീട് ബുദ്ധ വിഹാരകേന്ദ്രങ്ങളായി മാറുകയും ചെയ്തുവെന്ന് നവീന പ്രാചീന ചരിത്രകാരന്മാര്‍ ഒരുപോലെ വിലയിരുത്തുന്നു. ഹിന്ദു മതവിശ്വാസികള്‍ മണ്ഡലകാലത്ത് അനുഷ്ഠിക്കുന്ന അഹിംസാ – സസ്യാഹാര വ്രതത്തിന് ബുദ്ധമതാചാരങ്ങളുമായി അനിഷേധ്യമായ ബന്ധമുണ്ട്.

Bodhidharma Kalarippayat
Bodhidharma

കളരിപ്പയറ്റിനെ പറ്റി മുകളിൽ പറഞ്ഞു. കേരളത്തിന്റെ തനത് ആയോധനകലയാണ് കളരിപ്പയറ്റ്. ഇന്ന് കേരളമെന്നു പറയുമെങ്കിലും പഴയ കേരളം ഏറെ വിശാലമായിരുന്നു; ദ്രാവിഡാധിപത്യം കാണിക്കുന്ന ഭൂപടം നോക്കുക. കഥകളി, കോൽകളി, വേലകളി, തച്ചോളികളി, തുടങ്ങിയ കേരളത്തിലെ പല പരമ്പരാഗത കലാരൂപങ്ങളും കളരിപ്പയറ്റിൽ നിന്ന് പലതും കടം കൊണ്ടിട്ടുണ്ട്. കേരളമുണ്ടാക്കിയെന്നു കഥകളിൽ പറയപ്പെടുന്ന പരശുരാമനാണ് കളരിപ്പയറ്റ് കണ്ടുപിടിച്ചതെന്ന കഥയുണ്ട്. ബ്രാഹ്മണേതിഹാസങ്ങളൊക്കെ വരുന്നതിനു മുമ്പേ ഉള്ള സംവിധാനമാണ് സത്യത്തിൽ കളരിപ്പയറ്റ്. സംഘകാലത്ത്‌ നിലവിലിരുന്ന ആചാരങ്ങളും വീരക്കൽ ആരാധനയും കണക്കിലെടുത്ത്‌ ചിലർ അക്കാലത്തേ കളരി നിലവിലുണ്ടായിരുന്നു എന്ന് വിശ്വസിക്കുന്നു. ഹാന്‍ ചൈനീസ് ഷാവോലിന്‍ ഫിസ്ടിന്റെ പിതാവായി അറിയപ്പെടുന്ന ബോധി ധര്‍മ്മന്‍ ചൈനയില്‍ എത്തിയത് തന്നില്‍ നിക്ഷിപ്തമായ ബുദ്ധ മത പ്രചാരണം എന്ന ലക്ഷ്യത്തോടെയാണ്. അഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിലോ/ആറാം നൂറ്റാണ്ടിലോ ജീവിച്ചിരുന്നു എന്നു കരുതപ്പെടുന്ന ഒരു ബുദ്ധ സന്യാസിയായിരുന്നു ബോധിധർമ്മൻ. പല്ലവ രാജവംശത്തിലെ മൂന്നാമത്തെ രാജകുമാരനായിരുന്നു ഇദ്ദേഹം. കേരളത്തിലെ ബുദ്ധ മതത്തിന്‍റെ സുവര്‍ണ്ണ കാലഘട്ടമായിരുന്നു അത്, കളരി പയറ്റു പോലെയുള്ള ആയോധനകളുടെ ആചാര്യന്‍ എന്ന നിലയില്‍ പ്രശസ്തനായത്തിനു ശേഷമാണ് അദ്ദേഹം തന്‍റെ കടമ നിര്‍വഹിക്കുവാനായി പുറപ്പെട്ടത്. യി ജിന്‍ ജിംഗ്, ബ്രൂസ് ലി വികസിപ്പിച്ച കുങ് ഫു വിന്‍റെ പിതാവായും ബോധി ധർമ്മനെയാണ് കാണുന്നത്, കങ് ഫു വിനു കളരി പയറ്റുമായുള്ള സാമ്യവും ബോധി ധർമ്മനെ കുറിച്ചുള്ള അറിവുമാകണം തനിക്കു കളരി പഠിക്കുവാനുള്ള ആഗ്രഹമുണ്ടെന്ന് ബ്രൂസ് ലീ യെ കൊണ്ട് പറയിപ്പിച്ചത്. ആത്മീയവും ശാരീരിക പരിശീലനവും തമ്മില്‍ ബന്ധിപ്പിച്ചു കൊണ്ടുള്ള ഒരു രീതിയാണ് ബോധി ധര്‍മ്മന്‍ തിരഞ്ഞെടുത്തിരുന്നത് എന്ന് മനസിലാക്കാം. ബോധി ധര്‍മ്മന്‍ ദക്ഷിണേന്ത്യയില്‍ ജീവിച്ചിരുന്നു എന്ന കാര്യം എല്ലാ ചരിത്ര ഗവേഷകരും സമ്മതിക്കുന്നു എന്നാല്‍ അതെവിടെയായിരുന്നു എന്ന കാര്യത്തില്‍ അഭിപ്രായ വ്യത്യാസങ്ങള്‍ ഉണ്ട്, എന്നാല്‍ അത് തമിഴ് നാടല്ലെന്നും സഹ്യ പര്‍വ്വത്തിനുപ്പറമുള്ള കേരളത്തിലാണെന്നും വിശ്വസിക്കാനുള്ള ഒരു പാട് കാരണങ്ങള്‍ നിലവിലുണ്ട്, ബോധി ധര്‍മ്മന്‍ ജീവിച്ചിരുന്ന കാലഘട്ടത്തില്‍ തമിഴ് നാട്ടില്‍ ബുദ്ധ മതം അധികം പ്രചാരം നേടിയിട്ടില്ലായിരുന്നു എന്നതാണ് വസ്തുത മാത്രവുമല്ല അക്കാലങ്ങളില്‍ കേരളത്തില്‍ അത് പ്രബലവുമായിരുന്നു. കേരളം എന്ന വാക്ക് ആദ്യമായി ഉപയോഗിക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്നത് ബുദ്ധ മത സ്തൂപങ്ങളിലൊന്നിലാണ്, ആ കാലഘട്ടത്തിലെ കേരളത്തിലെ ബുദ്ധ മത സ്വാധീനം ഇത് വിവരിക്കുന്നു. ബ്രാഹ്മണനായിരുന്നു ബോധി ധര്‍മ്മന്‍ എന്നാല്‍ ബുദ്ധ മതം സ്വീകരിച്ചതോടെ ജാതീയമായ കെട്ട് പാടുകളില്‍ നിന്നും അദ്ദേഹം മുക്തനായി, ധര്‍മ്മന്‍ എന്ന പേര് അക്കാലങ്ങളില്‍ കേരളത്തിലെ വിവിധ ബുദ്ധ മത പ്രചാരകര്‍ സ്വീകരിച്ചിരുന്നു, അത് കൊണ്ട് തന്നെ ബുദ്ധ മതം സ്വീകരിക്കും മുമ്പ് അദ്ദേഹത്തിന്റെ പേര് മറ്റൊന്നായിരുന്നിരിക്കാം, പ്രമുഖ ബുദ്ധ വിഹാരമായിരുന്ന ഇന്നത്തെ കൊടുങ്ങല്ലൂരിനടുത്തുള്ള ഏതോ സ്ഥലത്ത് അദ്ദേഹം ജീവിച്ചിരുന്നു എന്ന അനുമാനം അംഗീകരിക്കപ്പെട്ടെക്കാം. കാലം സുവര്‍ണ്ണ ലിപികളാല്‍ രേഖപ്പെടുത്തിയ ഒരു നാമമാണ് ബോധി ധര്‍മ്മന്‍. അടുത്ത കാലത്ത് പുറത്തിറങ്ങിയ തമിഴ് സിനിമയായ ഏഴാം അറിവ് ബോധി ധർമ്മനെ പറ്റിയുള്ളതുതന്നെയാണ്. ഇന്നത്തെ തമിഴ്‌നാട്ടിലെ കാഞ്ചീപുരമാണു ജന്മദേശം എന്നൊരു പ്രബലവാദമുണ്ടെങ്കിലും നമുക്കഭിമാനിക്കാൻ പറ്റുന്ന കേരളീയനാണ് ബോധിധർമ്മനെന്നു നിസംശയം പറയാനാവുന്നതാണ് പലതെളിവുകളും കൂടെ തന്നെയുണ്ട്. അതിൽ പ്രധാനമാണ് കളരിപ്പയറ്റിലെ മെയ്‌വഴക്കം.

ബുദ്ധിസത്തെ പറ്റി വിശാലമായി മലയാളം വിക്കിപീഡിയയിൽ വായിക്കാം

കാവുകൾ

വയനാട്ടുകുലവൻ‌‌ വെളിച്ചപ്പാട്‌
വയനാട്ടുകുലവൻ‌‌ വെളിച്ചപ്പാട്‌

മലയാളത്തിനു നഷ്ടമായിക്കൊണ്ടിരിക്കുന്ന പ്രകൃതിസ്നേഹത്തിന്റെ പരിച്ഛേദവും സാംസ്കാരിക മഹിമയുമാണ് കാവുകളെന്ന് അതിന്റെ ചരിത്രം പരിശോധിച്ചാൽ തെളിഞ്ഞുവരുന്നതാണ്. കാർഷികജീവിതത്തിന്റെ പൗരാണികസ്മൃതികൾ തന്നെയാണിവയൊക്കെയും. സ്വതസിദ്ധമായ ആവാസവ്യവസ്ഥ നിലനിർത്താനെന്നപോലെ പണ്ടുള്ളവർ വിശുദ്ധവനങ്ങളായി സംരക്ഷിച്ചു പോന്നിരുന്നു. ഒരു ചെറുജീവിക്ക് കഴിഞ്ഞുകൂടാനാവശ്യമായ എല്ലാ സംഗതികളും ഒത്തിണങ്ങയ ശരീരമാണത് എന്ന് ആലങ്കാരികമായി പറയാം… ദൈവീക ഭാഷയിൽ ശരീരം തന്നെയല്ലേ ക്ഷേത്രവും – ഇവിടേയും നമുക്കിന്ന് അങ്ങനെ കാണാം; ഇന്നത്തെ രീതിയിലെ ക്ഷേത്രങ്ങൾ തന്നെയാണവ. വമ്പൻ കാടുകളുടെ സ്പന്ദനങ്ങൾ അണുമാത്ര കളയാതെ കാത്തു സൂക്ഷിക്കുന്ന ചെറുകൂട്ടായ്മയാണിവ ഓരോന്നും. കാവിനു കൂട്ടമെന്നും അർത്ഥമുണ്ട്. വന്മരങ്ങളും ചുറ്റിലും വളർന്ന വള്ളിപ്പടർപ്പുകളും ചെറുകാടുകളും അവയിൽ ഇഴയുന്ന പാമ്പും പക്ഷികളും പുൽച്ചാടികൾവരെയുമായി സകലതും സുഖജീവിതം നയച്ചിരുന്ന സ്ഥലമായിരുന്നു കാവുകൾ എല്ലാം തന്നെ.  കൃഷിഭൂമിക്കുവേണ്ടി മണ്ണിനെ പരിവർത്തിപ്പിച്ചപ്പോൾ മറ്റുജീവജാലങ്ങൾക്കു വേണ്ടി സംരക്ഷിച്ചയിടം എന്നും പറയാം. പരിശുദ്ധ പ്രകൃതിപ്രണയത്തിന്റെ അവശേഷിപ്പുകളെന്നേ ഇന്നിതിനെ വിലയിരുത്താനാവൂ. പ്രധാന കൃഷിസ്ഥലങ്ങളോട് ചേര്‍ന്നൊക്കെയും കാവുകള്‍ കാണപ്പെട്ടിരുന്നു. കൃഷിക്കാവശ്യമായ പച്ചിലവളത്തിനായോ അതോ കൃഷിസ്ഥലത്തെ വന്യമൃഗങ്ങളിൽ നിന്നും സംരക്ഷിക്കാൻ വേണ്ടി ആരാധനാമണ്ഡപം പണിതതോ എന്തൊക്കെയോ ആയിരിക്കണം പിന്നമ്പുറം – കാവുകളിലെ നായാട്ട് ദേവതകൾ ഇതാണുപറയുന്നതും. പലകാവുകളും ജൈവവളവും പച്ചിലവളത്തിന്റെയും കേന്ദ്രമായിരുന്നു. ചരിത്രം എന്തുതന്നെയായാലും ആഫ്രിക്കയോളം നീളുന്നുണ്ട് എന്നും പറയാം. ദേവാരകാട്(കര്‍ണാടക), ദേവഭൂമി(ഹിമാചല്‍ പ്രദേശ്), ദേവാകാട്, ദേവസ്ഥലി(മധ്യപ്രദേശ്), കോവില്‍കാട്(പോണ്ടിച്ചേരി), ജോഗ്മായ(രാജസ്ഥാന്‍), കോവില്‍കാട്(തമിഴ്നാട്), ഹരിതന്‍, ഗരാംതന്‍ ( പശ്ചിമബംഗാള്‍), ദേവഭൂമി(ഉത്തരാഞ്ചല്‍), ദേവ്രായ്സ്(മഹാരാഷ്ട്ര) എന്നിങ്ങനെ പല പേരുകളിലായി ഇന്ത്യയിൽ പലസ്ഥലങ്ങളിലും ഇതേ സംഗതി അറിയപ്പെടുന്നുണ്ട്. ഭാരതഭൂമിയിൽ ഒരുകാലത്ത് പടർന്ന് പിടിച്ച ദ്രാവിഡസംസ്കാരത്തിന്റെ ശേഷിപ്പുതന്നെ ഇതെല്ലാം. പുതുമയെ പുൽകുന്ന നമുക്ക് പഴമയൊക്കെയും അതാതിന്റെ വഴിക്കു നശിക്കുന്നു എന്നതേ ഇന്നു കാണാനാവൂ. എങ്കിലും ചിലതൊക്കെ പറയാം.

കരിഞ്ചാമുണ്ഡിയമ്മ കാവ്
കരിഞ്ചാമുണ്ഡിയമ്മ കാവ്

മലദൈവങ്ങൾ:

മരങ്ങളെ വരെ ദേവതകളായി ആരാധിക്കുന്ന ഒരു സംസ്കാരം ഉണ്ടായിരുന്നു നമുക്ക്. മരങ്ങളും മൺപുറ്റുകളും കല്ലുകളും, പാമ്പും ഒക്കെക്കൂടി ഈ വിശ്വാസസംരക്ഷണ തണലിൽ പുലർന്നുപോന്ന കാലമായിരുന്നു അത്. ആദിമഗോത്രവർഗങ്ങളുടെ ആചാരക്രമങ്ങളും ജീവിതരീതികളും കാവുകളോട് ബന്ധപ്പെട്ടു കിടക്കുന്നു. കാവുകളിൽ കലശങ്ങൾ അർപ്പിക്കപ്പെടുന്ന നിത്യദേവതകൾ സസുഖം വാണിരുന്നത് ഇവിടങ്ങളിൽ ആയിരുന്നു. മൃഗശല്യമോ, കൃഷിനാശമോ, ചെറിയരീതിയിലുള്ള രോഗാതുരമായ വൈഷമ്യങ്ങളോ വരുമ്പോൾ മലദൈവങ്ങളുടെ സഹായം തേടി കലശം കഴിക്കുന്ന ഏർപ്പാട് ഒരുകാലം വരെ വടക്കൻ കേരളത്തിലെ ചിലഭാഗങ്ങളിൽ ഉണ്ടായിരുന്നു. കലശം നടത്തുന്നവർ കാവുകളിലോ വീട്ടിൽ വന്നുതന്നെയോ കലശം കഴിക്കുമായിരുന്നു. പ്രതിഫലമായി ഒരുനേരത്തെ ഭക്ഷണം മാത്രമാണു കൊടുത്തിരുന്നത്. ഒരു ഗ്ലാസ് റാക്ക് (മദ്യം) കൊടുക്കാനായാൽ കലശാട്ടുകൾ ഏറെ സന്തോഷിക്കുമായിരുന്നു. പ്രതിഫലമായി ഒരു അരിമണിപോലും അവർ എടുക്കാതെ കൈയ്യും വീശിപോകുന്നത് അന്നത്തെ പ്രകൃതിദത്ത ആവാസവ്യവസ്ഥയുടെ പ്രതിഫലനം മാത്രമാണ്. വ്യക്തമായ പ്രാർത്ഥനകൾ ഒക്കെ കാവുകളിലെ കലശവുവുമായി ബന്ധപ്പെട്ടു നടക്കാറുണ്ട്. തെയ്യത്തിന്റെ തോറ്റം പാട്ട് എപ്രകാരം അതാത് ദേവതകളെ ഉറഞ്ഞാടാൻ ഇടവരുത്തുന്നുവോ അത്രയും ശക്തിമത്താണ് കാവിലെ കലശത്തിന്റെ പാട്ടുകളും.

മുത്തപ്പൻ തെയ്യം വെള്ളാട്ടം
മുത്തപ്പൻ തെയ്യം വെള്ളാട്ടം

പലകാവുകളും വേഷം മാറിവന്ന് ഇന്നും സംരക്ഷിക്കപ്പെടുന്നുണ്ട്. നീലേശ്വരത്തെ മന്നമ്പുറത്തുകാവുതന്നെ മുഖ്യം. മരങ്ങൾ വെച്ചുപിടിപ്പിച്ചും മറ്റും പലരും അത് നിലനിർത്താനായി കിണഞ്ഞുശ്രമിക്കുന്നുണ്ട്. നിത്യപൂജാദികാര്യങ്ങൾ ഒക്കെ വന്നുചേർന്ന് കാര്യങ്ങളൊക്കെയും ഒരു സവർണരീതിയിലെ അമ്പലത്തിന്റെ കൈപ്പിടിയിലേക്ക് ഒതുങ്ങിപോയെങ്കിലും പലതിലും കാവിന്റെ നിറസാന്നിദ്ധ്യം കാണാനാവുന്നുണ്ട്. പിൻ കഥകളൊക്കെ പലവുരു തിരുത്താൻ ശ്രമിച്ചെങ്കിലും തിരുത്തപ്പെടാതെ ചിലതൊക്കെ ബാക്കിയാവുന്നുണ്ട്. പൊട്ടൻ തെയ്യത്തിന്റെ തോറ്റം പാട്ടിൽ ഇത് കൃത്യമായി തന്നെ അനാവരണമാവുന്നുമുണ്ട്. ആദിവാസി സമൂഹത്തിന്റെ ആരാധനാലയങ്ങളായിരുന്നു മന്നങ്ങളും നീലിയാർ കോട്ടങ്ങളും ഒക്കെ. ഇവരുടെ ആരാധനാ കേന്ദ്രമായിരുന്നു മന്നം എന്നു വ്യക്തമാണു തോറ്റമ്പാട്ടുകളിൽ തന്നെ. “ചൊവ്വർ പാലർക്കൂട മോലോത്ത്‌ കൂടും; നാങ്കൾ പാലർക്കൂട മന്നത്തു കൂടും“ എന്ന വരിതന്നെ ശ്രദ്ധേയമാവുന്നത് അത്തരത്തിലാണ്. നീലിചുരം ആണ് നീലേശ്വരം ആയതെന്നും ഇത്തരത്തിൽ ചിന്തിച്ചാൽ കരുതാവുന്നതേ ഉള്ളൂ. പഴയ പാട്ടുകളിൽ നീലിചുരം ആവർത്തിച്ചു വരുന്നത് അതാത് സമൂഹത്തിന്റെ കാവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട പ്രവൃത്തിയിലൂടെ തന്നെയാണ്. എന്തോ ആവട്ടെ, കാവുകളിലേക്ക് തന്നെ തിരിച്ചുവരാം.

ചക്കിട്ടടുക്കം കരിഞ്ചാമുണ്ടിയമ്മ കാവ്
ചക്കിട്ടടുക്കം കരിഞ്ചാമുണ്ടിയമ്മ കാവ്

ദേവസങ്കല്പം കുടിയിരിക്കുന്ന മരക്കൂട്ടങ്ങൾ നിറഞ്ഞ സ്ഥലമായിരുന്നു അല്പകാലം മുമ്പുവരെ കാവുകൾ ഒക്കെയും. ഇന്ന് മരങ്ങളൊക്കെ മുറിച്ചുമാറ്റി, അമ്പലങ്ങൾ കെട്ടി പരിശുദ്ധമാക്കുന്ന തെരക്കിലാണ് അധുനികർ ഒക്കെയും. മാനുഷിക ചൂഷണം ഏൽക്കാത്ത സ്ഥലങ്ങളായിരുന്നു കാവുകൾ ഒക്കെയും; ഇന്നവ കേഴുന്നതും ഈ ഇടപെടൽ കുറയ്ക്കാൻ തന്നെയാവണം. മനുഷ്യരുടെ പ്രകൃതിബന്ധം തന്നെയാണ് കാവുകൾ അധികവും കാണിക്കുന്നത് എന്നു പറഞ്ഞല്ലോ, തീയ്യ സമുദായത്തിന്റെ കുലദേവതയായ വയനാട്ടുകുലവനും അവരുടെ തന്നെ പ്രഖ്യാപിത ആരാധനാമൂർത്തിയായ പറശ്ശിനിക്കടവ് മുത്തപ്പനും ഇടയപരദേവതയായ കാലിച്ചാൻ തെയ്യവും എല്ലാം തന്നെ നായാട്ടു തെയ്യങ്ങളുമാണ്. കാലിച്ചാൻ തെയ്യമൊക്കെ ഇന്നും കെട്ടുന്നത് കാവുകളിൽ തന്നെ. നായാടിക്കിട്ടുന്ന മാംസം ആദ്യം കാഴ്ചവെയ്ക്കുന്നത് കാലിച്ചാൻ തെയ്യത്തിനും വയനാട്ട് കുലവനാൽ അനുഗ്രഹം വാങ്ങിച്ച കണ്ടനാർ കേളൻ തെയ്യവും ഒക്കെ നായാട്ട് ദേവതകൾ തന്നെ. മുത്തപ്പനും നല്ലൊരു നായാടിയായിരുന്നു. മുത്തപ്പന്റെ കൂടെ നടക്കുന്ന മൃഗം തന്നെ വേട്ടനായയാണ്. കള്ളും, മീനും ഒക്കെയാണ് പ്രധാന നൈവേദ്യവും. ഇതൊക്കെ കാണിക്കുന്നത് പ്രകൃതിയോടുള്ള മനുഷ്യന്റെ കർമ്മനിരതമായ പ്രാർത്ഥനയും സ്നേഹവും തന്നെയാണെന്നു പറയാം. കൃഷിസ്ഥലങ്ങൾക്ക് വന്യമൃഗങ്ങളുടെ ശല്യം പൂർവാധികമാവുമ്പോൾ സ്ഥലത്തിന്റെ വശത്തുള്ള കാവുകൾ ഒരു സങ്കേതമായിരുന്നിരിക്കണം. നാഗകാവ്, അയ്യപ്പൻ കാവ്, കരിഞ്ചാമുണ്ഡിയമ്മക്കാവ്, കാലിച്ചാൻ കാവ്, മുത്തപ്പൻ കാവ്, ഭഗവതിക്കാവ് എന്നിങ്ങനെ പലതരം പേരുകളിൽ കാവുകൾ അറിയപ്പെടുന്നുണ്ട്. പലസ്ഥലത്തും വർഷം തോറുമോ, ചിലവർഷങ്ങൾ പിന്നിട്ട ശേഷമോ ഒക്കെയായി തെയ്യംകെട്ട് മഹോത്സവം നടാക്കാറുമുണ്ട്.

ഉറുമാൽ‌ ധരിച്ച കൂട്ടായ്‌ക്കാരൻ‌
ഉറുമാൽ‌ ധരിച്ച കൂട്ടായ്‌ക്കാരൻ‌

ദ്രാവിഡമഹിമ:

നിത്യഹരിതവനങ്ങൾ ഉണ്ടായതിന്റെ ഒരു അടയാളപ്പെടുത്തലാണു കാവുകൾ ഒക്കെയും, അദമ്യമായ ആഡംബരസ്നേഹം കൊണ്ട് പലതും പുതുക്കപ്പെടുന്നുണ്ടെങ്കിലും ഒരിക്കലും മറക്കാനാവാത്ത പൂർവ്വജന്മസുകൃതം അഥവ ദ്രാവിഡമഹിമ നമുക്കവിടെ കാണാം. അഞ്ചാം നൂറ്റാണ്ടിലാണ് ബ്രാഹ്മണകുടിയേറ്റം ഇന്നത്തെ കേരളത്തിൽ പടർന്നതുതന്നെ. അതിനു മുമ്പേ ദൃഡമായിരുന്ന വിശ്വാസങ്ങളിൽ മുന്നിട്ട് നിൽക്കുന്ന ഒന്നാണ് ദ്രാവിഡപാരമ്പര്യം; കൂട്ടിന് ബുദ്ധമതവും. കവുകളിൽ ബ്രാഹ്മണപാരമ്പര്യമായ സവർണ ഹിന്ദുദൈവങ്ങൾ ഒന്നുമില്ല. അമ്പലങ്ങളൊക്കെ പ്രാചരത്തിൽ വന്നു തുടങ്ങിയത് ഒമ്പതാം നൂറ്റാണ്ടിനു ശേഷമാണ്. മഹാക്ഷേത്രങ്ങൾ ഒക്കെ വന്നതുതന്നെ അതിനുശേഷമാണല്ലോ. പിന്നീട്, ദ്രാവിഡമഹിമയേയും ബൗദ്ധപാരമ്പര്യത്തേയും സവർണഹിന്ദൂയിസം വിഴുങ്ങിക്കളഞ്ഞു, കഥകളൊക്കെ മാറ്റിമറിച്ച് ബ്രാഹമണമതത്തിന്റെ ശേഷിപ്പാക്കിമാറ്റാൻ പലസ്ഥലത്തും പറ്റിയിട്ടുണ്ട്, തെയ്യങ്ങളിൽ പലതിലും ശിവന്റേയും വിഷ്ണുവിന്റേയോ ഒക്കെ ബീജം തെറിച്ചു വീണത്ത് അപ്പോഴാണ്. അന്നത്തെ ചാത്തനെയൊക്കെ പൂണൂലിട്ട് ശാസ്താവും അയ്യപ്പനും ഒക്കെ ആക്കിയെങ്കിലും പലകാവുകളും ഇന്നും അതേപടി നിൽക്കുന്നുണ്ട്. അതായത്, തെയ്യങ്ങളെ പോലെ അല്പം പോലും പരിക്കേൽക്കാതെ ഇപ്പോഴും സംരക്ഷിക്കപ്പെടുന്ന സങ്കല്പസ്ഥാനങ്ങളായിരുന്നു കാവുകൾ എന്നർത്ഥം.  പരമാവധി തെയ്യങ്ങളിലൊക്കെയും തന്നെ ശിവന്റെയോ വിഷ്ണുവിന്റെയോ നിഴൽ വീണിരിക്കുന്നത് കാണാതിരിക്കാൻ ഇന്നാവില്ല. അതൊക്കെ ആര്യസംസ്കാര വിജയമായി കണ്ടാൽ മതി. എങ്കിലും അവിടങ്ങളിൽ പൂജ ചെയ്യുവാൻ ബ്രാഹ്മണർ വേണ്ടതില്ല; ദ്രാവിഡതയുടെ ശേഷിപ്പുകൾ അതൊക്കെ മാത്രമായിരുന്നു. ഒരു ഗണപതിഹോമത്തിലോ, അമ്പലത്തിൽ നിന്നുള്ള വിശുദ്ധജലത്തിന്റെ പുണ്യാഹത്തിലോ ഒക്കെയായി ആര്യമതം സജീവമാണ് പലസ്ഥലത്തും. കവുകൾക്ക് സമീപം അമ്പലം പണിഞ്ഞും കാവുകൾ തന്നെ മാറ്റിമറിച്ചും മാറ്റിമറിക്കലുകൾ നടക്കുന്നത് വിസ്മരിക്കാനാവാത്തത് ഇതൊക്കെ കൊണ്ടു തന്നെയാണ്. കാവിനെ അതേപടി അമ്പലങ്ങളിൽ കൊണ്ടുപോകാൻ പറ്റില്ല എന്നത് ഒരു ധൈര്യത്തോടെ പറയാം എന്നതും കൂടെയുണ്ട്. കോഴിയെ ബലികൊടുക്കുകയോ ബലികഴിച്ച കോഴിയെ കടിച്ച് കീറുകയും ചെയ്യുന്ന വീരഭദ്രനേ പോലുള്ള തെയ്യങ്ങൾ പലകാവിലും ഉണ്ട്, കരിഞ്ചാമുണ്ടിയൊക്കെ ഇതിന്റെ വക്താവണു താനും. ഇതൊക്കെ അമ്പലത്തിൽ ആവർത്തിക്കാൻ പറ്റില്ലല്ലോ. ഇന്നത്തെ ബ്രാഹ്മണസംസ്കാരത്തിന് മദ്യമാംസങ്ങൾ ഹിതമല്ലല്ലോ.

കാവും മയ്യൻ പൂജാരിയും
കാവും മയ്യൻ പൂജാരിയും

ആനുകാലികമാറ്റങ്ങൾ:

മാറ്റങ്ങൾ മുമ്പുതൊട്ടേ ഉള്ളതായിരുന്നു. പുലയർ, കോപ്പാളർ, പറയർ, ചെറവർ, വണ്ണാൻമാർ, മലയർ തുടങ്ങി ഒട്ടനവധി ആധിമനിവാസികളുടെ കലാസംവിധാനം ദൈവീകസങ്കല്പമായതാണു കാവുസംസ്ക്കാരമൊക്കെയും. ആദ്യമായി എത്തിയ ദ്രാവിഡസംസ്കൃതിയുടെ ഭാഗമായിരുന്നു ഇവർ, പിന്നീട് വന്ന ആര്യകുലം ഉത്തരേന്ത്യയിൽ നിന്നും ദ്രാവിഡരെ ഓടിച്ചുവിടുകയായിരുന്നു. യുദ്ധസംസ്കാരം ആര്യന്മാരുടെ കൂടെപ്പിറപ്പായിരുന്നു. കേരളത്തിലും പിന്നീട് ചില ഗോത്രക്കാരെ പിടിച്ച് പടനായകരാക്കിയതും(പോരാളികൾ) പിന്നീട് നായന്മാരായി ചുരുങ്ങിയതും ഓർക്കുക. വടക്കേ ഇന്ത്യയിൽ നിന്നും നാടുവിട്ടുവന്നവരിൽ നേതാവായിരുന്നു രാമൻ, ആ രാമൻ സമുദ്രത്തിൽ നിന്നും കണ്ടെടുത്ത ഭൂമിയാണല്ലോ കഥകളിൽ ഇന്നത്തെ കേരളം. രാമനെയും പൂണുലിടുവിപ്പിച്ച കഥ അവിടെ നിൽക്കട്ടെ. രാമന്റെ കൂടെ വന്നവർ നാഗാരാധകർ ആയിരുന്നു. ഇപ്പോഴും കൽക്കത്തയിലും മറ്റും നാഗാരാധകർ ഉണ്ട്. ഇത് പറയാൻ കാരണമുണ്ട്; പണ്ടിവിടെ എത്തിയ നാഗാരാധകരാണ് പിന്നീട് ജൈനമത വിശ്വാസികളായതും ശേഷം നായന്മാരായി പരിണമിക്കുകയും ചെയ്തത്. ഇന്നും നാഗാരാധാന കടത്തുന്നത് നായന്മാരുടെ വാസനയായി തുടരുന്നുണ്ട്; സർപ്പക്കാവുകൾ ഒരു നിമിത്തവും ആവുന്നു. ഈ സമയത്ത് തന്നെ എത്തിച്ചേർന്ന മറ്റൊരു വിഭാഗമാണ് തീയരും. നായന്മാരുടേയും തീയ്യന്മാരുടേയും വാണിയരുടേയും ആശാരിമാരുടേയും ഒന്നും കഥപറയുകയല്ല ഉദ്ദേശ്യം; കാവിലേക്കുതന്നെ വരാം. കാലാന്തരങ്ങൾ കഴിയുമ്പോൾ അന്നത്തെ ദ്രാവിഡസംസ്കൃതിയിലേക്ക് ഇവർ ലയിക്കുകയും, കാവുകളുടെ രക്ഷാധികാരികളാവുകയും ചെയ്യുകയായിരുന്നു. തീയ്യത്തറവാടുകളുമായും കഴകങ്ങളുമായും ബന്ധപ്പെട്ട് ഇന്നും പലസ്ഥലത്തും കാവുകൾ ഉണ്ട്, കോപ്പാളരോ മാവിലരോ ഒക്കെയാണു പൂജാരികൾ, എങ്കിലും രക്ഷാധികാരികളായ തീയ്യന്മാർ അച്ഛൻ, എന്നോ കൂട്ടായിക്കാരൻ എന്നോ ഉള്ള പേരിൽ മുഖ്യാധികാരികളായിരുന്നു – ഇന്നും പിന്തുടരുന്നിണ്ട് ഇതൊക്കെ. ബ്രാഹ്മണാധിപത്യവും ഇന്നുകാണുന്ന ശിവ വൈഷ്ണവ സങ്കലനവും ഒക്കെ പിന്നീടായിരുന്നു നടന്നതുതന്നെ, ബോധപൂർവം പലതിനേയും പൂണൂലിടുവിപ്പിച്ച് അര്യാധിനിവേശം അവർ ഉറപ്പിച്ചു. ഭൂരിപക്ഷം തെയ്യങ്ങൾക്കും വഴങ്ങേണ്ടിയും വന്നു. മാറാതെ നിൽക്കുന്നത് കാവും കാവുമായി ബന്ധപ്പെട്ട സംസ്കാരവും ആയിരുന്നു എന്നു ചുരുക്കാം.

കാലിച്ചാൻ തെയ്യവും പരിവാരങ്ങളും - നായാട്ടിനെ അനുസ്‌മരിപ്പിക്കുന്നു
കാലിച്ചാൻ തെയ്യവും പരിവാരങ്ങളും – നായാട്ടിനെ അനുസ്‌മരിപ്പിക്കുന്നു

നിലവിലെ അവസ്ഥ:

സമീപഭാവിയിൽ തന്നെ കാവുകളൊക്കെയും പുരോഗമനപരമെന്നപേരിൽ പുതുക്കപ്പെടുമെന്നു കരുതുന്നു, മലയാളസംസ്കാരത്തിന് നല്ലൊരു നഷ്ടം ഇതുമൂലം സംഭവിക്കും എന്നതിലും സംശയമില്ല. ചരിത്രം അന്വേഷിക്കുകയോ, പുതുതലമുറയ്ക്ക് ഒരു കാഴ്ചവസ്തുവായെങ്കിലും കൈമാറുകയോ ഒന്നും അല്ലല്ലോ ഇന്നത്തെ മനുഷ്യന്റെ ലക്ഷ്യം തന്നെ! ചരിത്രാവശേഷിപ്പായി ചില കരുതലുകൾ മലയോരദേശങ്ങളിൽ നിന്നാൽ നല്ലതെന്നു പറയാം. മാറ്റങ്ങൾ പണ്ടുതൊട്ടേ ഉള്ളതാണ്; ഇനിയും മാറ്റങ്ങൾ വരും – അത് അനിവാര്യം തന്നെ. ആ അർത്ഥത്തിൽ ഒന്നിനേയും കുറ്റപ്പെടുത്താൻ നിൽക്കാതെ അംഗീകരിക്കുക എന്നതാണു സുന്ദരമായ കാര്യം. എങ്കിലും, വിശ്വാസത്തിന്റെ പേരും പറഞ്ഞ് അല്പം തിരിച്ചറിവോടെ തന്നെ കാവുകൾ നിലനിർത്തുന്നത് ഇന്ന് പ്രകൃതിയോടു കാണിക്കുന്ന നല്ലകാര്യമാണെന്നു പറയാമായിരുന്നു; കാടും മരവും വെട്ടിത്തെളിച്ച് കോൺക്രീറ്റ് ബിൽഡിങ്ങുകളായ അമ്പലങ്ങളിൽ പഴമയെ ദർശിക്കാൻ പറ്റില്ലതന്നെ. അതൊക്കെ പണച്ചെലവുള്ള ആചാരം മാത്രമാവും. ആചാരമെന്നോ അനുഷ്ഠാനമെന്നോ കരുതാതെ നല്ലൊരു കലാരൂപത്തിന്റെ മാതൃകയിൽ കാവുകളെ കാണുന്നതാവും ഇക്കാലത്ത് ഭേദം. നാടോടിനൃത്തവും നാടകങ്ങളും സിനിമയും കാണുന്ന നമുക്ക് ഇത് അതിലും പരിശുദ്ധിയോടെ കൊണ്ടുപോകാൻ പറ്റാത്തതല്ല; മുൻകൈ എടുക്കാൻ താല്പര്യമുള്ളവരും അവർക്കാവശ്യമായ ചിലവുകൾ വഹിക്കാനുള്ള മാധ്യമവും സർക്കാർ വകയിലുള്ള നേതൃത്വമനോഭാവവും അത്യാവശ്യമാണ്.

കണ്ണൂർ ജില്ലയിലെ കാവുകൾ – ചായില്യം ലിസ്റ്റ്

കാസർഗോഡ് ജില്ലയിലേത് തയ്യാറാക്കി വരുന്നു

ക്ഷേത്രം തെയ്യങ്ങൾ‍ തിയ്യതി
കൊട്ടിയൂർ‍ നാൻമഠം ക്ഷേത്രം കരിന്തിരിനായർ‍,കണ്ടപുലി,
മാരപ്പുലി,പുലിമാരുതൻ പുലിയൂർ‍കണ്ണൻ, പുലികണ്ടൻ,
പുലിയൂർ‍കാളി,പുൾളികരിംകാളി, ഗുളികൻ, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, രക്തചാമുണ്ഡി
വൃശ്ചികം 8-11
തളിപ്പറമ്പ് കുറുമാത്തൂർ‍ പുൾളിവേട്ടക്കൊരുമകൻ ക്ഷേത്രം പുൾളിവേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ തെയ്യം വൃശിചികം 10
ഏഴോം നരിക്കോട് പുതിയഭഗവതി ക്ഷേത്രം പുതിയഭഗവതി, വീരൻ, വീരാളി, ഭദ്രകാളി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി വൃശ്ചികം11-12
പഴയങ്ങാടി മാട്ടൂൽ കൂടത്തുനെടുമ്പകാവ് ധർ‍മ്മദൈവം, മടയിൽ ചാമുണ്ഡി, പത്തലത്തിൽപത്ര, ഒന്നുരുന്നാൾ‍പത്തു, പൊട്ടൻ, ഗുളികൻ, കുറത്തി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി വൃശ്ചികം14-15
ഏഴോം നരിക്കോട് നടുവലത്ത് കോട്ടം കരിവീടൻ, കരിക്കോലം, വേട്ടയ്‌ക്കൊരകുമകൻ വൃശ്ചികം 15-16
പയ്യന്നൂർ‍ കാരാട്ടു നീലിയാർ‍കോട്ടം വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, നീലിയാർ‍കോട്ടത്തമ്മ, ഗുളികൻ, ഊർ‍പഴശ്ശി, വേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ, കുട്ടിത്തെയ്യം വൃശ്ചികം 15 – 17
പറശ്ശിനികടവ് ശ്രീമുത്തപ്പൻ ക്ഷേത്രം തിരുവപ്പന, മുത്തപ്പൻ വൃശ്ചികം 16
പയ്യന്നൂർ‍ കണ്ടമ്പത്തറ ആന്തൂർ‍ പഞ്ചായത്ത് പറശ്ശിനികടവ് മടയിൽ
ചാമുണ്ഡി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, രക്തചാമുണ്ഡി, ഭൈരവൻ, കുട്ടിച്ചാത്തൻ,
തായ്പരദേവത, പണയങ്ങാട്ട് ഭഗവതി, ആനക്കുളങ്ങര ഭഗവതി, കന്നിക്കൊരുമകൻ,
വൃശ്ചികം18 – 19
ഏഴോം ആശാരികോട്ടം വടക്കത്ത് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം വടക്കത്ത് ഭഗവതി, പൊന്മാലക്കാരൻ ദൈവം, ബാലി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, കാക്കരഭഗവതി വൃശ്ചികം18 – 20
ഏഴോം കാനോം വേലടക്കത്ത് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം വേലടക്കത്ത് ഭഗവതി, ബാലി,  കാക്കരഭഗവതി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, മടയിൽ ചാമുണ്ഡി, ഗുളികൻ വൃശ്ചികം18 – 20
കാവേലി നരിക്കോട് മാടായിൽ കോട്ടം മാടായിൽ ഭഗവതി, മഞ്ഞളമ്മ, ഓമനമണികണ്ഠൻ, ഊർ‍പഴശ്ശി, പുൾളൂർ‍കാളി, മടയിൽ ചാമുണ്ഡി, വടക്കത്തിഭഗവതി വൃശ്ചികം18 – 20
ഏഴോം കാനോം ഇരുവൾളി കാക്കരകാവ് കാക്കരഭഗവതി നരമ്പിൽ പോതി, പൂതം, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി വൃശ്ചികം20 – 21
പയ്യന്നൂർ‍ വെൾളൂർ‍ കാരമേൽകളരി ക്ഷേത്രം തിരുവർ‍ക്കാട്ടു ഭഗവതി, കേളൻകുളങ്ങര ഭഗവതി, ഊർ‍പഴശ്ശി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി വൃശ്ചികം21
പയ്യന്നൂർ‍ കാക്കിനിശ്ശേരി കണ്ണങ്കാട്ട് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, മടയിൽചാമുണ്ഡി, രക്തചാമുണ്ഡി, കൂഴന്തട്ടുഭഗവതി, പുതിയഭഗവതി, കുണ്ടോർ‍ ചാമുണ്ഡി, കണ്ണങ്ങാട്ട് ഭഗവതി വൃശ്ചികം22 – 24
ഏഴോം കൊട്ടില നരിക്കോട് മണിച്ചേരി ക്ഷേത്രം പുതിയഭഗവതി, വീരൻ, വീരാളി, ഭദ്രകാളി, രക്തചാമുണ്ഡി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി വൃശ്ചികം25 – 29
പഴയങ്ങാടി മാട്ടൂൽ കൂലോം ക്ഷേത്രം കാവക്കാരു, വലിയതമ്പുരാട്ടി, മഞ്ഞളമ്മ, വേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ, ചെറുക്കൻ, നാഗകന്നിയമ്മ, കരിഞ്ചാമുണ്ഡി, സ്ത്രീകോലം ധനു – 1 – 5
ശ്രീകണ്ഠപുരം പയ്യാവൂർ‍ കുന്നത്തൂർ‍പാടി മുത്തപ്പൻ ദേവസ്ഥാനം മുത്തപ്പൻ തിരുവപ്പന ധനു 2 – മകരം2
കണ്ണപുരം പൂമാലഭഗവതി ക്ഷേത്രം മടയിൽ ചാമുണ്ഡി, ഗുളികൻ, പൂമാരിത്താൻ, പുൾളിക്കുറത്തി, കുണ്ടോർ‍ചാമുണ്ഡി. ധനു 5 – 10
കണ്ണപുരം കൊട്ടിയൽ ക്ഷേത്രം കണ്ടനാർ‍കേളൻ ദൈവം, വയനാട്ട് കുലവൻ, കുടിവീരൻ ധനു11 – 12
ചെറുകുന്ന് പുതിയടത്ത് ക്ഷേത്രം ധർ‍മ്മദൈവം,ചൂളിയാർ‍ ഭഗവതി, മൂവാളംകുഴിചാമുണ്ടി,തെക്കൻഗുളികൻ, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി. ധനു11 – 13
ഏഴോം മൂന്നാംപീടിക കുഴിച്ചിയിൽ ഭഗവതിക്ഷേത്രം പുതിയഭഗവതി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, ഇളംകോലം, ചാമുണ്ഡി, കുറത്തി, തമ്പുരാട്ടി. ധനു11 – 14
കണ്ണപുരം കിഴക്കേകാവ് ധർ‍മ്മദൈവം, തായ്പരദേവത, വേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ, ചുഴലിഭഗവതി, വയനാട്ടുകുലവൻ, രക്തചാമുണ്ഡി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി. ധനു11 – 15
പഴയങ്ങാടി മാട്ടൂൽ തെക്കുമ്പാട് തെക്കുംപാടൻകോട്ടം ഊർ‍പഴശ്ശി, വേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ, ദേവക്കൂത്ത്  (സ്ത്രീകൾ‍ അവതരിപ്പിക്കുന്ന ഏക തെയ്യം) ധനു11 – 12
പാപ്പിനിശ്ശേരി അരോളി കോയക്കാട്ട് വീട് പരവചാമുണ്ഡി,വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി ധനു 17
പഴയങ്ങാടി ഏഴോം ചേണിച്ചേരി കോട്ടം കടുച്ചിറക്കൽ ഭഗവതി, മടയിൽ ചാമുണ്ഡി,വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, കന്നിക്കൊരുമകൻ, നാഗകന്നി, വീരൻ ധനു17 – 18
കണ്ണൂർ‍ ചാലാട് കുന്നത്തൂർ‍
ദാവൂർ‍ കരിങ്കാളി ക്ഷേത്രം
പൊൻമകൻ, ഗുളികൻ, തീചാമുണ്ഡി, ബാപ്പൂരാൻ കരിങ്കാളി, കൈകോളൻ ധനു18 – 20
കണ്ണപുരം അരീകുളങ്ങര മുച്ചിലോട്ട് കാവ് ധർ‍മ്മദൈവം, നരമ്പിൽ ഭഗവതി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, കണ്ണങ്കാട്ട് ഭഗവതി, പുലിയൂർ‍ കാളി, മുച്ചിലോട്ട് ഭഗവതി ധനു19 – 22
തളിപ്പറമ്പ് പരിയാരം ഇയ്യപുരം ഐവർ‍ പരദേവതാക്ഷേത്രം കരിന്തിരിനായർ‍,
കണ്ടപുലി,മറപുലി, പുലിമാരുതൻ, കാളപുലി, പുലിയൂർ‍ കണ്ണൻ, പുലികണ്ടൻ,
പുളിയൂർ‍കാളി, പുൾളികരിംകാളി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, ഗുളികൻ,
കുണ്ടോർ‍ചാമുണ്ഡി, കുറത്തി
ധനു20 – 22
തളിപ്പറമ്പ് പട്ടുവം പുതിയ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം വീരൻ, വീരാളി, പുതിയഭഗവതി,തായ്പരദേവത. ധനു 22 – 23
പരിയാരം ഉദയപുരം ക്ഷേത്രം പുല്ലൂരാളി,
പുൾളികരിങ്കാളി, പുതിയഭഗവതി. കരിന്തിരിനായർ‍, കുറത്തി, വീരൻ,
വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, പുലികണ്ടൻ, കാരണവർ‍, കുണ്ടോർ‍ചാമുണ്ഡി, വീരാളി,
പുലിമാരൻ, മാരപ്പുലി, കാളപ്പുലി
ധനു20 – 23
തളിപ്പറമ്പ് മറത്തക്കാട് ഐവർ‍ പരദേവത ക്ഷേത്രം കുറത്തി,
കുണ്ടോർ‍ചാമുണ്ഡി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, ഗുളികൻ, പുലിയൂർ‍കാലി,
പുൾളികരിംകാളി, പുലികണ്ടൻ, കരിന്തിരിനായർ‍, പുതിയഭഗവതി, വീരൻ,
വീരകാളി,ഭദ്രകാളി.
ധനു 25 – 27
ഏഴോം കണ്ണോം അഞ്ചുതെങ്ങു ഐവർ‍ പരദേവതാക്ഷേത്രം പുലിയൂർ‍കാളി,പുൾളികരിംകാളി,
പുതിയഭഗവതി, കരിന്തിരിനായർ‍, കുറത്തി, കുണ്ടോർ‍ചാമുണ്ഡി,
വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, പുലികണ്ടൻ, കാരണവർ‍, പുലിമാരൻ, വീരൻ, വീരാളി,
കണ്ടപ്പുലി, മാരപ്പുലി, കാളപ്പുലി
ധനു 25 – 28
പാപ്പിനിശ്ശേരി ചിറക്കൂട്ടി പുതിയകാവ് പനച്ചുരുളി ആർയപൂക്കന്നി, രക്തചാമുണ്ഡി, വിഷ്മുമൂർ‍ത്തി, തായ്പരദേവത, ബാപ്പൂരാൻ, പഴശ്ശിയിൽ ഭഗവതി, വീരാളി, തോട്ടുംകര ഭഗവതി ധനു 26 – 29
പഴയങ്ങാടി കടവാങ്കോട്ട് തറവാട് ധർ‍മ്മദൈവം, തായ്പരദേവത, വയനാട്ട് കുലവൻ, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, ഗുളികൻ ധനു 26 – 29
പാപ്പിനിശ്ശേരി കീച്ചേരി വയലിലേകോട്ടം പഞ്ചുരുളി, തായ്പരദേവത, രക്തചാമുണ്ഡി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി ധനു 27 – 28
തളിപ്പറമ്പ് കുറുമാത്തൂർ‍ മൂലയിൽ ചോന്നമ്മ ക്ഷേത്രം ഭഗവതി, ചോന്നമ്മ ധനു 29
തലശ്ശേരി പന്ന്യന്നൂർ‍ ചെമ്പാട് പനക്കാട്ട് കുറുംബ ഭഗവതിക്ഷേത്രം കുറുംബഭഗവതി,താലപ്പൊലി ധനു 29 – മകരം 2
തലശ്ശേരി പൾളൂർ‍ പുന്നോലക്കണ്ടിക്കാവ് അങ്കക്കാരൻ, ബാപ്പൂരാൻ മകരം 1
തലശ്ശേരി വടക്കുമ്പാട് ബാളത്തിൽഭഗവതി ക്ഷേത്രം ഭഗവതി, പുൾളിവേട്ടക്കൊരുമകൻ, എൾളടത്ത് ഭഗവതി, തമ്പുരാട്ടി, നാഗഭഗവതി, നാഗകണ്ഠൻ മകരം 1 – 3
ചിറക്കൽ വളപട്ടണം മുച്ചിലോട്ട്കാവ് മുച്ചിലോട്ട്ഭഗവതി മകരം2 – 4
തലശ്ശേരി പാറാൽ കൾളിത്താഴ പുന്നോലക്കണ്ടികാവ് അങ്കക്കാരൻ,ബാപ്പൂക്കാരൻ,പോതി, ഗുളികൻ, എൾളടത്ത് ഭഗവതി, കുട്ടിച്ചാത്തൻ, ഘണ്ഠാകർ‍ണ്ണൻ. മകരം 4 – 5
മട്ടന്നൂർ‍ മരുതായി കലശപ്പാറമുത്തപ്പൻ ക്ഷേത്രം തിരുവപ്പന, പെരുമ്പേശൻ, പുൾളിയാളിഭഗവതി. മകരം 4 – 5
കൂത്തുപറമ്പ് ആനിയേരി മുച്ചിലോട്ട് ഭഗവതിക്ഷേത്രം മുച്ചിലോട്ട് ഭഗവതി, പുലിയൂർ‍ കാളി, നരമ്പിൽ ഭഗവതി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി മകരം 4 – 6
പട്ടുവം പട്ടുവത്തെരു വേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ ക്ഷേത്രം വേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ, ഊർ‍പഴശ്ശി, തായ്പരദേവത, മൂവാളംകുഴി ചാമുണ്ഡി, പടവീരൻ, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി ചൂളിയാർ‍ ഭഗവതി മകരം 10 – 11.
എടക്കാട് ചാലിൽ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം തീചാമുണ്ഡി മകരം 5 – 6
തളിപ്പറമ്പ് കുപ്പം മുക്കൂന്ന് ആനക്കീൽ ഐവർ‍ പരദേവതക്ഷേത്രം കരിന്തിരി
നായർ‍, കണ്ടപ്പുലി, മാരപ്പുലി, കാളപ്പുലി, പുലിമാരുതൻ, പുതിയഭഗവതി,
വീരൻ, വീരാളി, പുലികണ്ടൻ, പുൾളിയൂർ‍കണ്ണൻ, പുൾളികരിംകാളി,
പുലിയൂരാലി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, കുണ്ടോർ‍ചാമുണ്ഡി, കുറത്തി
മകരം12 – 15
പഴയങ്ങാടി ചേങ്ങൽ കൈപ്രംതറവാട് വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, രക്തചാമുണ്ഡി, ഗുളികൻ, തായ്പരദേവത, നരമ്പിൽ ഭഗവതി, ഭൂതം, നാഗകന്നി മകരം 13
കണ്ണൂർ‍ കൂടാളി താഴത്തുവീട് കുട്ടിച്ചാത്തൻ,
ഭൈരവൻ, ചാമുണ്ഡി, കരുവാൾ‍ ഭഗവതി, ഘണ്ടാർ‍ണൻ, ഉച്ചിട്ട
,കന്നികരിയാത്തൻ, വേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ, തെക്കൻകരിയാത്തൻ, വസൂരിമാല
മകരം 13 – 16.
പയ്യന്നൂർ‍ പിലാത്തറ പാത്തോട്ടം ആരത്തിൽ ആയിരംതെങ്ങിൽ ചാമുണ്ഡി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, വല്ലകുളങ്ങര ഭഗവതി, ഊർ‍പഴശ്ശി, വേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ, കന്നിക്കൊരുമകൻ, ഭുതം. മകരം 13 – 16.
കൂടാളി തട്ടയോട് പൾളിപൂയിൽ പുതിയമടപ്പുര മുത്തപ്പൻ, ഗുളികൻ, രുദ്രഭഗവതി മകരം 14.
കുഞ്ഞിമംഗലം തെരു വേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ ക്ഷേത്രം താലപ്പൊലി, വേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ മകരം15.
പാനൂർ‍ കൂരാഴ മൂകേരി മണ്ടമുൾളത്തിൽ ക്ഷേത്രം ഗുളികൻ, പോതി, അസുരാലനും മകളും മകരം 15 – 16
തലശ്ശേരി പാനൂർ‍ പുതിയകാവ് ശീവർ‍കോലി, രക്തേശ്വരി, കുട്ടിച്ചാത്തൻ, നാഗഭഗവതി, ഗുളികൻ മകരം 16 – 17
കല്യാശ്ശേരി അഞ്ചാംപീടിക പുതിയപറമ്പത്ത് ധർ‍മ്മദൈവസ്ഥാനം ഘണ്ടാകർ‍ണൻ, ബാലി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, ധൂളിയാർ‍ ഭഗവതി, ഗുളികൻ, ധർ‍മദൈവം, തായ്പരദേവത. മകരം 17 – 19.
തലശ്ശേരി മേക്കുന്ന് പൂവുൾളത്തിൽ ശ്രീ പോർ‍ക്കലി ക്ഷേത്രം വേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ,
മണത്തനകാളി, വസൂരിമാല, ക്ഷേത്രപാലകൻ (കുട്ടി) ഘണ്ടാകർ‍ണൻ,
കുട്ടിച്ചാത്തൻ, പുൾളിചാമുണ്ഡി, നാഗകാളി, ശ്രീപോർ‍ക്കലി
മകരം17 – 19
പയ്യന്നൂർ‍ വെൾളൂർ‍ കോട്ടഞ്ചേരി ക്ഷേത്രം വേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ, കരുവേടൻ, തൂവ്വക്കാളി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, ചാമുണ്ഡി, പട്ടർ‍തെയ്യം. മകരം 17 – 21
പഴയങ്ങാടി കാണോം വേലാട്ടുകത്ത് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം കാക്കരഭഗവതി, വേലാട്ടുകത്ത് ഭഗവതി ബാലി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി മകരം 18 – 19
പിലാത്തറ ആരത്തിൽ കാക്കരഭഗവതി ക്ഷേത്രം രക്തചാമുണ്ഡി, കാക്കരഭഗവതി, നരമ്പിൽഭഗവതി, കന്നിക്കൊരുമകൻ, വേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ മകരം 18 – 19
തലശ്ശേരി മമ്പറം പിണറായി വെണ്ടുട്ടായികർ‍ണക്ഷേത്രം ഘണ്ടാകർ‍ണൻ, വസൂരിമാല മകരം 18 – 20
തളിപ്പറമ്പ് പട്ടുവം പൂമാലക്കാവ് പൂമരുതൻ, രക്തചാമുണ്ഡി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി മകരം 18 – 23
തലശ്ശേരി മൂഴിക്കര ചന്ത്രോത്ത് അങ്കക്കാരൻ, ഗുളികൻ മകരം 20 – 22
കണ്ണപുരം നാനിയിൽ കരണ്‍കാവ് ധർ‍മ്മദൈവം, പുലിയൂർ‍കാളി, ആരൻ (എളംകോലം), നാഗകന്നി, കാർ‍ത്തിലേക്കത്തോണ്ടി ദൈവം മകരം 20 – 24.
പാപ്പിനിശ്ശേരി കീച്ചേരി കല്ലൂരി പെരുമ്പുഴ അച്ചൻ കോട്ടം കല്ലൂരി പെരുമ്പുഴഅച്ചൻ ദൈവം, ഗുളികൻ മകരം 21.
കണ്ണപുരം പാളിയത്ത് വളപ്പ് പാക്കുന്ന് ഭഗവതികോട്ടം ബാലി, ചാമുണ്ഡി, പുല്ലൂർ‍കണ്ണൻ, കന്നിക്കൊരുമകൻ, വിഷണുമൂർ‍ത്തി, ഗുളികൻ മകരം 22 – 23.
പിലാത്തറ മാതമംഗലം നീലിയാർ‍ ഭഗവതിക്ഷേത്രം നീലിയാർ‍ ഭഗവതി മകരം 22 – 26
പയ്യന്നൂർ‍ വെൾളൂർ‍ കാരമേൽ മുച്ചിലോട്ട് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം മുച്ചിലോട്ട് ഭഗവതി, കണ്ണങ്കാട്ട് ഭഗവതി, കുറത്തി, രക്തചാമുണ്ഡി മകരം 23 – 26.
ഉളിയിൽ മൈലവാപ്പ് മുച്ചിലോട്ട് ഭഗവതിക്ഷേത്രം മുച്ചിലോട്ട് ഭഗവതി, കണ്ണങ്കാട്ട് ഭഗവതി, പൂല്ലൂർ‍കാളി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, പുല്ലൂർ‍കണ്ണൻ, മകരം 24 – 26.
പാപ്പിനിശ്ശേരി ചെങ്കിണിവളപ്പ് പൊട്ടൻകാവ് പൊട്ടൻതെയ്യം മകരം 25
കണ്ണൂർ‍ കിഴുന്ന വലിയവീട് കന്നിരാശി ക്ഷേത്രം തെയ്യം മകരം25.
തളിപ്പറമ്പ് കുപ്പം മറത്തക്കാട് ഐവർ‍ പരദേവതാക്ഷേത്രം കരിന്തിരിനായർ‍,
കണ്ടപുലി, മാരപ്പുലി, കാപ്പുലി, പുലിമാരുതൻ, പുലികണ്ടൻ,
പുലിയൂർ‍കണ്ണൻ, പുലിയൂർ‍ കാളി, പുൾളികരിംകാളി, പുതിയഭഗവതി, വീരൻ,
വീരാളി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, ഗുളികൻ, കുണ്ടോർ‍ ചാമുണ്ഡി, കുറത്തി.
മകരം25 – 28
കണ്ണപുരം എടക്കപ്പുറം നാന്നിയിൽ പുതിയ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം നാന്നിയിൽ
കുടിവീരൻ, നാഗോലങ്ങര ഭഗവതി, നാടാർ‍കുളങ്ങര ഭഗവതി, പാടാർ‍കുളങ്ങര,
വീരൻ, വീരാളി, മഞ്ഞൾ‍ ഭഗവതി, തോട്ടിൻകര ഭഗവതി, പുതിയഭഗവതി, ഗുളികൻ,
വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി
മകരം26.
ചെറുകുന്ന് വടക്കേടത്ത് ക്ഷേത്രം ബാലി, പൊൻമലക്കാരൻ, ആയിരം തെങ്ങിൽ ചാമുണ്ഡി, ബാപ്പൂരാൻ, നങ്ങേലിയമ്മ, ധർ‍മ്മദൈവം, മഞ്ഞാളിയമ്മ, തായ്പരദേവത മകരം 26.
കണ്ണപുരം അമ്പലപ്പുറം പാലയീൽ കളരി തായ്പരദേവത  (എളംകോലം), കുട്ടിച്ചാത്തൻ, ഭൈരവൻ, ഉച്ചിട്ട, ഗുളികൻ, രക്തചാമുണ്ഡി. മകരം26 – 27
ഇരിട്ടി എടക്കാണം ആശാരികോട്ടം വെരുമ്പേശൻ, മലപിലാൻ, ഗുളികൻ മകരം 26 – 28
മട്ടന്നൂർ‍ ഏഴല്ലൂർ‍ വളയാൽ ഭഗവതി മുത്തപ്പൻ ക്ഷേത്രം ഗുളികൻ, മണത്തണ ഭഗവതി മകരം 26 – 28
ചാലോട് പലഞ്ഞാടൻ തറവാട് വയനാട്ട് കുലവൻ മകരം 27 – 28
ചാലോട് പാവന്നൂർ‍ മൊട്ട ചോനാമറ്റം തെക്കൻ കരിയാത്തൻ, ചോനമ്മ, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, ഗുളികൻ മകരം 28
കൂത്തുപറമ്പ് അമ്പിലാട്ടു പുൽപിടി ക്ഷേത്രം പരദേവത, ഗുളികൻ, കുട്ടിച്ചാത്തൻ മകരം 28
തലശ്ശേരി മാടപ്പീടിക എടയിൽപീടിക കോയിമിയിൽ തറവാട് പുൾളികരിംകാളി, തീചാമുണ്ഡി മകരം 27 – 29.
പാപ്പിനിശ്ശേരി കീച്ചേരി കല്ലൂരി പുതിയഭഗവതി ക്ഷേത്രം പുതിയഭഗവതി,
വീരാളി മാരപ്പുലി, പുലിമാരുതൻ, കരിന്തിരിനായർ‍,
എളംകോലം,വലിയതമ്പുരാട്ടി, കുണ്ടോർ‍ചാമുണ്ഡി, വീരൻ, കരണ്ടിവം, ഗുളികൻ,
നാഗകന്നി, പുല്ലൂർ‍കാളി, പുൾളികരിംകാളി, പുല്ലൂർ‍കണ്ണൻ, പുലികണ്ടൻ,
കാളപ്പുലി, കുറത്തി, കണ്ടപ്പുലി
മകരം 28.
ചക്കരക്കൽ ചെമ്പിലോട് പുൾളിദൈവംക്ഷേത്രം പുലിതെയ്യം (പുലിയൂർ‍ കണ്ണൻ, പുലിയൂർ‍കാളി) കരിന്തിരികണ്ണൻ മകരം 28 – കുംഭം 2 –
തളിപ്പറമ്പ് പുലിപ്പറമ്പ് മൈക്കീൽ ശ്രീ കരിംകുട്ടി ശാസ്താൻ ക്ഷേത്രം കരിംകുട്ടി ശാസ്തൻ, കണ്ടനാർ‍കേളൻ, വയനാട്ടുകുലവൻ, പൊട്ടൻ,ഗുളികൻ, കുടിവീരൻ, കരിംകുട്ടിച്ചാത്തൻ. മകരം29 – കുംഭം1
മട്ടന്നൂർ‍ അഞ്ചരക്കണ്ടി പാലയാട് കരിംപാലംകോട്ടം വയനാട്ട് കുലവൻ, പെരുംപുഴഅച്ചൻ, മുത്തപ്പൻ, ഉതിരാലൻ, ഗുളികൻ, മുത്തച്ചിപോതി, കാരണവർ‍. മകരം29 – കുംഭം 1
തലശ്ശേരി ധർ‍മ്മടം ശ്രീ അണ്ടല്ലൂർ‍കാവ് ബാലി, സൂഗ്രീവൻ, നാഗകന്നി, തൂവ്വക്കാളി, ദൈവത്താർ‍, അങ്കക്കാരൻ, ശാസ്തപ്പൻ, ബാപ്പൂരൻ, മക്കാൽ കുംഭം 1
മട്ടന്നൂർ‍ പയ്യാടൻകോട്ടം ആർയകന്നി, ബപ്പൂരൻ കുംഭം 2 – 3.
പാനൂർ‍ പുത്തൂർ‍ അമ്പിടത്ത് മടപ്പുര തൂവ്വക്കാരി, മുത്തപ്പൻ, ഭഗവതി, തടുത്തണ്ടഭൂതപ്പൻ കുംഭം 3 – 6
അഞ്ചരക്കണ്ടി മുഴപ്പാല തട്ടയോട് ചെറുകൊട്ടാരം പരുത്തിവീരൻ, പുതിയഭഗവതി, തമ്പുരാട്ടി, ഗുളികൻ കുംഭം 4
കൂത്തുപറമ്പ് കൈത്തിരിയാടം ഭഗവതി ക്ഷേത്രം ചെറിയ ഭഗവതി, പരദേവത, വലിയഭഗവതി, ഗുളികൻ, ദൈവത്താർ‍, ശ്രീപോർ‍ക്കലി, വേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ കുംഭം 4 – 8.
പഴയങ്ങാടി മാട്ടൂൽ തെക്കുംമ്പാട് ശ്രീകുറംബ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം പുതിയഭഗവതി, ചാമുണ്ഡി, മുട്ടിൽചാമുണ്ഡി, ചെറ്ിയഗുളികൻ, വീരൻ, വീരാളി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി കുംഭം 5 – 7.
ഇരിട്ടി മണത്തണ മുത്തപ്പൻ ക്ഷേത്രം മുത്തപ്പൻ, തിരുവപ്പന, പെരുമ്പുഴ അച്ചൻ, മുത്താച്ചിഭഗവതി, കാരണവർ‍, മണത്തണപോതി, കുട്ടിശാസ്തപ്പൻ, ഗുളികൻ, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി കുംഭം7 – 8.
തലശ്ശേരി തൃപ്പങ്ങോട്ടൂർ‍ കടവത്തൂർ‍ കൂറോളിക്കാവ് ഭഗവതിക്ഷേത്രം കുട്ടിച്ചാത്തൻ, ഗുളികൻ, വസൂരിമാല, ഭൈരവൻ, ഘണ്ടാകർ‍ണൻ, ചാമുണ്ഡി, പുറംകാലൻ, ബപ്പൂരൻ കുംഭം 7 – 9
തളിപ്പറമ്പ് പട്ടുവം കുഞ്ഞിമംഗലം ക്ഷേത്രം മഞ്ഞളൂത്ത്, വയനാട്ട് കുലവൻ, സർ‍വ്വേശ്വരിയമ്മ, (തായ്പരദേവത), മടിയൻ ക്ഷേത്രപാലൻ കുംഭം 7 – 11
തലശ്ശേരി കൂത്തുപറമ്പ് മമ്പറം കാണക്കോട്ട് മടപ്പുര ശ്രീപോതി,ഗുളികൻ, മുത്തപ്പൻ, കാരണവർ‍, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി കുംഭം 8 – 10.
കണ്ണൂർ‍ – കൂത്തുപറമ്പ് ആടൂർ‍ പനച്ചിക്കാവ് ആർയപൂക്കന്നി, പൂമാലാന്നി, ഗുളികൻ, ബപ്പൂരൻ, ദൈവത്താർ‍, ഭഗവതി കുംഭം8 – 10
കൂത്തുപറമ്പ് നരവൂർ‍ ചാത്താടിമന കൈതചാമുണ്ഡി, മുത്തപ്പൻ, കുട്ടിച്ചാത്തൻ, ഗുളികൻ, വസൂരിമാല, പോതി, കരുവാൾ‍ ഭഗവതി, തമ്പുരാട്ടി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി. കുംഭം 9 – 11
ന്യൂമാഹി പെരിങ്ങാടി മങ്ങാട് വനകണ്ടകോവിലകം ഭഗവതി ക്ഷേത്രം ഗുളികൻ, ഭദ്രകാളി, കുട്ടിച്ചാത്തൻ, വേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ, വസൂരിമാല, ശ്രീപോർ‍ക്കലി ഭഗവതി കുംഭം9 – 13
കീച്ചേരി അഞ്ചാംപീടിക കൂവപറത്ത് കാവ് പുതിയഭഗവതി, എളംകോലം, പുല്ലൂർ‍കാളി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, ഗുളികൻ, കുണ്ടൂർ‍ചാമുണ്ടി, വലിയതമ്പുരാട്ടി, കുറത്തി കുംഭം10.
പയ്യന്നൂർ‍ അന്നൂർ‍ ആരയിൽ ചുവാറ്റ പട്ടർ‍തെയ്യം കുംഭം 13.
കണ്ണൂർ‍ കാഞ്ഞിരോട് പുലിദൈവ ക്ഷേത്രം പുലിദൈവങ്ങൾ‍,  (പുല്ലൂർ‍കണ്ണൻ, പുല്ലൂർ‍കാളി) കുംഭം1 – 13
ചാല കടാങ്കോട്ട് മാക്കം ഭഗവതി ക്ഷേത്രം ഗുളികൻ, കടാങ്കോട്ട്മാക്കം –  (മാക്കം തെയ്യത്തിന് പ്രശസ്തം ) കുംഭം 14.15,16
കമ്പിൽ മയ്യിൽ കണ്ടക്കൈ ചാലങ്ങോട്ട്കാവ് പുതിയഭഗവതി, തായ്പരദേവത, ചോന്നമ്മ, വീരൻ, വീരാളി, പുല്ലൂർ‍കണ്ണൻ കുംഭം 14 – 17
മയ്യിൽ ചോന്നമ്മകോട്ടം ചോന്നമ്മ, ധർ‍മ്മദൈവം കുംഭം 15 – 16.
പഴയങ്ങാടി ഏഴോം അടുത്തില അടുത്തിലത്തെരു വേട്ടക്കൊരുമകൻ ക്ഷേത്രം വേട്ടക്കൊരുമകൻ, ഊർ‍പഴശ്ശി, തായ്പരദേവത, മൂവാളംകുഴിചാമുണ്ഡി, ചൂളിയാർ‍ ഭഗവതി, വീരൻ, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി കുംഭം15 – 16.
തലശ്ശേരി കൂത്തുപറമ്പ് റോഡ് 16 – ാംമൈൽ കോട്ടയം പഞ്ചായത്ത് മന്ദംകാവ് തമ്പുരാട്ടി, ഘണ്ടാകർ‍ണൻ, ഗുളികൻ, കുട്ടിച്ചാത്തൻ, പോതി, ചാമുണ്ഡി കുംഭം 15 – 17.
പാപ്പിനിശ്ശേരി കീച്ചേരി,നടാച്ചേരി പുതിയഭഗവതി ക്ഷേത്രങ്ങൾ‍ പുതിയഭഗവതി,
വീരൻ, വീരാളി, എളംകോലം, വലിയതമ്പുരാട്ടി, കരിവേടൻദൈവം, കരൻദൈവം,
പട്ടത്തിയമ്മ (തോറ്റം) മുത്തപ്പൻ പുറാട്ട്, മാപ്പിളപുറാട്ട്.
കുംഭം 15 – 18.
കണ്ണപുരം ആഴിത്തീരംതെങ്ങിൽ ചാമുണ്ഡിക്ഷേത്രം വേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ, പുലിയൂർ‍കണ്ണൻ, ആഴിതീരംതെങ്ങിൽ ചാമുണ്ഡി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, ഗുളികൻ. കുംഭം15 – 19
പയ്യന്നൂർ‍ വെൾളൂർ‍ നാഗത്തിൻമൂല നാഗകന്നി, നാഗരാജ കുംഭം16.
തളിപ്പറമ്പ് മാവിച്ചേരി പയറ്റിയാൽ ഭഗവതി പയറ്റിയാൽ ഭഗവതി, ഭൈരവൻ, തായ്പരദേവത, തീചാമുണ്ഡി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, കുണ്ടോറചാമുണ്ഡി. കുംഭം16 – 19.
പഴയങ്ങാടി ഏഴോം ചിറയിൽ തറവാട് കതിവന്നൂർ‍ വീരൻ, ഗുരിക്കൾ‍, ഗുളികൻ കുംഭം19 – 20.
കൂത്തുപറമ്പ് മാനത്തേരി പാലയാട് ഭഗവതിക്ഷേത്രം തമ്പുരാട്ടി (കുളിച്ചെഴുന്നൾളത്ത്) കുംഭം19 – 26
തലശ്ശേരി എരഞ്ഞോളി വടക്കുമ്പാട് ശ്രീപോർ‍ക്കലി ക്ഷേത്രം ഭഗവതി, ശാസ്തപ്പൻ, ഗുളികൻ, ഘണ്ടാകർ‍ണൻ, എൾളടത്ത് ഭഗവതി, പോതി, ദൂരത്ത് ഭഗവതി. കുംഭം 20
അഞ്ചരക്കണ്ടി ചമ്പാട് കുറുംബക്കാവ് ഘണ്ടാകർ‍ണൻ, വസൂരിമാല കുംഭം 20.
പാപ്പിനിശ്ശേരി പയ്യൻകോട്ടം ഊർ‍പഴശ്ശിദൈവം, വേട്ടക്കൊരുമകൻ കുംഭം20.
പയ്യന്നൂർ‍ വെൾളൂർ‍ കോഴുത്തുംപടി പനയക്കാട്ട് ഭഗവതി, വെൾളാറകുളങ്ങര ഭഗവതി, കരുവഭഗവതി, ഭൈരവൻ, കുട്ടിശാസ്തപ്പൻ കുംഭം 20 – 21.
ഏഴോം എരിപുരം ഓൾ‍ഡ് ടെക്‌നിക്കൽ ഹൈസ്‌കൂളിനു സമീപം ചെങ്ങാൾ‍ ശ്രീപുതിയ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം പുതിയഭഗവതി, കന്നിയാൽ ഭഗവതി, വീരൻ,വീരാളി,ഗുളികൻ, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, തീചാമുണ്ഡി. കുംഭം 21 – 24.
അഴീക്കോട് പുതിയതെരു പറയങ്കാട്ട് മുനീശ്വരമന്ദിരം ക്ഷേത്രം കുട്ടിച്ചാത്തൻ, ഭൈരവൻ, രക്തേശ്വരി, ഗുളികൻ, ഉച്ചിട്ട, പൊട്ടൻ, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി. കുംഭം 22
ചെറുകുന്ന് പുളീരക്കീഴിൽ ചാമുണ്ഡി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, ഗുളികൻ, പൊട്ടൻ, ധർ‍മ്മദൈവം കുംഭം 22 – 23.
കണ്ണപുരം കീഴറ പുൾളിത്തറമ്മൽ ഭഗവതി ക്ഷേത്രം ഭഗവതി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, ഗുളികൻ, പൊട്ടൻ, ധർ‍മ്മദൈവം കുംഭം 22 – 23
പഴയങ്ങാടി ചെങ്ങാൾ‍ കുണ്ടത്തിൽകാവ് പുതിയഭഗവതി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, ഗുളികൻ, വീരൻ, കനിയാൽഭഗവതി, വീരാളി, ഭദ്രകാളി, തീചാമുണ്ഡി. കുംഭം 22 – 24
കൂത്തുപറമ്പ് മാനന്തവാടി റോഡ് ചിറ്റാരിപറമ്പ് ആശാരികോട്ടം ശ്രീപോർ‍ക്കലി, ചെറിയതമ്പുരാട്ടി, കാരണവർ‍, ബാലി, ഗുളികൻ, കുട്ടചാത്തൻ, ഘണ്ടാകർ‍ണൻ, വസൂരിമാല കുംഭം 22 – 24.
കണ്ണൂർ‍ ഏച്ചൂർ‍ മുണ്ടേരി കണ്ണച്ചേരി കൂറുംബകാവ് ഘണ്ടാകർ‍ണൻ,വസൂരിമാല കുംഭം 22 – 25.
തളിപ്പറമ്പ് ഭണ്ഡാരത്ത് വയൽത്തിറ ഭദ്രകാളി കുംഭം 23
മട്ടന്നൂർ‍ – ഇരിട്ടിറോഡ് ഭഗവതിക്ഷേത്രം വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, പുല്ലൂർ‍കാളി കുംഭം 23 – 24
പയ്യന്നൂർ‍ റെയിൽവേ മുത്തപ്പൻ ക്ഷേത്രം തിരുവപ്പന കുംഭം 24
പയ്യന്നൂർ‍ ഒളവര മുണ്ട്യകാവ് ഒളവറഭഗവതി കുംഭം24
കൂട്ടുപുഴ മാക്കൂട്ടം കാക്കത്തോട് ദേവിക്ഷേത്രം ഗുളികൻ, തിരുവപ്പന കുംഭം24
പേരാവൂർ‍ കുഞ്ഞംവീട് മുത്തപ്പൻവെൾളാട്ടം, പെരുമ്പുഴ അച്ചൻ, വസൂരിമാല, കുട്ടിച്ചാത്തൻ, ഗുളികൻ, പോതി, തൂവ്വക്കാരി കുംഭം24 – 25.
തലശ്ശേരി പാനൂർ‍ തൃപ്പങ്ങോട്ടൂർ‍ പോളൂർ‍ മുത്തപ്പൻ മടപ്പുര തിരുവപ്പന കുംഭം 24 – 27.
കൂത്തുപറമ്പ് കോളയാട് വൈരിഘാതകക്ഷേത്രം വൈരജാതൻ കുംഭം 25.
മട്ടന്നൂർ‍ കീഴെല്ലൂർ‍ പേരാവൂർ‍ കൊതമ്പോത്ത് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം പുലിമാതാവ്, പുലിദൈവം. കുംഭം25
കണ്ണൂർ‍ കിഴുന്ന മുച്ചിലോട്ട് ഭഗവതിക്ഷേത്രം മുച്ചിലോട്ട് ഭഗവതി കുംഭം 26 – 27.
കണ്ണപുരം ചെറുകുന്ന് ശ്രീഗുരുക്കലോട്ട് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം ധർ‍മ്മദൈവം, ധൂളിയകാവിൽ ഭഗവതി, കന്നിക്കൊരുമകൻ, ബാലി, വലിയതമ്പുരാട്ടി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, ഗുളികൻ, മുത്തപ്പൻ കുംഭം26 – 28.
കീഴല്ലൂർ‍ പഞ്ചായത്ത് ചാലോട് ഗോവിന്ദാംവയൽ വിഷ്ണുക്ഷേത്രം പുതിയഭഗവതി, വീരാളി, പരുത്തിവീരൻ, ഭദ്രകാളി. കുംഭം 27,28
മേലേചൊവ്വ ഐച്ചൂർ‍ കനകച്ചേരി ശ്രീകുറുംബകാവ് അഗ്നിഘണ്ടാകർ‍ണൻ, ഭഗവതി കുംഭം 29
കോളയാട് ആലഞ്ചേരി അമ്പലക്കണ്ടി ക്ഷേത്രം തിരുവപ്പന, കുട്ടിശാസ്തപ്പൻ, ഗുളികൻ, വസൂരിമാല, ഭഗവതി, ഘണ്ടാകർ‍ണൻ, മലചാമുണ്ഡി. കുംഭം 29 – 30
തളിപ്പറമ്പ് പരിയാരം പാടി വയനാട്ട് കുലവൻ, മലപിൾളൻ, കാരണവർ‍ ഗുളികൻ കുംഭം 29.
കൂത്തുപറമ്പ കോളയാട് വയൻവയ്യനൂർ‍ചൊവ്വകാവ് ഗുളികൻ, കുട്ടിച്ചാത്തൻ, മലർ‍ചാമുണ്ഡി, ഭഗവതി, ശ്രീപോർ‍ക്കലി, തിരുവപ്പന കുംഭം 29 – മീനം 2…
ഉളിക്കൽ വയത്തൂർ‍ ആരയിൽ ഭദ്രകാളി ക്ഷേത്രം ആരയിൽ ഭദ്രകാളി, പെരുമ്പേശൻ, മുത്തപ്പൻ, അന്തിത്തിറ, കാണാപ്പലി അന്തിത്തിറ, ആരയിൽ മുത്താച്ചി മീനം 1 – 2.
ആറളം മുച്ചിലോട്ട് ഭഗവതിക്ഷേത്രം മുച്ചിലോട്ട് ഭഗവതി, കണ്ണങ്ങാട്ട് ഭഗവതി, പുൾളൂർ‍കാളി, പുൾളൂർ‍കണ്ണൻ, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി മീനം 1 – 3
കണ്ണൂർ‍ താണ മാണിക്യകാവ് പയ്യമ്പൾളിചന്തു, തച്ചോളി ഒതേനൻ മീനം1 – 2
മട്ടന്നൂർ‍ – നടുവണ്ടുറോഡ് പെരുമണ്ണ് കളത്തിൽ തിറ ഭഗവതിക്ഷേത്രം അന്തിത്തിറ, പെരുമ്പുഴയച്ഛൻ, കരിംകാളി, ചെയ്യാട്ട്, പുതിയഭഗവതി, ഉതിരലപോതി മീനം 2 – 3
കൂത്തുപറമ്പ് റോഡ് ചെമ്പിലോട് തച്ചൻകുന്നുമ്മൽ മഹാദേവിക്ഷേത്രം നാഗകന്നി,
കാരണവർ‍, തലച്ചിലോൻ, തെക്കൻകരിയാത്തൻ, പൂതം, ബാപ്പൂരാൻമാർ‍,
ദൈവത്താർ‍, തമ്പുരാട്ടി, ആർയപൂംകന്നി, പൊൻമകൾ‍, ഗുളികൻ
മീനം2 – 3
കൂത്തുപറമ്പ് പാലായികാവ് വലിയതമ്പുരാട്ടി, ചെറിയതമ്പുരാട്ടി, ഗുളികൻ, ഘണ്ടാകർ‍ണൻ, വസൂരിമാല, കാരണവർ‍, കുട്ടിച്ചാത്തൻ, ചാമുണ്ഡി മീനം3 – 5
തലശ്ശേരി നെട്ടൂർ‍ ബാലതി ഭഗവതി ക്ഷേത്രം ഭഗവതി, പുലിവേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ, കുട്ടിത്തെയ്യം, പടവീരൻ, ഗുളികൻ, നാഗകണ്ഠൻ, നാഗഭഗവതി, ചെറിയഭഗവതി, എളറാത്തുഭഗവതി മീനം 5
കാനൂൽ ബക്കളം ശ്രീഭഗവതികോട്ടം ധർ‍മ്മദൈവം, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, പൊട്ടൻ, ഗുളികൻ, നാഗകന്യക, കുറത്തി, ഭഗവതി  മീനം 6 – 7
മട്ടന്നൂർ‍ കിളിയങ്കാട്ട് എളംകരുമകൻ ക്ഷേത്രം പൂതാടി, എളംകരുമകൻ, തായ്പരദേവത മീനം 7
തലശ്ശേരി പിണറായി വെണ്ടുട്ടായി കരുവാന്തവിടെ ഘണ്ടാകർ‍ണ ക്ഷേത്രം ഘണ്ടാകർ‍ണൻ, വസൂരിമാല, കുട്ടിച്ചാത്തൻ, ചാമുണ്ഡി, ഭഗവതി മീനം 7
ചെമ്മനാട് ഈക്കോട്ട് മേലത്തു തറവാട് ശ്രീഗുരുദൈവം, കുറത്തിയമ്മ, ഗുളികൻ, പടിഞ്ഞാർ‍ ചാമുണ്ഡി മീനം7
പേരാവൂർ‍ കുന്നിത്തല ശ്രീകുറുംബക്ഷേത്രം മുത്തപ്പൻ, ഗുളികൻ, ഘണ്ടാകർ‍ണൻ, പൂക്കുട്ടി ശാസ്തപ്പൻ, വസൂരിമാല മീനം7 – 9
ചെറുപുഴ പ്രാപ്പൊയിൽ വയനാട്ട് കുലവൻ ക്ഷേത്രം വയനാട്ട്കുലവൻ മീനം 7 – 9
മട്ടന്നൂർ‍ ഇരിട്ടി റോഡ് പുന്നാട് മുച്ചിലോട്ട് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം മുച്ചിലോട്ട് ഭഗവതി, കണ്ണങ്ങാട്ട് ഭഗവതി പുൾളൂർ‍കാളി, പുൾളൂർ‍ കണ്ണൻ, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, നരമ്പിൽ ഭഗവതി മീനം7 – 9
പയ്യന്നൂർ‍ പിലാത്തറ പാണപ്പുഴ കണ്ടാണപ്പൾളി ആലക്കാട് മാച്ചിയിൽ മന്ത്രമൂർ‍ത്തി ക്ഷേത്രം കുട്ടിച്ചാത്തൻ, ഭൈരവൻ, കുറത്തി, പൊട്ടൻ, ഗുളികൻ മീനം 10 – 11
തലശ്ശേരി ധർ‍മ്മടം മാരിയമ്മൻ കോവിൽ ഗുളികൻ, വീരൻ, വീരാളി, ഗുരിക്കൾ‍, പുതിയഭഗവതി, കുട്ടിച്ചാത്തൻ മീനം 11 – 12
തലശ്ശേരി പെരിങ്ങത്തൂർ‍ പുല്ലുകര മുത്തപ്പൻക്ഷേത്രം മുത്തപ്പൻ കരിംചാമുണ്ഡി, ഗുളികൻ, പോതി മീനം 11 – 12
തലശ്ശേരി പരപ്രം മണ്ടോലിടത്തു അഗ്നിഘണ്ടാകർ‍ണൻ അഗ്നിഘണ്ഠാകർ‍ണൻ, ശാസ്തപ്പൻ, ഗുളികൻ, ചാമുണ്ഡി, മണത്തണഭഗവതി മീനം 13
തളിപ്പറമ്പ് തൃച്ചംബരം ചെറിയൂർ‍ ക്ഷേത്രം പുലിവേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, കുട്ടിത്തെയ്യം, തായ്പരദേവത മീനം13 – 14
ചെമ്പിലോട് ചാല ആടൂർ‍ മേപ്പാട് ക്ഷേത്രം വയനാട്ട് കുലവൻ, പൊൻമാലക്കാർ‍, എൾളടത്തു ഭഗവതി, വീരൻ, ഗുളികൻ, കാരണവർ‍ മീനം 13 – 15
കണ്ണൂർ‍ മുണ്ടയാട് വയൽത്തിറ പുതിയഭഗവതി, വീരൻ, വീരാളി, ഭദ്രകാളി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, ഗുളികൻ മീനം 13 – 15
വടക്കുമ്പാട് തളിയിൽ ക്ഷേത്രം രക്തേശ്വരി, കാളി, ശ്രീ പോർ‍ക്കലി, അഗ്നിക്കാരൻ, ബപ്പൂരാൻ തെയ്യം, എൾളെടുത്ത് ഭഗവതി, കുട്ടിശാസ്തപ്പൻ മീനം 14 – 15
കണ്ണൂർ‍ തോട്ടട വെങ്കണമടപ്പുര മുത്തപ്പൻ, രക്തഗുളികൻ, കാരണവർ‍, തിരുവപ്പന, എൾളടത്തു ഭഗവതി മീനം14 – 15
ഇരിട്ടി – കല്ലുവയൽ കരപ്പൂർ‍ ഭഗവതികാവ് കാളരാത്രി, വലിയതമ്പുരാട്ടി, ചീയാട്ട്, പുതിയകരിംകാളി, പെരുമ്പേശൻ, അന്തിത്തിറ, ഉതിരാലൻ മീനം15 – 17
അഞ്ചരക്കണ്ടി ചക്കരക്കൽ കക്കുന്നത്ത് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം കക്കുന്നത്ത് ഭഗവതി,അങ്കക്കാരൻ, തൂവ്വക്കാരി, പരദേവത,പൊൻമകൻ മീനം17
പയ്യന്നൂർ‍ പിലാത്തറ ആരത്തിൽ ശ്രീഭദ്രാപുരം ആരത്തിൽ ക്ഷേത്രം വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി,
ഭൈരവൻ, രക്തചാമുണ്ഡി, ആരത്തിൽ ഭഗവതി, പഴശ്ശിഭഗവതി, കുട്ടിച്ചാത്തൻ,
രക്തേശ്വരി, കാരാട്ടുഭഗവതി, മടയിൽ ചാമുണ്ഡി, നരമ്പിൽ ഭഗവതി, കാക്കര
ഭഗവതി
മീനം 17 – 19
കണ്ണൂർ‍ താഴെചൊവ്വ ചരപ്പുറം മുത്തപ്പൻക്ഷേത്രം തിരുവപ്പന,മുത്തപ്പൻ മീനം 18
അഞ്ചരക്കണ്ടി ചക്കരക്കൽ കുന്നത്ത് ഭഗവതിക്ഷേത്രം അങ്കക്കാരൻ, എൾളടെത്ത് ഭഗവതി, തൂവ്വക്കാരി, പരദേവത, ഭഗവതി മീനം18
ഉളിക്കൽ വട്ടയംതോട് ശാസ്തപ്പൻ കോട്ടം പൊട്ടൻതെയ്യം, കുട്ടിശാസ്തപ്പൻ, ഘണ്ഠാകർ‍ണൻ, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, വസൂരിമാല, ഗുളികൻ, തിരുവപ്പന മീനം 18 – 19
തലശ്ശേരി വീനസ് ജംഗ്ഷൻ കൂവക്കാത്ത് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം രക്തേശ്വരി, നാഗദേവത, കുട്ടിച്ചാത്തൻ, ഗുളികൻ മീനം 18 – 20
തലശ്ശേരി കോട്ടയം ധൂളിവാതുക്കൽ ക്ഷേത്രം മുണ്ടയംപറമ്പ് ഭഗവതി, കൊടുഗത്തിൽ ഭഗവതി, നാഗരാജ, നാഗകന്യക, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, കുട്ടിശാസ്തപ്പൻ, ഘണ്ടാകർ‍ണൻ, ഗുളികൻ മീനം 19
തലശ്ശേരി കോട്ടയം കതിരൂർ‍ എരുവട്ടി കൊയ്യാലക്കുന്നു ക്ഷേത്രം ഭഗവതി, ശാസ്തപ്പൻ, എൾളടത്ത് ഭഗവതി, അങ്കക്കാരൻ, ഗുളികൻ, ബപ്പൂരാൻ, മന്ദപ്പൻ മീനം 19 – 20
ഇരിട്ടി കൂട്ടുപുഴ കരവൂർ‍ കാവുങ്കരി ഭഗവതിക്ഷേത്രം പെരുമ്പച്ചൻ, കാക്കരത്തി ഭഗവതി, വരച്ചാൽപോതി, പോതി, ഉതിരാലൻ, കരികാളി, ഉതിരാളിപോതി, പുതിയഭഗവതി മീനം 19 – 20
കണ്ണൂർ‍ തോട്ടട വങ്കണ മടപ്പുര രക്തഗുളികൻ, മുത്തപ്പൻ, കാരണവർ‍ മീനം 20 – 21
തളിപ്പറമ്പ് വെൾളാവ് കൈതക്കീൽ ക്ഷേത്രം മഞ്ഞളമ്മ, നാഗകന്നി, നാഗരാജാവ്, ഊർ‍പഴശ്ശി, വേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ, കൈതകുളമ്മ മീനം 21 – 22
മട്ടന്നൂർ‍ മറുത്തൈ ആശാരികോട്ടം രുധിരമ്പുമല ഭഗവതി, ഗുളികൻ, കുളിച്ചെഴുന്നൾളത്ത് മീനം 21 – 22
ഉളിക്കൽ അറബിറോഡ് അറബിത്തട്ട് അറബി അറയിൽ ഭദ്രകാളി ക്ഷേത്രം അറയിൽ ഭദ്രകാളി, വെരുമ്പേശൻ, മുത്തപ്പൻ, അന്തിത്തിറ, കാണാപൾളിത്തിറ, കാണാപൾളി ഉതിരാല, അറയിൽ മുത്താച്ചി. മീനം 22 – 23
ഇരിട്ടി – കൂട്ടുപുഴ റോഡ് വളളിത്തോട് മുത്തപ്പൻകാവ് മടപ്പുരക്ഷേത്രം ഗുളികൻ, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, തിരുവപ്പന, പോതി മീനം 24 – 25
മട്ടന്നൂർ‍ എളംപക്കം അയ്യൻകോവിൽ മുച്ചിലോട്ട് ഭഗവതി ക്ഷേത്രം മുച്ചിലോട്ട് ഭഗവതി മീനം 24 – 26
ധർ‍മ്മടം കിഴക്കേപാലയാട് ശ്രീ വിശ്വകർ‍മ്മ ക്ഷേത്രം ഉച്ചിട്ട, കുട്ടിച്ചാത്തൻ മീനം 27 – 28
തളിപ്പറമ്പ് മലപ്പട്ടം പരിപ്പൻകടവ് മന്ത്രമൂർ‍ത്തി ക്ഷേത്രം കുട്ടിച്ചാത്തൻ, ഭൈരവൻ, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, കരിവാൾ‍ ഭഗവതി, വേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ, ഉച്ചിട്ട, കാളിയാംവൾളി മീനം 27 – 29
കണ്ണപുരം മൊട്ടമ്മൽ പെരുന്തോട്ടം നീലിയാർ‍കോട്ടം നീലിയാർ‍ഭഗവതി മീനം 30
ഇരിട്ടി പായംപഞ്ചായത്ത് കാളത്തോട് ശ്രീ മുത്തപ്പൻ മടപ്പുര തിരുവപ്പന, മുത്തപ്പൻ, ശാസ്തപ്പൻ, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, ഭഗവതി, ഗുളികൻ മീനം 30
തലശ്ശേരി പന്തക്കൽ കൂലോംകാവ് പരദേവത, ഭഗവതി മീനം 30
പഴയങ്ങാടി ചെറുതാഴം അത്തിയാടം പാലോട്ട് കാവ് പാലോട്ട് ദൈവം, വിളാവംദൈവം, പുലിയൂർ‍ കാളി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി, കുറത്തി, കുണ്ടോർ‍ ചാമുണ്ഡി മീനം 30 – മേടം 6
പയ്യന്നൂർ‍ കുഞ്ഞിമംഗലം മൾളിയോട്ട് പാലോട്ട് കാവ് പാലോട്ട്
ദൈവം, കരിന്തിരിനായർ‍, മടയിൽ ചാമുണ്ഡി, രക്തചാമുണ്ഡി, വിഷ്ണുമൂർ‍ത്തി,
കുണ്ടോർ‍ ചാമുണ്ഡി, വീരൻ, വീരകാളി, പുൾളൂർ‍കാളി, കുറത്തി,
പുൾളികരിംകാളി, പുൾളൂർ‍കണ്ണൻ, പുലികണ്ടൻ, പുതിയഭഗവതി
മീനം 30 – മേടം 5 –
പഴയങ്ങാടി തെക്കുമ്പാട് മാട്ടൂൽ പാലോട്ട് കാവ് പാലോട്ട് ദൈവം, അങ്കത്തെയ്യം, കുണ്ടൂർ‍ ആദി ചാമുണ്ടി, കുറത്തിഅമ്മ, നെല്ലികുറത്തി മീനം 30 – മേടം 7
തലശ്ശേരി പന്തക്കൽ പാണ്ടോകൂലം ഭഗവതി, പരദേവത മേടം 1
തലശ്ശേരി എരഞ്ഞോളി വലിയപീടിക നെടുങ്കോട്ടുകാവ് വലിയതമ്പുരാട്ടി, കുട്ടിച്ചാത്തൻ, എൾളറത്തു ഭഗവതി, വസൂരിമാല മേടം 1
തളിപ്പറമ്പ് കുപ്പം വലിയോട്ടു തറവാട് തായ് പരദേവത, ഭൂതം മേടം2 – 3
കുത്തുപറമ്പ് മാവിലായിൽ മാവിലായിക്കാവ് ദൈവത്താർ‍, അടിയുത്സവം മേടം 2 – 3
പയ്യന്നൂർ‍ കുഞ്ഞിമംഗലം തെരു വേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ ക്ഷേത്രം ചൂളിയാർ‍ ഭഗവതി, പടവീരൻ, ഊർ‍പഴശ്ശി, വേട്ടയ്‌ക്കൊരുമകൻ മേടം11 – 16